Tếu chứ đừng tục
Khoảng 5 năm trở lại đây, “Sài Gòn Tếu” đã trở thành một thương hiệu, một hiện tượng trong làng hài giải trí. Với những chương trình biểu diễn chinh phục cả khán giả phía Bắc lẫn khán giả hải ngoại, các nghệ sĩ của “Sài Gòn Tếu” như Phương Nam, Uy Lê, Uy Nguyễn... đã giành được nhiều cảm tình và nhanh chóng lan tỏa trên các nền tảng trực tuyến.
Hằng tuần, “Sài Gòn Tếu” vẫn có các buổi diễn ở Nhà Văn hóa Thanh niên, TP Hồ Chí Minh và các buổi diễn đó gần đây đã được xem như đặc sản giải trí của giới trẻ thành phố.
Lựa chọn hình thức hài độc thoại (stand-up comedy), “Sài Gòn Tếu” hướng tới sự gần gũi với khán giả thông qua những đề tài bám sát đời sống, văn hóa đại chúng và những sự kiện được dư luận quan tâm. Hình thức hài độc thoại này tuy không mới trên thế giới nhưng lại chưa được khai thác nhiều ở Việt Nam và cách “Sài Gòn Tếu” lựa chọn các phần diễn độc lập chỉ kéo dài trong chừng chục phút cho thấy họ đã chọn được lối đi riêng cho mình.
Tuy nhiên, trong cả chuỗi chương trình thú vị của họ, vẫn có những hạt sạn mà cả những người điều hành nhóm lẫn cơ quan quản lý văn hóa cần phải rút kinh nghiệm để đặc sản văn hóa này không trở nên tầm thường dần.
Trong một nội dung gần đây của “Sài Gòn Tếu” có tên “Netflix and chill”, diễn viên Khang Hi của nhóm đã có một phần trình diễn khá tục tĩu xoay quanh hai bộ phận nhạy cảm trên cơ thể của phụ nữ. Thực tế, nếu chỉ là lướt qua một lần rồi thôi, nội dung đó có thể không trở nên phản cảm nhưng Khang Hi lại lựa chọn đó như điểm nhấn và nhắc đi nhắc lại trong hơn nửa phần trình diễn khoảng hơn 10 phút của mình.
Khán giả có thể cười nghiêng ngả dưới khán phòng khi nghe Khang Hi diễn, nhưng điều đó không có nghĩa rằng anh đã đưa ra một màn hài độc thoại sạch sẽ vào chuỗi nội dung của “Sài Gòn Tếu”. Đơn giản, nội dung đó được phát tán trên các nền tảng xem trực tuyến một cách dễ dàng và phổ cập. Khi ấy, nó đã trở thành một dạng xuất bản phẩm (video) đầy tục tĩu mà cơ quan quản lý văn hóa chắc sẽ phải nhíu mày.
Thực tế, chúng ta bình thường cũng hay kể cho nhau nghe những câu chuyện tiếu lâm hơi tục tĩu một chút để lấy tiếng cười. Song, việc kể chuyện tiếu lâm tục trong môi trường khép kín, kiểu trà dư tửu hậu có bản chất khác hoàn toàn với phần trình diễn được dán nhãn như một dạng văn hóa phẩm. Hầu hết các dân tộc trên thế giới đều có truyện tiếu lâm tục trong kho tàng của mình nhưng đa số vẫn là những dạng “đố tục giảng thanh”.
Tiếng cười trên cái tục chỉ là lớp vỏ, cái thanh ẩn chứa đằng sau mới là trầm tích thể hiện sự sâu sắc và văn hóa trong cộng đồng. Đạt được điều ấy rất khó. Còn nếu chỉ dừng ở mức lấy cái tục trần trụi gọi tiếng cười, chắc chắn nó sẽ trở thành tục tĩu, phản cảm. Cách đây chừng hơn 1 năm, dư luận từng lên tiếng về nội dung có tên "18+ UNCUT CÀ KHỊA SHOW #3 - Saigon Tếu Roast Battle" về tính dung tục của nó. Nhưng, có lẽ, trong áp lực của sáng tạo nội dung mới phục vụ khán giả, “Sài Gòn Tếu” đã quên bài học cũ ấy.
Nhiều người sẽ thắc mắc tại sao cơ quan quản lý (Sở Văn hóa - Thể thao TP Hồ Chí Minh) và cơ quan chủ quản (Nhà Văn hóa Thanh niên) không kiểm duyệt nội dung trước khi diễn. Thật ra, hài độc thoại thiên về ngẫu hứng nên không có kịch bản chi tiết trước và việc kiểm duyệt nội dung trước khi trình diễn là rất khó. Nhưng, nếu như vậy, kiểm soát sau buổi diễn để góp ý, rút kinh nghiệm và đề nghị không đăng tải nội dung lên mạng xã hội lại là việc hoàn toàn có thể thực hiện được.
Hi vọng, bản thân “Sài Gòn Tếu” sẽ có những thay đổi và các cơ quan liên quan cũng quan tâm hơn để giữ sạch cho một thương hiệu giải trí đang tạo ra được nhiều thiện cảm trong lòng khán giả mấy năm qua.