Chậm nghiệm thu hàng hóa trong gói thầu hàng chục tỷ đồng tại PPC Phả Lại, vì sao?

Báo CAND nhận được đơn của liên danh Công ty TNHH Sản xuất kinh doanh Xuất nhập khẩu Hoàng Hải - Hà Nội) và Công ty TNHH Kỹ thuật điện tự động hoá A&E-TP Hồ Chí Minh (viết tắt là Liên danh nhà thầu Hoàng Hải-A&E) phản ánh về việc, Công ty cổ phần Nhiệt điện Phả Lại - Hải Dương (viết tắt là PPC Phả Lại) “bới lông tìm vết” để không chấp nhận lô hàng hoá trị giá hơn 26 tỷ đồng (chưa bao gồm VAT) mà Liên danh nhà thầu Hoàng Hải-A&E sau khi trúng thầu đã mua về để cung cấp cho PPC Phả Lại.

Liên danh nhà thầu cho rằng, hàng hoá của họ cung cấp đảm bảo đầy đủ tính pháp lý, đảm bảo đầy đủ các yếu tố kỹ thuật tin cậy và là hệ thống UPS được cung cấp mới nhất tại Việt Nam tính đến thời điểm hiện nay. Việc PPC Phả Lại không chấp nhận lô hàng này chỉ là cái cớ nhằm gây thiệt hại về kinh tế cho nhà thầu.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, ngày 6-3-2015, PPC Phả Lại thông báo phát hành mời gói thầu “Cung cấp lắp đặt hệ thống UPS khối - 5 kế hoạch sửa chữa lớn năm 2014” đóng thầu ngày 30-3-2015. Sau hơn 180 ngày sửa đổi hồ sơ mời thầu và 240 ngày chấm xét thầu, Liên danh nhà thầu Hoàng Hải-A&E được xét trúng thầu và ngày 8-9-2016 được ký hợp đồng cung cấp hàng hóa và lắp đặt.

Ngày 13-4-2017, Liên danh nhà thầu Hoàng Hải-A&E bàn giao hàng hoá đến chân công trình. Ngày 20-4-2017, Hội đồng nghiệm thu kỹ thuật PPC Phả Lại cho mở hòm kiểm tra thiết bị và 4 ngày sau PPC Phả Lại phát hành công văn yêu cầu giải trình.

Lý do PPC Phả Lại yêu cầu giải trình vì thấy tên thiết bị trên Name plate của nhà sản xuất cung cấp không đúng với hợp đồng đã ký. Theo giải thích của đại diện nhà thầu, việc PPC Phả Lại làm như vậy chỉ là cách “so chữ” chứ không mang tính chất kiểm tra nghiệm thu kỹ thuật. Bởi thực chất, cái không đúng ở đây là vị trí sắp xếp thông tin trên tấm Name plate.

Sau nhiều công văn giải trình qua lại, ngày 2-5-2017 các bên gồm PPC Phả Lại, Liên danh nhà thầu, đại diện nhà sản xuất và đại diện bán hàng của nhà sản xuất tại Việt Nam có buổi làm việc trực tiếp để khẳng định chất lượng hàng hóa và thống nhất phương án tháo gỡ việc giao nhận.

Tại buổi làm việc, nhà sản xuất đã cung cấp các tấm Name plate theo yêu cầu cho nhà thầu và thống nhất trao lại hàng hoá mà nhà thầu đã giao để nhà thầu thay các tấm Name plate mới, cho thu hồi toàn bộ tài liệu đã cung cấp và hãng sản xuất sẽ cung cấp tài liệu mới như Name plate đã thay. Sự việc này tiếp tục kéo dài do Hội đồng nghiệm thu kỹ thuật không cho nhà thầu được thay đổi Name plate tại PPC Phả Lại. Vì thế ngày 13-7-2017, nhà thầu phải đưa toàn bộ hàng hoá về kho của mình để thực hiện việc này.

Ngày 17-7-2017, Liên danh nhà thầu Hoàng Hải-A&E tiến hành bàn giao lại hàng hoá cho PPC Phả Lại. Đến ngày 26-7-2017, Hội đồng nghiệm thu kỹ thuật cho mở hòm kiểm tra thiết bị lần 2 và tất cả nội dung bàn giao về bản chất cũng giống như lần 1 khi Hội đồng nghiệm thu kỹ thuật lại ra văn bản yêu cầu nhà thầu giải trình gần giống như các yêu cầu trước đó.

Sau khi nhận được văn bản khiếu nại của nhà thầu, ngày 21-9-2017, Tổng Giám đốc PPC Phả Lại yêu cầu Hội đồng nghiệm thu kỹ thuật giải quyết dứt điểm việc nghiệm thu hàng hóa và phải có biên bản xác nhận có chữ ký hai bên ngay trong ngày. Đến lúc này Hội đồng nghiệm thu kỹ thuật mới ra được biên bản nghiệm thu hàng hóa tại chân công trình. Nội dung của biên bản là không đồng ý nhận một số mục hàng hóa của Liên danh nhà thầu Hoàng Hải-A&E với lý do, có 2 thông số kỹ thuật được đánh giá không đúng hợp đồng (không đáp ứng kỹ thuật).

Nội dung kỹ thuật không đúng thứ nhất là, dòng điện đầu vào sử dụng cho thiết bị nhà thầu cung cấp thấp hơn so với dòng điện đầu vào của thiết bị đang sử dụng của hồ sơ mời thầu. Nội dung kỹ thuật không đúng thứ hai là, bộ chuyển mạch đi tắt bằng tay PPC Phả Lại đang sử dụng công tắc chuyển mạch dạng núm vặn 0,1,2,3,4 (drum switch).

Nhưng nhà thầu lại cung cấp công tắc chuyển mạch là Aptomat riêng biệt cho 4 vị trí. Hội đồng nghiệm thu kỹ thuật PPC Phả Lại cho rằng, thiết bị trên không đúng kiểu như trước đây sử dụng và đánh giá là không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật. Với lý do nêu trên, Hội đồng nghiệm thu kỹ thuật PPC Phả Lại đã không nghiệm thu các mục 1,2,3,4 hàng hóa của Liên danh nhà thầu Hoàng Hải-A&E.

Để giải quyết tranh chấp, ngày 9-10-2017, Hội đồng thanh xử lý, nhượng bán tài sản và xử lý tranh chấp các hợp đồng PPC Phả Lại đã họp và thống nhất mời bên thứ ba có đủ chuyên môn, chức năng thực hiện kiểm tra đánh giá thông số kỹ thuật thiết bị (là dòng điện đầu vào sử dụng cho thiết bị và tính năng an toàn của công tắc chuyển mạch). Đơn vị được mời là Trung tâm Thí nghiệm điện miền Bắc vào thí nghiệm kiểm tra độc lập.

Để làm rõ sự việc này, ngày 27-12-2017, phóng viên Báo CAND đã có buổi làm việc với ông Phạm Văn Thư, Tổng Giám đốc Công ty Phả Lại. Ông Thư cho biết, vướng mắc giữa PPC Phả Lại và nhà thầu là sản phẩm có hai thông số kỹ thuật không đúng với hồ sơ mời thầu (đây là ý kiến và báo cáo của Hội đồng nghiệm thu kỹ thuật). Thứ nhất là dòng điện vào. Thứ hai là công tắc chuyển đổi.

Đây chính là lý do khiến sản phẩm của Liên danh nhà thầu Hoàng Hải-A&E chưa đủ điều kiện chạy thử trước khi kết luận và thống nhất bàn giao. Cũng theo ông Thư thì hiện tại, PPC Phả Lại đang chờ kết luận của Trung tâm Thí nghiệm điện miền Bắc trong quá trình kiểm tra độc lập.

Nếu trung tâm xác định các thông số kỹ thuật đúng như khai báo (trong các biên bản của Hội đồng nghiệm thu kỹ thuật đang nghi ngờ các thông số khai báo này) thì đại diện của chủ đầu tư sẽ đồng ý cho đưa sản phẩm vào lắp đặt chạy thử nghiệm trong thời gian 72 giờ theo quy định. Kết quả chạy thử nghiệm sẽ xác định được sản phẩm có đủ điều kiện hay không. Nếu sản phẩm đủ điều kiện, PPC Phả Lại sẽ nhận bàn giao số hàng này từ Liên danh nhà thầu Hoàng Hải-A&E.

Trao đổi với phóng viên Báo CAND, đại diện Liên danh nhà thầu Hoàng Hải-A&E là ông Nguyễn Đình Hoàng, Giám đốc Công ty Hoàng Hải cho biết: “Chúng tôi đã cung cấp hàng hóa cho PPC Phả Lại đúng với hợp đồng đã ký kết. Đúng về nước sản xuất (Anh), hãng sản xuất (Dale), đúng về số lượng, chủng loại, mục đích sử dụng, công suất làm việc, chất lượng đảm bảo mới 100%, sản xuất cuối năm 2016 đầu năm 2017, có đầy đủ giấy tờ của nhà sản xuất, tờ khai Hải quan, tài liệu kỹ thuật kèm theo chứng minh sự hợp lệ của hàng hóa”.

Ông Hoàng thừa nhận, có 2 thông số kỹ thuật của thiết bị thay đổi so với hồ sơ mời thầu, nhưng theo công nghệ mới hãng sản xuất đã cải tiến giảm dòng điện sử dụng đầu vào nhưng vẫn đáp ứng đủ công suất sử dụng cho thiết bị. Việc cải tiến này của hãng sản xuất giúp giảm bớt năng lượng tiêu thụ đáp ứng các tiêu chí hiện nay của toàn cầu cũng như trong nước, và thiết kế công tắc chuyển mạch riêng rẽ với liên động điện vẫn đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu và hồ sơ dự thầu, đảm bảo an toàn hơn, không cho phép người vận hành thao tác sai.

Mặc dù đã được hãng sản xuất và Liên danh nhà thầu Hoàng Hải-A&E giải thích rõ như vậy, nhưng sau hơn 5 tháng (tính từ ngày hàng hóa về đến chân công trình và ngày có biên bản nghiệm thu), Hội đồng nghiệm thu kỹ thuật PPC Phả Lại đã kết luận “Hàng hóa không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và không nhận số hàng hóa mà nhà thầu đã bàn giao”.

Theo ông Hoàng phản ánh, trình tự phản hồi các văn bản của Hội đồng nghiệm thu kỹ thuật PPC Phả Lại không tuân thủ theo các quy định của Nhà nước, cố tình kéo dài thời gian trả lời văn bản, không thèm xem xét các phản hồi, giải trình của nhà thầu, nội dung các câu hỏi yêu cầu giải trình lặp lại nhằm cản trở việc nghiệm thu hàng hóa, gây bất lợi cho nhà thầu khi cố tình kéo dài thời gian nghiệm thu. Điều đó làm cho nhà thầu thiệt hại nặng nề về kinh tế, đồng thời ảnh hưởng lớn đến sự an toàn trong vận hành của PPC Phả Lại và an ninh năng lượng do thiết bị tại đây đã hư hỏng nhiều.

Ông cũng bày tỏ mong muốn được các cơ quan cấp trên quan tâm giải quyết vụ việc này một cách thỏa đáng và mong muốn cơ quan điều tra vào cuộc làm rõ có hay không những khuất tất đang xảy ra tại PPC Phả Lại (?). Liên quan đến sự việc này, hiện tại Đoàn Thanh tra của Tổng Công ty phát điện 2 (EVNGENCO2) cũng đang tiến hành thanh tra toàn bộ nội dung đơn khiếu nại của Liên danh nhà thầu Hoàng Hải-A&E để làm rõ bản chất sự việc, đảm bảo quyền lợi cho nhà thầu.