Giải bài toán vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

07:52 09/09/2019
Dù là lực lượng đông đảo trong cộng đồng doanh nghiệp (DN), có vai trò quan trọng trong nền kinh tế, song doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) vẫn đang loay hoay với những vướng mắc của chính mình, trong đó bài toán về vốn vẫn chưa có lời giải đáp.


Nhiều rào cản về vốn

Lực lượng DNNVV chiếm khoảng 98,1% tổng số DN trên cả nước, đóng góp khoảng 45% GDP, 31% vào tổng thu ngân sách nhà nước và thu hút hơn 5 triệu việc làm. Song, theo ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội DNNVV TP Hà Nội (Hanoisme), hiện nay một trong những hạn chế của các DNNVV là vốn.

Do quy mô, các DNNVV vẫn tập trung chủ yếu ở nguồn vốn vay của các ngân hàng thương mại (NHTM) trên cơ sở DN tự tiếp cận hoặc thông qua bảo lãnh của Quỹ Bảo lãnh tín dụng cho DNNVV và vay vốn thông qua Quỹ Phát triển DNNVV. Tuy nhiên, việc tiếp cận vốn qua các kênh nói trên cũng không hề dễ đối với nhóm DN này.

Theo TS.Nghiêm Xuân Thành, CT HĐQT Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), có 3 nguyên nhân cả chủ quan và khách quan đang là rào cản. Về phía DN, DNNVV phần lớn đều có quy mô nhỏ, năng lực cạnh tranh trong nước và ngoài nước còn yếu, công nghệ lạc hậu, thiếu kinh nghiệm quản lý, nguồn nhân lực thiếu kỹ năng và kinh nghiệm, sức chịu đựng rủi ro thấp, khả năng chống đỡ kém trước biến động của kinh tế vĩ mô, các DN chưa có sự liên kết với nhau và liên kết với các DN lớn để tạo nên chuỗi giá trị cạnh tranh tầm khu vực.

Doanh nghiệp nhỏ và vừa thường gặp khó khăn về tài sản bảo đảm khi vay vốn.

Đa số các DNNVV có cách thức quản lý, quản trị mang tính tư nhân gia đình, chưa có tầm nhìn, chiến lược kinh doanh dài hạn. Năng lực về quản trị hạn chế cũng là nguyên nhân dẫn đến DNNVV gặp khó khăn trong việc tìm kiếm, xây dựng phương án kinh doanh, cơ hội đầu tư khả thi, thiếu hiểu biết về các quy định khi tiếp cận các nguồn vốn vay. Về tài sản bảo đảm, bản thân DNNVV đã tiềm ẩn khá nhiều rủi ro do tài sản của DN có giá trị thấp, dòng tiền không dồi dào, lịch sử quan hệ tín dụng và xếp hạng tín dụng với ngân hàng chưa cao.

Về tính minh bạch của số liệu kế toán, thông tin tài chính kế toán chưa theo chuẩn mực, thông tin chưa đảm bảo minh bạch do các DNNVV chưa coi trọng việc xây dựng hệ thống số liệu này, báo cáo tài chính phần lớn không có kiểm toán, tính chính xác còn hạn chế.

Từ phía bên cho vay, ngân hàng gặp nhiều khó khăn trong việc thẩm định hiệu quả của phương án vay vốn, đánh giá uy tín của khách hàng trong quan hệ tín dụng để đưa ra quyết định cho vay; trong việc đáp ứng các điều kiện liên quan đến tài sản bảo đảm theo quy định chung của hệ thống ngân hàng.

Một khó khăn khách quan khác là về phía các cơ quan quản lý nhà nước. Bảo lãnh của các quỹ bảo lãnh tín dụng đối với DNNVV có thể hủy ngang, theo đó, quỹ có quyền từ chối một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ bảo lãnh, do đó, tiềm ẩn xảy ra tranh chấp với các tổ chức tín dụng cho vay.

Ngoài ra, quỹ phải chịu trách nhiệm bảo toàn và phát triển vốn, do đó, để phòng tránh rủi ro, nhiều quỹ vẫn yêu cầu tài sản bảo đảm không khác gì ngân hàng, nên vẫn không giải quyết được khó khăn nội tại của DNNVV, không khuyến khích được quỹ phát hành bảo lãnh tín dụng phát triển. Hơn nữa, bảo lãnh cho vay là hoạt động có rủi ro nhưng hiện cũng chưa có hướng dẫn về việc trích lập dự phòng rủi ro cho quỹ bảo lãnh tín dụng…

Gỡ từ 3 phía

Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội DNNVV Việt Nam thừa nhận những khó khăn nói trên.

Để tháo gỡ, TS Nghiêm Xuân Thành cho rằng, DNNVV cần phải khắc phục chính những nhược điểm của mình để nâng cao khả năng tiếp cận vốn. Cụ thể, phải dần minh bạch hóa thông tin tài chính, tạo lòng tin trên thị trường. Nâng cao chất lượng, trình độ quản trị DN, quản trị rủi ro và quản lý tài chính.

Tích cực tham gia các hiệp hội DN để tiếp cận thông tin về các chính sách, chương trình hỗ trợ đối với DNNVV của Chính phủ, Nhà nước cũng như các TCTD. Hoàn thiện quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn tham gia chuỗi cung ứng của các đối tác lớn, đặc biệt là khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng mang tính toàn cầu.

Phía các NHTM cũng cần tăng cường một số giải pháp. Trong đó có giải pháp thiết kế các sản phẩm cho vay đặc thù phù hợp, cải tiến, đơn giản hóa quy trình cho vay, tổ chức các diễn đàn/hội thảo để kết nối DNNVV và ngân hàng; tài trợ cho vay theo chuỗi cung ứng ...

“Cùng với đó, quỹ bảo lãnh DNNVV cần chuyển sang cơ chế bảo lãnh không hủy ngang để giúp ngân hàng an tâm khi cấp tín dụng, đồng thời, có quy định cụ thể về việc trích lập dự phòng rủi ro, xây dựng quỹ dự phòng rủi ro.

Ngoài ra, có thể kêu gọi vốn góp từ các tổ chức tín dụng và quỹ nước ngoài để tăng vốn điều lệ cho quỹ nhằm tạo nguồn lực cho quỹ phát triển và hỗ trợ một cách thiết thực đối với DNNVV. 

Tương tự như vậy, ngoài việc gia tăng quy mô cho quỹ phát triển DNNVV, cần có một hướng dẫn cụ thể về cho vay và nhận tài sản bảo đảm, trích lập dự phòng rủi ro để quỹ có thể triển khai theo định hướng chuyển từ cho vay ủy thác qua các NHTM sang cho vay trực tiếp. 

Bên cạnh đó, cần xây dựng Cổng thông tin quốc gia về hỗ trợ DNNVV để DN có thể dễ dàng tiếp cận thông tin liên quan đến các chương trình hỗ trợ”, TS Thành đề xuất.

Hà An

Trong suốt chiều dài lịch sử nhân loại, hòa bình luôn là khát vọng thiêng liêng và bất tận. Đó không chỉ là trạng thái không có chiến tranh, mà còn là điều kiện tiên quyết để mọi dân tộc phát triển bền vững, để con người có thể sống, học tập, lao động và yêu thương...

Chiều 6/5, để phục vụ Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Bộ Công an tổ chức buổi làm việc với các đại biểu Quốc hội trong lực lượng CAND. Thượng tướng Trần Quốc Tỏ, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an và Trung tướng Lê Tấn Tới, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy Ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội cùng Thiếu tướng Đặng Hồng Đức, Thứ trưởng Bộ Công an đồng chủ trì buổi làm việc.

Ngày 6/5, Tổ địa bàn Ba Đình, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội cho biết vừa điều tra, làm rõ và đã bắt khẩn cấp Nguyễn Việt Duy (SN 1990), trú tại xã Tiên Dược, huyện Sóc Sơn, Hà Nội và Nguyễn Trung Hiếu (SN 1996), trú tại huyện Kinh Môn, Hải Dương là hai đối tượng gây ra vụ cướp 16 cây vàng của chủ một nhà nghỉ ở phố Ngọc Hà, phường Đội Cấn (Hà Nội).

Trả lời tại Họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 6/5, liên quan các vụ sữa giả, thuốc giả và trách nhiệm của ngành y tế, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, tình trạng sản phẩm sữa giả, thuốc giả và quảng cáo sai sự thật thực phẩm chức năng là rất nghiêm trọng, đặc biệt khi các sản phẩm bị làm giả liên quan trực tiếp đến trẻ nhỏ, người bệnh - những đối tượng cần dinh dưỡng đặc biệt.

Lực lượng CSGT Thủ đô đã bố trí lực lượng, phương tiện thiết bị nghiệp vụ dẫn đoàn, điều tiết giao thông giữa nắng nóng hơn 36 độ C để đảm bảo tình hình trật tự an toàn giao thông (TTATGT) được an toàn thông suốt cho các đại biểu tham dự kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.

Chiều 6/5, ĐT nữ Việt Nam có buổi tập đầu tiên tại Trung tâm đào tạo bóng đá trẻ Việt Nam để chuẩn bị các giải đấu quan trọng sắp tới trong đó  có Vòng loại giải bóng đá nữ châu Á 2026, Giải nữ Vô địch Đông Nam Á 2025, SEA Games 33. Trong buổi tập này, có sự hiện diện của cầu thủ Việt kiều Canada Nguyễn Hoàng Nam Mi.

Tổ công tác của Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Ninh Bình phối hợp với Công an xã Ninh Nhất, TP Hoa Lư làm nhiệm vụ tại trục đường liên xã thuộc địa bàn thôn Khê Thượng, xã Ninh Nhất, TP Hoa Lư phát hiện xe ôtô nhãn hiệu Mazda CX5 BKS 38A-191.17 đang dừng đỗ ven đường có biểu hiện nghi vấn nên đã tiến hành kiểm tra...

Gần đây, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lâm Đồng liên tục khởi tố nhiều đối tượng liên quan tới các đường dây huê (hụi/họ) có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người chơi, đẩy nhiều gia đình vào cảnh khó khăn, mất sạch tiền bạc sau nhiều năm làm ăn tích cóp và gây ra những hệ lụy cho xã hội.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.