Chuẩn bị cho tương lai số
Khoảng một tuần trước đây, bản cập nhật 2.0.1 của ứng dụng VNeID đã được phát hành trên các kho ứng dụng của Apple cũng như GooglePlay. Đây là lần cập nhật thứ 8 kể từ khi VNeID chính thức ra mắt cách đây 10 tháng. Tuy còn rất ít người biết tới ứng dụng được phát triển bởi Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư này nhưng chắc chắn trong tương lai gần, VNeID sẽ rất phổ biến bởi các lợi ích thiết thực của nó.
Ứng dụng VNeID được xem là một ứng dụng số hóa dữ liệu công dân với tính năng mới là định danh điện tử công dân để trong tương lai gần, người dân có thể không cần phải sử dụng giấy tờ tùy thân bản cứng mà thay vào đó là bản điện tử, bản phần mềm.
Cùng với lợi ích rất lớn của Căn cước công dân có gắn chip, mà có thể kể ra đây điển hình là việc tích hợp dữ liệu tài khoản ngân hàng cá nhân chẳng hạn, VNeID thực tế là một công cụ góp thêm bước tiến đáng kể của quản trị hành chính. Đặc biệt, việc đăng ký định danh điện tử này cũng là nền tảng cực lớn để Việt Nam đi đúng lộ trình mà rất nhiều quốc gia đang yêu cầu mọi nền tảng mạng xã hội phải chấp hành. Đó chính là đăng ký các định danh cá nhân trên thế giới ảo để tiến tới việc chính danh hóa các tài khoản người dùng trên mạng xã hội, triệt tiêu tình trạng sử dụng các nick ảo nhân bản để vụ lợi hoặc lan truyền thông tin thất thiệt.
Kể từ khi mạng xã hội ra đời, việc để người dùng được sử dụng tài nguyên số khá bừa bãi đã dẫn tới rất nhiều nhiễu loạn thông tin, tạo ra nhiều thù hằn xã hội không đáng có. Bất chấp việc mỗi nền tảng đều có các quy ước về tiêu chuẩn cộng đồng và cũng có những xử lý được xem là khá nặng tay với các người dùng vi phạm nhưng tình hình thật ra cũng không trật tự hơn. Sự hỗn loạn ấy đến từ việc người dùng sử dụng khả năng ẩn mình trên thế giới ảo bằng cách tạo ra các tài khoản không chính danh. Và một khi không chính danh, núp bóng dưới một cái tên lạ hoắc nào đó, con người ta dễ có những tuyên bố, bình luận thiếu kiểm soát, thậm chí là sẵn sàng nguỵ tạo thông tin để đạt được mục đích cá nhân của mình.
Đòi hỏi các nền tảng phải chịu trách nhiệm vẫn là một cuộc đấu tranh căng thẳng mà nhiều chính phủ đang tiến hành. Tuy nhiên, các kiểm duyệt hay chế tài ảo hiện thời thực tế chỉ là xoa dịu đằng ngọn. Cái gốc phải đến từ tính chính danh và chỉ có việc thống nhất định danh thế giới thật với định danh thế giới ảo mới có thể xây dựng nên một thế hệ người dùng mạng xã hội phải chịu trách nhiệm cụ thể với phát ngôn của mình. Hơn thế nữa, với sự thống nhất dữ liệu ngân hàng, thuế…, công cụ quản lý Nhà nước sẽ được tăng cường để nắm bắt được 1 công dân, hoặc một tài khoản mạng xã hội nào đó, đã có các thu nhập phát sinh nào mà chưa thực hiện nghĩa vụ thuế. Từ đó, xã hội sẽ được minh bạch hơn với quyền lợi và nghĩa vụ của mỗi cá nhân được thể hiện rất rõ ràng.
VNeID đúng nghĩa là một trong các bước cần thiết để chuẩn bị cho một tương lai số hiện đại hơn và văn minh hơn. Sẽ còn thêm các công cụ thông minh khác nữa được tăng cường, bổ sung và nâng cấp nhưng cơ bản nhất, chính mỗi cá nhân chúng ta nên có ý thức sử dụng, góp ý để các công cụ ấy càng ngày càng hoàn thiện. Và chắc chắn, trong tương lai không xa, có thể chỉ vài năm nữa, những Facebook, Instagram, Twitter, Youtube… cũng sẽ phải thay đổi để triệt tiêu chính những hỗn loạn mà chúng đã góp phần tạo ra trong quá trình miệt mài hoàn thiện mình nhưng chưa thể bắt kịp sự biến chuyển của xã hội suốt nhiều năm qua.