Ứng dụng công nghệ trong quản lý, bảo vệ rừng
Đi tuần tra rừng gọn nhẹ
Từ nguồn hỗ trợ của Dự án Trường Sơn Xanh, lực lượng Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam đã được trang bị 225 máy tính bảng, với tổng trị giá 1,6 tỷ đồng. Hiện nay, cán bộ Kiểm lâm tại các Hạt Kiểm lâm, Ban quản lý rừng của tỉnh đều được tập huấn sử dụng thành thạo thiết bị mới, góp phần nâng cao hiệu quả công việc.
Hạt Kiểm lâm Nam Quảng Nam thực hiện quản lý hàng chục ngàn ha rừng trải dài trên địa bàn các huyện Núi Thành, Tiên Phước, Phú Ninh và thành phố Tam Kỳ, trong đó diện tích rừng tự nhiên là 12.355ha. Thời gian gần đây, cán bộ của Hạt Kiểm lâm Nam Quảng Nam đã thành thạo và làm chủ việc sử dụng các phần mềm cập nhật diễn biến rừng. Qua đó hỗ trợ cho công tác tổ chức tuần tra, thu thập số liệu, phát hiện nhanh các vụ phá rừng ở những vị trí có địa hình đi lại khó khăn.
Cũng như nhiều cán bộ của Hạt Kiểm lâm Nam Quảng Nam, hằng ngày, anh Nguyễn Trọng Đức đều truy cập vào phần mềm hệ thống theo dõi diễn biến rừng (FMS) để theo dõi các điểm nghi ngờ thay đổi rừng từ ảnh vệ tinh cung cấp. Từ nguồn thông tin tham khảo này, cán bộ Kiểm lâm địa bàn sẽ xây dựng phương án để đi kiểm tra, đo đạc vị trí cụ thể ở ngoài thực địa. Trước đây, những dụng cụ hỗ trợ như bản đồ giấy, máy định vị, la bàn, máy ảnh là những vật “bất ly thân” của cán bộ Kiểm lâm địa bàn, hiện nay mọi thứ được tích hợp trong một chiếc máy tính bảng gọn nhẹ với đầy đủ các tính năng cần thiết.
| Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam ứng dụng công nghệ vào quản lý rừng. |
Anh Nguyễn Trọng Đức cho biết: Khi đến hiện trường, bật máy tính bảng đi xung quanh khu vực rừng cần đo đạc, cán bộ Kiểm lâm sẽ có ngay thông tin về vị trí, diện tích biến động hiển thị trên màn hình, rất tiện lợi. Ngoài ra, chiếc máy tính bảng còn có tính năng xác định phương hướng, giúp cán bộ Kiểm lâm không bị đi lạc trong rừng.
Ông Phạm Tiến Dũng, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Nam Quảng Nam cho biết, với đặc thù thực hiện quản lý diện rừng trên địa bàn liên huyện rộng lớn, có địa hình phức tạp trong khi số biên chế cán bộ của đơn vị hạn chế nên công tác tổ chức tuần tra, nắm bắt thông tin về diễn biến rừng trước đây rất khó khăn, phải mất nhiều thời gian để thu thập và xử lý số liệu. Từ năm 2018 đến nay, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam trang bị 18 máy tính bảng cho Hạt Kiểm lâm Nam Quảng Nam giúp nâng cao hiệu quả công tác, chủ động nắm bắt biến động về trồng rừng, khai thác rừng hay cháy rừng trong phạm vi lâm phận được giao quản lý.
Thay đổi cách thức quản lý
Trước đây, việc báo cáo diễn biến rừng trên địa bàn tỉnh Quảng Nam thường chỉ được tổng hợp vào dịp cuối năm dưới hình thức báo cáo từ cơ sở lên theo các đơn vị quản lý hành chính (cấp xã, huyện, tỉnh). Do vậy, kết quả báo cáo thường bị trễ, không đảm bảo độ chính xác theo yêu cầu, nhất là thiếu phần dữ liệu bản đồ cập nhật hiện trạng rừng. Từ đó ảnh hưởng tới công tác chỉ đạo, xử lý của lực lượng Kiểm lâm đối với các hành vi tác động, xâm hại tài nguyên rừng. Có những vụ phá rừng đã xảy ra trước đó một thời gian dài nhưng mãi đến sau này mới được phát hiện, gây khó khăn cho công tác điều tra, xử lý.
Hiện nay, với việc ứng dụng thiết bị và phần mềm quản lý rừng hiện đại giúp nâng cao khả năng tương tác, phối hợp giữa các phòng chức năng của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam với Hạt Kiểm lâm, Ban quản lý rừng ở dưới địa bàn.
Anh Trương Bá Lâm, cán bộ Phòng Quản lý bảo vệ rừng và Bảo tồn thiên nhiên (Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam) cho biết, thông qua dữ liệu các điểm nghi ngờ thay đổi rừng từ ảnh vệ tinh ở chi cục, cán bộ của phòng sẽ thông báo cho Kiểm lâm địa bàn kiểm tra, xác minh trên thực địa. Từ những hình ảnh, số liệu diễn biến rừng của các đơn vị gửi về thường xuyên giúp công tác tổng hợp báo cáo ở chi cục được cập nhật chính xác, kịp thời hơn.
Quảng Nam là địa phương có diện tích rừng tự nhiên lớn đứng thứ 2 cả nước với 449.558ha. Tuy nhiên, lực lượng Kiểm lâm của tỉnh lại “mỏng” chỉ có 285 người, ít hơn nhiều so với quy định, gây áp lực lớn cho cán bộ Kiểm lâm địa bàn về trách nhiệm để hoàn thành nhiệm vụ. Chính vì vậy, việc đẩy mạnh hiện đại hóa, nâng cao năng lực giám sát tài nguyên rừng đang trở thành yêu cầu cấp thiết, nhất là trong bối cảnh lực lượng Kiểm lâm của tỉnh đang trong quá trình sắp xếp tổ chức lại theo hướng tinh gọn.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Nam Lê Minh Hưng cho biết, việc ứng dụng công nghệ vào quản lý và bảo vệ rừng là xu thế tất yếu hiện nay. Thời gian tới, tỉnh Quảng Nam đang nghiên cứu đầu tư xây dựng hệ thống phần mềm quản lý rừng đồng bộ hơn cũng như mua sắm thêm nhiều trang thiết bị hiện đại: Máy bay không người lái flycam, lắp đặt những bộ giám sát có thể phát hiện tiếng cưa máy ở những khu rừng trọng điểm có nguy cơ bị lâm tặc xâm hại…
Đây sẽ là những công cụ hỗ trợ đắc lực, giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của cán bộ Kiểm lâm. Từ đó góp phần xây dựng lực lượng bảo vệ rừng của tỉnh đáp ứng yêu cầu công việc trong tình hình mới.