Kết quả kiểm tra vụ “núi cát khổng lồ” giữa lòng hồ thuỷ điện Ia Ly
Cơ quan chức năng huyện Chư Păh (tỉnh Gia Lai) phát hiện các bãi tập kết cát nằm trong phạm vi an toàn hồ đập thủy điện Ia Ly, tập kết sai vị trí so với giấy phép được cấp.
Ngày 23/11, Tổ kiểm tra liên ngành do UBND huyện Chư Păh thành lập đã báo cáo kết quả kiểm tra hoạt động nạo vét, bãi chứa và vận chuyển, mua bán khoáng sản trong phạm vi hồ chứa thủy điện Ia Ly thuộc thị trấn Ia Ly, huyện Chư Păh.
Qua kiểm tra thực tế, Tổ kiểm tra ghi nhận: Bãi tập kết của Công ty TNHH MTV Nhất Quý Gia Lai (trụ sở: TP Pleiku, tỉnh Gia Lai) có khoảng 1.000m³ cát, sỏi, bùn đất cùng 3 máy xúc, 2 tàu - thuyền; bãi tập kết của Công ty TNHH MTV Khang Minh Đạt (trụ sở: TP Pleiku, tỉnh Gia Lai) có khoảng 300m³ cát, sỏi, bùn đất cùng 1 máy xúc lật; bãi tập kết của Công ty TNHH xây dựng Trường Sơn (trụ sở: TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc) có khoảng 60m³ cát, 2 máy xúc và 3 tàu vỏ sắt neo đậu trên mặt nước.
Tổ kiểm tra xác định: Công ty TNHH MTV Nhất Quý Gia Lai và Công ty TNHH MTV Khang Minh Đạt được Bộ Công thương cấp giấy phép hoạt động trong phạm vi bảo vệ công trình thủy điện Ia Ly với các nội dung khai thác khoáng sản, vật liệu xây dựng (nạo vét cát, sỏi xây dựng); hoạt động bãi chứa cát, sỏi xây dựng. Tuy nhiên, bãi tập kết của 2 công ty này không trùng với tọa độ, sai vị trí ghi trong giấy phép được Bộ Công thương cấp.
Đối với Công ty TNHH xây dựng Trường Sơn, tổ kiểm tra xác định công ty này chưa có hoạt động kinh doanh trên địa bàn huyện. Vị trí bãi tập kết cát là đất công ty thuê của người dân, sau đó dựng lán trại và tập kết cát xây dựng mua từ Công ty Cổ phần T&D Kon Tum với khối lượng theo hóa đơn là 200m³.
Nghiêm trọng hơn, Tổ kiểm tra xác định, cả 3 bãi tập kết nói trên đều nằm trong phạm vi an toàn hồ đập của nhà máy thủy điện Ia Ly (dưới cao trình 517) thuộc khu vực nhà máy thủy điện Ia Ly quản lý.
Tổ kiểm tra liên ngành đánh giá, thủy điện Ia Ly thuộc loại đập, hồ chứa nước đặc biệt quan trọng theo quyết định số 470/QĐ-TTg ngày 26/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ; phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi được quy định là khu vực cấm, khu vực tạm thời cấm hoạt động khoáng sản tại Điều 28 Luật Khoáng sản.
Đồng thời, thủy điện Ia Ly cũng thuộc khu vực cấm hoạt động khoáng sản liên quan đến hành lang an toàn công trình thủy điện tại quyết định số 1011/QĐ-UBND ngày 7/11/2017 của UBND tỉnh Gia Lai.
Liên quan đến giấy phép Bộ Công thương cấp cho các công ty nói trên, một lãnh đạo huyện Chư Păh cho biết: Các công ty được phép nạo vét, tập kết sản phẩm cát, sỏi, sạn thu hồi từ hoạt động nạo vét tại khu vực hồ thủy điện Ia Ly nhưng không được vận chuyển khoáng sản ra ngoài bán mà phải tổ chức đấu giá.
Như CAND Online đã phản ánh, thời gian gần đây, người dân địa phương liên tục phản ánh việc “cát tặc” dùng tàu công suất cao, vòi hút mạnh xâm hại lòng hồ thủy điện Ia Ly phía tỉnh Kon Tum, sau đó tập kết cát khai thác trái phép về phía bờ hồ thuộc tỉnh Gia Lai.
Các đối tượng lợi dụng giấy phép nạo vét lòng hồ để khai thác cát và mang đi tiêu thụ cả ngày lẫn đêm nhưng không bị cơ quan chức năng phát hiện, xử lý kịp thời.