Mùa hè sáng niềm vui
Mùa hè hoa rau muống
Tím lấp lánh trong đầm
Cơn mưa rào ập xuống
Cá rô rạch lên sân.Mùa hè nắng rất vàng
Bãi cát dài chói nắng,
Con sông qua mùa cạn,
Nước dềnh rộng mênh mang.Mùa hè sáng niềm vui
Sau bao ngày gắng sức
Bài thi đỏ điểm mười,
Long lanh bao ánh mắt!
Trời đất sinh ra có bốn mùa, nhưng xem ra, ở Việt Nam ta, mùa hè và mùa đông là hai mùa có "tính cách" rõ rệt hơn cả. Chờ đón mùa hè, người ta chờ đón một sự bừng thức, mãnh liệt của cái nắng vàng rực rỡ, của mưa rào ồ ạt, đi kèm với những âm thanh ồn ào, náo nhiệt và tâm trạng háo hức của các cô cậu tuổi học trò.
Mà quả tình, đối với các em học sinh, mùa hè là mùa của học tập và vui chơi, của giây phút căng thẳng và thư giãn. Một năm có bốn mùa nhưng mùa hè là mùa của những kì thi cuối năm, cuối cấp, cũng là mùa các học sinh được nghỉ - mùa nghỉ duy nhất trong một năm.
Bài thơ "Mùa hè" của nhà thơ Tạ Vũ đã tập trung khai thác những yếu tố nói trên.
Mùa hè đến, với những sắc hoa báo hiệu mùa về. Hoa rau muống - loại hoa ít người để ý mặc dù rau muống là loại rau ăn phổ biến trong các bữa ăn của mỗi gia đình - cũng theo ngòi bút của tác giả mà "Tím lấp lánh trong đầm". Đã tím, lại còn lấp lánh, thật niềm vui có khác! Cơn mưa rào mùa hạ nổi tiếng dữ dội, ào ạt, cũng được tô đậm bằng một động từ mạnh: "Cơn mưa rào ập xuống". Và vì mưa rào "ập" xuống như thế, nước hồ ao dâng lên, không rút kịp, khiến cho các sinh thể trong hồ ao cũng theo nước mà ùa lên, đến độ trên sân nhà còn có cảnh: "Cá rô rạch lên sân". Chi tiết miêu tả thật sinh động! Không phải ùa lên, mà là rạch lên, động tác mạnh mẽ hơn. Vả chăng, dùng chữ rạch rất hợp với đặc điểm của cá rô, loài cá rất cứng cáp với vây ngạnh tua tủa.
Vẫn trong cách nhìn say đắm, tác giả Tạ Vũ còn có những nét nhấn khác: "Mùa hè nắng rất vàng/ Bãi cát dài chói nắng"… Nói chung, đã là nắng thì đi đôi với vàng. Nhưng nhấn mạnh "nắng rất vàng" còn có ý nghĩa phân biệt nắng hè với nắng của mấy mùa kia nữa. Bãi cát đã dài, hút tầm mắt con người rồi, lại còn chói nắng tạo một quang cảnh thật kì vĩ, rực rỡ. Bãi cát chói nắng - chắc nhiều người đã biết - trong cát ẩn chứa rất nhiều những hạt thuỷ tinh, pha lê lấp lánh. Khi bắt nắng, nó sáng rực rỡ lạ thường, tạo nên một độ chói gắt, nhất là cạnh đấy lại có mặt nước lấp lóa, rộng mênh mang cùng phối hợp tạo nên bức tranh bãi dài, sông rộng.
Tuy nhiên, dù sao đó cũng chỉ là "bức tranh phong cảnh mùa hè". Còn một bức tranh khác nữa, rất quan trọng mà tác giả không quên đề cập, đó là "tâm trạng mùa hè" của các bạn nhỏ. Hãy xem - trong mắt các bạn, mùa hè đến, không chỉ sáng trời sáng đất, mà sáng trên gương mặt: bè bạn vừa gắng sức qua một kì thi "Mùa hè sáng niềm vui/ Sau bao ngày gắng sức". Mặt trời của mùa hè đã rực rỡ, nhưng cũng chưa rực rỡ tưng bừng bằng điểm mười thầy cô chấm trong bài thi - nó tạo nên ánh long lanh, chan chứa trong mắt các bạn nhỏ.
Bài thơ khá giàu hình ảnh. Các hình ảnh lại gắn bó với nhau, tạo nên bức tranh thiên nhiên sinh động, mang rõ đặc trưng của mùa hè. Tác giả Tạ Vũ còn ý thức xâu chuỗi những hình ảnh đó và nâng lên thành một tứ thơ khá thú vị. Đây là bài thơ kết hợp được những nét đẹp của thiên nhiên với nét đẹp của lòng người