Họa sĩ có thị giác siêu nhiên

15:55 15/12/2014
Khi nhìn một chiếc lá, Concetta Antico không chỉ thấy màu xanh mà còn nhiều màu sắc khác nữa. Antico cho biết: "Xung quanh mép lá, tôi nhìn thấy màu cam, đỏ hay tía. Nó giống như bức tranh ghép mảnh đầy màu sắc". Concetta Antico nhìn thấy được những màu này không bởi vì cô là họa sĩ theo trường phái ấn tượng, mà thật ra cô mắc phải hội chứng gọi là "thị giác 4 màu" (tetrachromacy) - nghĩa là một biến đổi gien tác động đến sự phát triển của võng mạc và từ đó khiến cô có nhiều cơ quan thụ cảm hơn trong mắt để hấp thu màu sắc.

Sự khác biệt nằm ở các tế bào hình nón của Antico, tức là các cấu trúc trong mắt hấp thu các bước sóng ánh sáng đặc biệt và truyền chúng đến não. Trung bình một người có 3 tế bào hình nón, mỗi tế bào giúp nhìn thấy khoảng 1 triệu màu sắc. Nhưng, Antico có đến 4 tế bào này, nghĩa là cô nhìn thấy được khoảng 100 triệu màu sắc.

Trong nhiều năm, các nhà nghiên cứu không chắc chắn hội chứng "thị giác 4 màu" tồn tại, mà nếu có thì chỉ có thể tìm thấy ở phụ nữ. Lý do là các gien đằng sau khả năng nhìn thấy màu sắc. Người bình thường có 3 tế bào hình nón điều chỉnh bước sóng ánh sáng của màu đỏ, xanh lục và xanh lam. Chúng kết nối với nhiễm sắc thể X - nam giới có 1 nhưng phụ nữ có 2. Những đột biến nơi nhiễm sắc thể X dẫn đến việc một người nhìn thấy màu sắc nhiều hơn hay ít hơn. Đó là lý do mà hiện tượng mù màu bẩm sinh xảy ra nơi nam giới phổ biến hơn nữ giới. Và, nếu một phụ nữ bị đột biến cả 2 nhiễm sắc thể, cô ta sẽ có đến 4 tế bào hình nón thay vì 3 nơi người bình thường. Đây là trường hợp của Concetta Antico.

Hình ảnh cho thấy các tế bào hình nón và thanh que, với tầng nhân bên ngoài.

Các nhà nghiên cứu phát hiện Antico là người có "thị giác 4 màu" vào năm 2012. Họ cho biết có khoảng 1% dân số thế giới được cho là mắc phải hội chứng này, song không dễ chứng minh theo kinh nghiệm. Bà Kimberly Jameson, chuyên gia Viện Khoa học Hành vi Toán học Đại học California ở Irvine, nhận định: "Sự khác biệt giữa người mắc phải hội chứng và người có thị giác bình thường không mạnh mẽ như sự khác biệt giữa người bị mù màu và người bình thường".

Jameson đã cùng với chuyên gia Alissa Winkler ở Đại học Nevada, đi sâu nghiên cứu trường hợp của Concetta Antico nhằm để hiểu tường tận hơn về hội chứng tetrachromacy. Những khác biệt trong nhận thức màu sắc khó dò thấy được bởi vì chúng quá nhỏ, nhưng các xét nghiệm được sử dụng hiện nay lại không được thiết kế cho 3 màu - đỏ, xanh lục và xanh lam. Căn cứ vào các gien của Antico, bà Jameson cho rằng tế bào hình nón thứ 4 của cô hấp thu những bước sóng hơi hơi "đỏ, cam và vàng" vì lúc đó chưa có loại test thiết kế cho tế bào hình nón thứ 4.

Jameson và Winkler hiện đang tìm hiểu thêm về những người mắc phải hội chứng "thị giác 4 màu" để làm rõ hoạt động của não bộ của số người này. Jameson rất thích thú trước vấn đề con người có khả năng hình thành và truyền đạt các khái niệm như thế nào, đặc biệt khi cách mà họ nhận thức thế giới có thể thay đổi quá nhiều. Họa sĩ Antico cho biết: "Tôi bắt đầu vẽ lúc 7 tuổi và tôi rất thích thú trước màu sắc".

Cách đây 5 năm, khi con gái của Antico được 7 tuổi, gia đình nhận ra cô bé bị mù màu. Antico nói rằng: "Con gái bị mù màu là do gien di truyền từ mẹ". Antico mong sao các nhà khoa học tìm ra cách chữa trị hội chứng tetrachromacy để giúp cho những người bị mù màu như con gái của cô.

Bức vẽ mô tả màu sắc chim công của Antico.
Bức "Rãnh cầu vồng" của Antico.

Concetta Antico là giáo viên dạy vẽ 20 năm nay, và học trò của cô có nhiều người bị mù màu. Ngoài thời gian giúp cho các nhà nghiên cứu tìm hiểu về tetrachromacy, Antico hy vọng mở một trường nghệ thuật dành cho người mù màu và tạo một diễn đàn trực tuyến cho mọi người trên thế giới khám phá xem họ có mắc phải hội chứng "thị giác 4 màu" như cô hay không.

Duy Minh (tổng hợp)

Ngày 13/12, tại Nhà văn hóa Thanh Niên, TP Hồ Chí Minh, nhiếp ảnh gia Nguyễn Á ra mắt và triển lãm tập sách ảnh “80 năm – một Việt Nam vững tin”, công trình không chỉ mang giá trị nghệ thuật và tư liệu, mà còn góp phần kết nối ký ức lịch sử với hiện tại, khơi gợi niềm tự hào dân tộc và ý thức gìn giữ, phát huy những giá trị đã được vun đắp qua 80 năm hình thành và phát triển của đất nước.

Hôm nay (13/12), Trung tâm điều khiển giao thông Hà Nội đã chính thức đi vào hoạt động. Dãy màn hình cỡ lớn được lắp đặt giữa phòng giúp cán bộ, chiến sĩ CSGT Hà Nội có thể theo dõi, giám sát toàn bộ diễn biến trên các tuyến phố của Thủ đô thông qua hình ảnh từ 1.837 camera AI ghi nhận và truyền về.

Sau nhiều tháng điều tra làm rõ, Công an TP Huế đã hoàn tất hồ sơ vụ án “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” đối với Lê Anh Phương (sinh năm 1974, trú tại phường An Cựu, TP Huế), cựu Giám đốc Đại học Huế và ông Nguyễn Văn Vinh (sinh năm 1987, trú tại phường Dương Nỗ, TP Huế), nguyên Phó trưởng phòng phụ trách Phòng Đào tạo sau đại học Trường Đại học Sư phạm (ĐHSP) Huế. Lê Anh Phương bị truy tố khi thời gian làm Hiệu trưởng ĐHSP Huế đã chỉ đạo cấp dưới thu học phí chứng chỉ B1 tiếng Anh của hơn 1.000 học viên tại nhiều tỉnh, thành để chiếm đoạt số tiền chênh lệch hơn 3 tỷ đồng.

Một ngày cuối hạ đầu thu, đất trời Lệ Thủy đẹp dịu dàng như một bức tranh thủy mặc, dòng Kiến Giang xanh mát, quanh co ôm trọn làng Tân Thịnh. Nắng vàng tỏa mênh mông, những cơn gió mang làn hương dịu nhẹ và tinh khiết của hoa tường vi thoang thoảng trong không gian an lành. Thượng tá, Anh hùng Nguyễn Xuân Giang lặng lẽ nhìn những bông hoa thanh mảnh đang tận hiến hết mình cho đất trời, ông nhớ về thời trai trẻ.

Ngày 13/12, Công an tỉnh Đồng Nai cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) đã ra quyết định khởi tố bị can đối với Cao Thanh Bình (SN 1985, thường trú xã Trường Long, TP Cần Thơ) để điều tra về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại tiệm vàng Kim Long, thôn Bàu Ké, xã Đồng Phú, tỉnh Đồng Nai.

Ngày 13/12, Công an TP Hà Nội mở đợt cao điểm ra quân tấn công, trấn áp tội phạm, bảo đảm an ninh, trật tự, bảo vệ tuyệt đối an toàn Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031, Tết Nguyên đán Bính Ngọ và các sự kiện lớn của đất nước, các lễ hội đầu năm 2026 trên địa bàn TP Hà Nội.

Trung tâm điều khiển và hệ thống camera AI đi vào hoạt động sẽ làm thay đổi cơ bản ý thức của người dân khi tham gia giao thông. Từ đó, sẽ góp phần đảm bảo trật tự, văn minh đô thị; đồng thời sẽ mang lại hiệu quả tích cực trong việc giải quyết ùn tắc giao thông tại 195 nút giao thông.

Đường dây ma túy xuyên quốc gia do các đối tượng truy nã quốc tế cầm đầu vừa bị Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an phối hợp với các đơn vị, Công an các tỉnh, thành triệt phá cho thấy, trong 3 tháng, nhóm đối tượng tội phạm đã giao dịch 1.500 tỷ đồng, vận chuyển trót lọt hàng trăm kg ma túy vào Việt Nam.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文