Rủi ro khi mua bán qua tay nhà ở xã hội

• Huy động vốn trái phép dự án nhà ở xã hội
• Nhà ở xã hội đang tiệm cận giá nhà thương mại
• Người mua nhà ở xã hội mỏi mòn chờ... ưu đãi vốn

Tuy nhiên, lợi bất cập hại, mức giá rẻ đó có thể dẫn theo rất nhiều rủi ro về pháp lý. Không ít người sẽ cảm thấy bất an trong chính ngôi nhà mình bỏ tiền ra mua.

Nhan nhản nhà ở xã hội được rao bán

Một điển hình cho việc bán lại các căn hộ thuộc dự án nhà ở xã hội là tại dự án khu nhà ở cán bộ nhân viên Ban Cơ yếu Chính phủ. Theo quy hoạch dự án gồm 1 tòa 25 tầng và đang được triển khai xây dựng. 

Với vị trí khá đẹp nằm ngay ngã tư hai mặt đường lớn là Lê Văn Lương và Khuất Duy Tiến nên thu hút được sự chú ý của rất nhiều người.

Theo đúng tính chất dự án thì đây là dự án nhà ở xã hội chỉ bán cho những cán bộ nhân viên Ban Cơ yếu Chính phủ và thực hiện theo đúng quy trình xét duyệt hồ sơ nhà ở xã hội. Tuy vậy chỉ cần đảo qua mang, dự án này đang được rao bán nhan nhản với mức giá được đẩy lên mỗi căn vài trăm triệu đồng.

Chỉ cần lướt qua khu vực mua bán căn hộ thuộc dự án nhà ở cho cán bộ Ban Cơ yếu Chính phủ, hàng loạt mức giá được đưa ra khiến người tìm hiểu cũng thấy “khó xử”. Từ 16 đến 22 triệu đồng/m² là mức giá để ai cũng có thể lựa chọn. 

Gọi tới một số máy rao bán căn hộ tại dự án này, chúng tôi được môi giới dự án này cho hay, dự án này đã bán hết cho các cán bộ, nhân viên Ban Cơ yếu Chính phủ nhưng nhiều người muốn bán lại vì không có nhu cầu ở. Cách để hợp thức hóa giấy tờ là làm một hợp đồng ủy quyền có công chứng, khi hết thời hạn 5 năm sẽ làm hợp đồng mua bán. 

Để chắc chắn với khách mua, môi giới không quên nhắc: "Anh yên tâm, hợp đồng ủy quyền có công chứng đàng hoàng, nên không lo về mặt pháp lý, hợp đồng ủy quyền này, anh sẽ trở thành chủ mới của căn hộ thay cho chủ cũ. Còn hợp đồng mua bán, tạm thời vẫn đứng tên chủ cũ". 

Cũng theo môi giới này, khách hàng khi mua bán có thể yên tâm vì nhiều trường hợp đã làm theo phương pháp này. “Nhà đẹp, giá rẻ, tất nhiên cũng phải có vướng mắc. Suất này toàn nhân viên nhà nước và người tử tế, ai lại đi lừa người khác đâu", môi giới khẳng định. Thậm chí, theo môi giới, chủ nhà đồng ý vay hộ người mua.

Tìm hiểu tại một dự án khác cũng đang nóng không kém là dự án nhà ở cho cán bộ, chiến sỹ Bộ Công an, nằm gần đường Phạm Văn Đồng, quận Bắc Từ Liêm. Với vị trí địa lý nằm ngay gần đường Phạm Văn Đồng, trung tâm Thành phố Giao lưu nên cũng đang thu hút rất nhiều sự quan quân của những người có nhu cầu mua nhà ở thực. 

Trong khi đó mức giá lại rất “khuyến khích” người mua nhà chỉ từ 14-17 triệu đồng/m². Qua trao đổi với một môi giới chuyên bán sản phẩm tại dự án này, người này không ngần ngại khẳng định, với mức giá khoảng 20 triệu đồng/m2, vị trí đẹp không quyết ngay thì rất khó có cơ hội thứ 2. 

Theo môi giới này, dự án đang rất "hot" do nằm trong khu đô thị Thành phố Giao lưu và các chung cư khác tại đây đều có giá trên dưới 30 triệu đồng/m2. 

Vì vậy, nếu tính cả tiền chênh, giá mỗi mét vuông cũng chỉ 20 triệu đồng nên rất hấp dẫn người mua. Tính ra, người mua chỉ nắm trong tay hợp đồng ủy quyền sử dụng và phải trả chênh từ 200-300 triệu đồng cho mỗi căn hộ.

Cần nắm rõ quy định

Trao đổi với PV, đại diện Sở Xây dựng Hà Nội khẳng định, việc mua lại suất nhà ở xã hội dành cho cán bộ, chiến sĩ, nhân viên cơ quan Nhà nước là sai quy định về đối tượng mua nhà. Nếu chủ đầu tư vi phạm thì đương nhiên phải xử lý, như nhà sẽ bị thu hồi, chủ đầu tư bị xử lý về hành chính. 

Ông Vũ Ngọc Đạm, Trưởng phòng Phát triển nhà và thị trường bất động sản cho biết, nếu phát hiện trường hợp chủ đầu tư cố tình vi phạm pháp luật, tiếp tay trục lợi sẽ bị cho vào danh sách "đen" trong việc đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. 

Đồng thời sẽ kiến nghị thành phố không giao thực hiện các dự án nhà ở xã hội khác trên địa bàn. Quản lý nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng đã có công văn nhắc nhở các địa phương cần kiểm tra, xử lý nghiêm những trường hợp làm trái quy định về nhà ở xã hội. 

"Về mua bán nhà ở xã hội Nhà nước quy định rồi, chúng ta cứ thực thi thôi. Khi Bộ Xây dựng rà soát xong, chúng tôi sẽ kiến nghị cơ quan chức năng để điều chỉnh cơ chế chính sách cho phù hợp với thực tế", ông Đạm nói.

Trong khi đó đề cập đến việc nhà ở xã hội được bán sai đối tượng, TS Phạm Sĩ Liêm, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho rằng, nguyên nhân là do buông lỏng quản lý từ khâu tiền kiểm đến hậu kiểm. 

Theo ông Liêm, chính sách phát triển nhà ở xã hội là tốt, nhiều đối tượng thu nhập thấp đã có cơ hội tiếp cận nhà ở, nhưng lại chưa có cơ chế kiểm soát, không đồng bộ và thiếu vai trò quản lý nhà nước. 

Mặc dù các hiện tượng như trên chưa nhiều, khó phát hiện, nhưng nếu không có các chính sách chặt chẽ, tình trạng trục lợi nhà ở xã hội sẽ gia tăng.