Hưng Yên đang bất lực trước nạn khai thác cát trên sông Hồng?

Cách đây 2 tháng, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo tỉnh Hưng Yên và các ngành chức năng giải quyết triệt để nạn khai thác cát trên sông Hồng trên địa bàn tỉnh Hưng Yên và giáp ranh... Tuy nhiên từ đó đến nay, theo phản ánh của người dân địa phương thì tình trạng khai thác cát trái phép vẫn xảy ra ở một số huyện như: Khoái Châu, Kim Động, Tiên Lữ, Văn Giang và TP Hưng Yên. Để tránh sự kiểm tra, phát hiện của các cơ quan chức năng, các chủ tàu hút cát không hoạt động vào ban ngày mà lợi dụng khi trời tối để khai thác cát trái phép. 

Các chủ tàu thường sử dụng tàu hút cát có công suất lớn và cử người theo dõi việc kiểm tra của lực lượng tuần tra. Nếu thấy tàu thuyền của lực lượng Thanh tra hoặc Cảnh sát đường thủy xuất hiện, các chủ tàu sẽ tắt máy, rút vòi hút cát rồi cho tàu di chuyển sang địa bàn khác. Do hoạt động hút cát trái phép diễn ra nhanh chóng, không cố định về địa điểm và thời gian nên lực lượng chức năng phải lập kế hoạch công phu, mất nhiều thời gian và công sức để phát hiện, xử lý nhưng đến nay vẫn chưa ngăn chặn triệt để tình trạng này. 

Mới đây, vào lúc 0h30 ngày 24-11, Công an tỉnh Hưng Yên và Công an huyện Văn Giang đã phối hợp bắt quả tang hai tàu đang thực hiện hành vi khai thác cát trái phép trên sông Hồng ở địa bàn xã Liên Nghĩa, huyện Văn Giang. Đó là tàu mang số hiệu BG - 0001H, trọng tải 50 tấn của ông Đặng Văn Thắng (55 tuổi, trú tại phường Lê Lợi, TP Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang) và tàu mang số hiệu HN - 0379, trọng tải 120 tấn của anh Trần Văn Sinh (36 tuổi, trú tại xã Ngũ Phúc, huyện Kim Thành, tỉnh Hải Dương). Quá trình hút cát trái phép, hai chủ tàu này đã hợp tác với Doanh nghiệp Trung Thắng để đưa cát khai thác trái phép vào bãi tập kết nguyên vật liệu của doanh nghiệp này. 

Tại hiện trường, lực lượng chức năng bắt quả tang tàu BG - 0001H đã hút được khoảng 60m³ cát từ lòng sông. Tàu HN - 0379 đã bơm được 40m³ cát trên tàu lên bãi cát thuộc thôn Phi Liệt, xã Liên Nghĩa (nơi Doanh nghiệp Trung Thắng đặt địa điểm). Khi tổ công tác yêu cầu, người lao động trên hai tàu này không xuất trình được giấy tờ liên quan đến việc khai thác cát. 

Nhưng từ đó đến nay, hai chủ tàu này và Doanh nghiệp Trung Thắng vẫn chưa bị xử lý về hành vi vi phạm. Còn theo phản ánh của người dân địa phương, thì tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn xã Liên Nghĩa vẫn lén lút xảy ra vào ban đêm.

Để làm rõ sự việc trên, phóng viên Báo CAND đã có buổi làm việc với ông Lương Đình Hoa, Phó Chủ tịch UBND xã Liên Nghĩa và được biết, bãi tập kết nguyên vật liệu xây dựng vừa bị Công an tỉnh Hưng Yên và Công an huyện Văn Giang bắt quả tang về việc mua cát từ hai tàu khai thác trái phép là của Doanh nghiệp Trung Thắng (người địa phương) đã chuyển nhượng cho ông Lưu Quang Hậu (61 tuổi, ở xã Long Hưng, huyện Văn Giang) từ năm 2014. 

Sau khi nhận chuyển nhượng, ông Hậu đã hợp đồng với một số người dân xã Liên Nghĩa về việc chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất dự án. Trong thời gian chưa được cơ quan thẩm quyền cấp phép, ông Hậu vẫn sử dụng bãi tập kết này để kinh doanh vật liệu xây dựng. 

Trước khi bị lực lượng chức năng bắt quả tang về việc mua cát từ hai tàu khai thác cát trái phép, hằng tháng, UBND xã Liên Nghĩa vẫn mời ông Hậu đến xã để nhắc nhở và yêu cầu đến cơ quan thẩm quyền làm các thủ tục chuyển tên doanh nghiệp cho phù hợp với các quy định của pháp luật rồi mới hoạt động. Ông Hậu hứa sẽ thực hiện thủ tục sang tên doanh nghiệp nhưng UBND xã không biết chính xác là ông đã thực hiện chưa. 

Về phản ánh của người dân địa phương rằng, “Ở xã Liên Nghĩa vẫn xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép về đêm, gây sạt lở bờ sông và ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự khu vực?”, ông Hoa cho biết, ban ngày UBND xã Liên Nghĩa vẫn chỉ đạo Công an xã thường xuyên kiểm tra nhưng không phát hiện thấy. Còn ban đêm, lãnh đạo xã chưa nghe thấy báo cáo có khai thác cát trái phép.    

Về lý do chưa xử lý vi phạm đối với hai chủ tàu bị bắt quả tang về hành vi khai thác cát và Doanh nghiệp Trung Thắng về việc “bắt tay” với hai chủ tàu để đưa cát vào bãi tập kết, Thượng tá Nguyễn Hồng Quân, Phó trưởng Công an huyện Văn Giang cho biết, hiện tại, Công an huyện đang tạm giữ tàu BG - 0001H và tàu HN - 0379 do chủ tàu có hành vi khai thác cát trái phép. Đối với Doanh nghiệp Trung Thắng, Công an huyện đã yêu cầu dừng ngay việc mua bán cát trái phép và không được tạo điều kiện cho các tàu khai thác cát trái phép có bến bãi để vi phạm. 

“Lý do hai chủ tàu và Doanh nghiệp Trung Thắng chưa bị xử lý do có hành vi vi phạm vì Công an huyện đang củng cố hồ sơ để báo cáo cơ quan thẩm quyền xem xét. Căn cứ vào vi phạm cụ thể của hai chủ tàu và doanh nghiệp, cơ quan Công an sẽ ra quyết định xử lý theo đúng quy định của pháp luật, chứ không bao che cho sai phạm”, Thượng tá Quân khẳng định.

Được biết thời gian này, các lực lượng chức năng của tỉnh Hưng Yên vẫn tăng cường tuần tra kiểm soát, để phát hiện và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm. Trước đó, từ đầu năm 2015 đến nay, Phòng Cảnh sát đường thủy, Công an tỉnh Hưng Yên đã kiểm tra, phát hiện xử lý 6 trường hợp khai thác cát trái phép, phạt tiền trên 130 triệu đồng và tạm giữ, tịch thu nhiều phương tiện, máy móc thiết bị phục vụ hút cát. Tuy nhiên để ngăn chặn và xử lý triệt để tình trạng này, rất cần sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của các lực lượng chức năng tỉnh Hưng Yên.