Quyết tâm cải thiện môi trường đầu tư (kỳ cuối)
Do chính sách thay đổi, vướng mắc về đền bù giải phóng mặt bằng, thực lực của nhà đầu tư là những rào cản khiến không ít nhà đầu tư trong nước lẫn nước ngoài, hoặc đã lặng lẽ rời khỏi Khu kinh tế Vũng Áng, hoặc “mắc cạn” trong quá trình triển khai thực hiện dẫn đến rơi vào tình trạng “tiến thoái lưỡng nan”.
Nỗ lực “làm sạch” môi trường đầu tư tại Vũng Áng
Để xử lý vướng mắc, giải quyết tồn đọng đối với các dự án đã được cấp chứng nhận đầu tư, giao đất nhưng chưa hoặc chậm triển khai thực hiện tại Khu kinh tế Vũng Áng, trong những năm vừa qua tỉnh Hà Tĩnh đã tập trung chỉ đạo, tháo gỡ bằng cách lập các Tổ công tác chuyên trách, song kết quả vẫn chưa đạt được như kỳ vọng, trong đó rào cản lớn nhất là không ít Nhà đầu tư nước ngoài đã lặng lẽ “biến mất”, hoặc không hợp tác trong quá trình xử lý dẫn đến nhiều dự án tồn đọng kéo dài.
Trong đó, dự án Nhà máy Chế biến gỗ xuất khẩu Phonesack Việt Nam, theo báo cáo của Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh, do dự án chậm tiến độ nhiều năm nên trong thời gian qua, đơn vị đã có nhiều văn bản đôn đốc, tổ chức nhiều buổi làm việc nhưng Nhà đầu tư vẫn chưa có phương án triển khai cụ thể.
Cụ thể, ngày 21/7/2023, trên cơ sở biên bản làm việc với Nhà đầu tư cùng chính quyền địa phương, Ban Quản lý Khu kinh tế đã có văn bản gửi Thanh tra Sở KH&ĐT (cũ) đề nghị xử lý vi phạm hành chính về lĩnh vực kế hoạch và đầu tư đối với Công ty TNHH Phonesack Việt Nam do vi phạm quy định của Luật Đầu tư (chậm tiến độ thực hiện dự án).
Ngày 12/10/2023 doanh nghiệp này đã bị xử phạt số tiền 77,5 triệu đồng. Mặc dù vậy, từ đó đến nay mặc dù Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh tiếp tục có nhiều văn bản, tổ chức nhiều cuộc họp với mong muốn được lắng nghe báo cáo cũng như các kiến nghị đề xuất liên quan đến dự án từ phía Công ty (nhất là từ đại diện của Tập đoàn Phonesack tại Lào) nhưng vẫn không nhận được phản hồi đề nghị làm việc từ công ty. Thậm chí, Tập đoàn Phonesack Lào chưa lần nào tham gia làm việc liên quan đến dự án này.
Lần mới đây nhất là ngày 21/2/2025, Sở TN&MT (cũ) đã liên lạc và gửi giấy mời cho Giám đốc Công ty tại Việt Nam là ông Nguyễn Kim Sơn nhưng Công ty không tham gia làm việc và cũng không có văn bản xin vắng họp. Qua soát xét, đánh giá và tổng hợp ý kiến của các sở, ngành, địa phương, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh đã đề xuất phương án thu hồi đất dự án Nhà máy Chế biến gỗ xuất khẩu Phonesack Việt Nam của Công ty TNHH Phonesack Việt Nam.
Liên quan đến doanh nghiệp này, ngày 9/7/2024, Thuế tỉnh Hà Tĩnh đã ban quyết định cưỡng chế thuế bằng biện pháp ngừng sử dụng hóa đơn 1 năm đối với Công ty TNHH Phonesack Việt Nam vì chây ỳ tiền thuế. Lý do bị cưỡng chế ngừng sử dụng hoá đơn là do Công ty TNHH Phonesack Việt Nam nợ tiền thuế 582,5 triệu đồng và nợ quá 120 ngày, đã áp dụng biện pháp cưỡng chế trích tiền từ tài khoản của Công ty TNHH Phonesack Việt Nam tại ngân hàng nhưng không có hiệu quả.
Hay như đối với dự án Euro Star Hotel của Công ty TNHH Euro Star Hotel, ngày 27/11/2017, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh nhận được văn bản của Công ty TNHH Profi game S.R.O (là chủ sở hữu của Công ty TNHH Euro Star Hotel) về thông báo tạm dừng thực hiện dự án. Tuy nhiên, đến nay đã hơn 68 tháng kể từ thời điểm Công ty TNHH Profi game S.R.O có văn bản thông báo tạm dừng thực hiện, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh không nhận được bất cứ phản hồi nào của Công ty TNHH Euro Star Hotel về việc tiếp tục thực hiện dự án cũng như không liên lạc được với Nhà đầu tư và người đại diện hợp pháp của Nhà đầu tư.
Do không liên lạc được với chủ đầu tư trong thời gian dài nên hiện nay, UBND tỉnh Hà Tĩnh đang chỉ đạo Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh thực hiện quy trình chấm dứt hoạt động dự án trong trường hợp cơ quan đăng ký đầu tư không liên lạc được với nhà đầu tư theo quy định.
Trong đó, đã lập biên bản về việc dự án đầu tư ngừng hoạt động và không liên lạc được với Nhà đầu tư. Đồng thời, gửi văn bản yêu cầu Nhà đầu tư liên lạc với Khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh để giải quyết việc chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư nhưng không có phản hồi.
Riêng đối với dự án Khu bến Phoenix - Cảng Vũng Áng thuộc Bến cảng số 5 và số 6, kết quả kiểm tra hồ sơ, thực địa thì đến nay Công ty chỉ mới thực hiện các hồ sơ thủ tục để đảm bảo điều kiện thực hiện dự án như khảo sát địa chất; thiết kế; bồi thường, giải phóng mặt bằng; rà phá bom mìn; phê duyệt Đánh giá tác động môi trường, thẩm duyệt PCCC, phê duyệt phương án bảo đảm an toàn hàng hải; thi công đường công vụ; san lấp mặt bằng thi công; xây dựng văn phòng tạm, đường dây 35kV cấp điện và trạm biến áp số 1... Các hạng mục chính của dự án là Bến cảng số 5 và số 6 chưa triển khai thực hiện.
Ngày 9/4/2025, Công ty TNHH Cảng Phoenix Vũng Áng Việt Nam đã có văn bản cam kết thực hiện dự án khi cho biết, đã được sự đồng ý của Công ty mẹ Singapore về kinh phí xây dựng đợt đầu ít nhất là 40 triệu USD để đầu tư xây dựng bến cảng. Công ty hiện đã ký hợp đồng tổng thầu dự án xây dựng với Công ty TNHH Kỹ thuật Cảng Trung Quốc và ký hợp đồng thầu phụ với 3 Công ty xây dựng có thế mạnh và kinh nghiệm tại Việt Nam, có đầy đủ máy móc, thiết bị xây dựng có thể đáp ứng được nhu cầu xây dựng dự án, đảm bảo hoàn thành công trình đúng tiến độ được giao.
Ngoài nội dung cam kết nêu trên, Công ty TNHH Cảng Phoenix Vũng Áng Việt Nam cam kết không thay đổi thiết kế của dự án để bảo đảm sớm triển khai đưa dự án đi vào thi công; sẽ đầu tư thực hiện dự án đảm bảo hoàn thành theo thời hạn sử dụng đất được UBND tỉnh Hà Tĩnh cho gia hạn. Nếu Công ty không hoàn thành đầu tư xây dựng dự án theo đúng cam kết và thời gian được cho phép gia hạn thì Công ty TNHH Cảng Phoenix Vũng Áng Việt Nam xin chấp nhận xử lý theo đúng quy định luật pháp Việt Nam.
Hiến kế gỡ vướng cho doanh nghiệp
Để hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ những vướng mắc liên quan đến thu hút đầu tư trên địa bàn toàn tỉnh nói chung và tại Khu kinh tế Vũng Áng nói riêng, từ năm 2023 đến nay tỉnh Hà Tĩnh đã thành lập 3 tổ công tác để hỗ trợ xử lý các dự án đầu tư còn tồn tại trên địa bàn, trong đó có 1 tổ công tác do đích thân đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh làm Tổ trưởng.
Riêng trong các tháng 4 và 5/2025, địa phương này tiếp tục thành lập thêm 2 tổ công tác, gồm Tổ công tác hỗ trợ xử lý các tồn tại, vướng mắc liên quan đến lĩnh vực đầu tư theo Quyết định số 720 và Tổ công tác hỗ trợ xử lý các nội dung tồn đọng, vướng mắc về đất đai, bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh theo Quyết định số 1121. Hai Tổ công tác này do hai cơ quan làm nhiệm vụ thường trực là Sở Tài chính và Sở Nông nghiệp và Môi trường.
Trong thời gian vừa qua, các Tổ công tác này đã quyết liệt vào cuộc để xử lý, tháo gỡ các dự án có tồn tại, vướng mắc, đặc biệt các dự án tồn đọng thời gian dài trên tinh thần phát triển vì lợi ích tổng thể chung của toàn xã hội, người dân, Nhà nước, doanh nghiệp và Nhà đầu tư. Qua đó, đã tháo gỡ được nhiều dự án trọng điểm để Nhà đầu tư tiến hành khởi công. Có thể kể đến là Dự án Khu du lịch sinh thái biển Xuân Hội tại xã Đan Hải với tổng mức đầu tư gần 4.000 tỷ đồng sau gần 10 năm “đắp chiếu”, trở thành công trình trọng điểm chào mừng Đại hội Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lần thứ XX.
Hay như dự án Dự án khu đô thị, thương mại dịch vụ, biệt thự sinh thái Nam Cầu Phủ, xã Cẩm Bình do Công ty CP Tập đoàn T&T làm chủ đầu tư với tổng mức gần 4.000 tỷ đồng; dự án thí điểm nhà ở xã hội giai đoạn II tại phường Thành Sen với tổng mức đầu tư là 550 tỷ đồng, do Quỹ Đầu tư phát triển Hà Tĩnh làm chủ đầu tư, quy mô khoảng 550 căn nhà ở xã hội và liền kề...
Trong thời gian tới, tỉnh Hà Tĩnh kiên quyết xử lý, loại bỏ những dự án “bánh vẽ”, không triển khai theo đúng cam kết đầu tư để dọn đường cho những dự án khả thi, mở đầu cho việc đón làn sóng đầu tư mới, quyết tâm đưa Khu kinh tế Vũng Áng trở thành đầu tàu, và là trái tim công kinh tế của tỉnh Hà Tĩnh nói riêng, khu vực Bắc Trung bộ nói chung.