Gỡ khó cho doanh nghiệp, đẩy lùi nguy cơ nợ xấu

• Doanh nghiệp “kêu trời” vì… ế điện
• Chi phí logictics tăng, doanh nghiệp lao đao
• Doanh nghiệp cần hỗ trợ vốn để duy trì hoạt động trong đại dịch

Trong bối cảnh đó, Báo Tiền Phong đã phối hợp với Hiệp hội Ngân hàng tổ chức Toạ đàm “Nợ xấu trong dịch COVID-19: Giải pháp hỗ trợ ngành ngân hàng và cộng đồng doanh nghiệp”, vào sáng 23/6.

“Bóng ma” nợ xấu rình rập

“Cơn bão” COVID hoành hành tác động nghiêm trọng tới đời sống cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN: Đứt gãy dòng tiền do đứt gãy chuỗi cung ứng, tỷ trọng vay mượn ngân hàng để mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh vốn cao, nay không hoạt động được dẫn tới tình cảnh lay lắt sinh tồn. “Virus” nợ xấu đã hoàn tất việc “thâm nhập” vào cơ thể DN, đẩy nhiều DN vào tình thế có nguy cơ bị siết nợ, mất tài sản, thậm chí hoàn toàn tay trắng. 

Là một trong những nhóm DN chịu ảnh hưởng nhiều nhất, ông Hoàng Văn Vinh – Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Nha Trang – Khánh Hòa chia sẻ, trước dịch COVID-19, có hơn 17 triệu lượt khách đến Nha Trang, nhưng khi dịch đến không có bóng dáng du khách nước ngoài nào. Do ảnh hưởng dịch, 95% khách sạn đóng cửa, chưa đầy 5% hoạt động, nhưng là đăng ký làm cơ sở cách ly. Các doanh nghiệp du lịch đang bên bờ vực phá sản. 

"Chúng tôi mong muốn ngân hàng hỗ trợ cho doanh nghiệp ảnh hưởng trực tiếp tiếp cận khoản vay không có lãi, thực hiện khoanh nợ và giảm nợ, giảm lãi suất. Với tình hình hiện tại, du lịch không có khách, doanh nhân, ông chủ có khả năng thành con nợ. Hầu như doanh nghiệp bên bờ phá sản", ông Vinh nói.

Cũng là “nạn nhân” chịu ảnh hưởng nặng nề từ dịch bệnh, khối DN vận tải cho biết trong bối cảnh giãn cách, hạn chế di chuyển do dịch, lượng xe khách đến nay hoạt động chỉ khoảng 20-30%, trên mỗi một chuyến xe chỉ được chở lượng khách không quá 50% số ghế ngồi. Đặc biệt là khi đợt dịch bệnh thứ tư bùng phát vào cuối tháng 4/2021, lượng hành khách đi xe lại càng giảm nhiều hơn. 

Ông Bùi Danhh Liên, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội nếu ý kiến: "Chúng tôi muốn kiến nghị Chính phủ tìm giải pháp hiệu quả hơn nữa để hỗ trợ DN. Nợ xấu là một phần, khoanh nợ cũng cần được chú trọng. Nếu không sản xuất, nợ vẫn còn đó, thành nợ xấu, không thể vay mới. Cần giải quyết khoanh nợ để DN tồn tại và phát triển". Nhiều DN vận tải cũng kiến nghị những giải pháp hỗ trợ khẩn cấp, thiết thực hơn, chủ yếu là: giảm phí, thuế, giảm lãi suất cho vay, giảm thuế..

DN gặp khó, ngành Ngân hàng cũng bị “vạ lây”. Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho biết, tính từ cuối năm 2017 đến ngày 30/4/2021, toàn hệ thống các TCTD đã xử lý được khoảng 530 nghìn tỷ đồng nợ xấu. Trong đó, lũy kế từ ngày 15/8/2017 đến 30/4/2021, toàn hệ thống các TCTD đã xử lý được gần 350 nghìn tỷ đồng nợ xấu xác định theo Nghị quyết số 42, đạt trung bình khoảng 8 nghìn tỷ đồng/tháng, cao hơn khoảng 2 lần so với kết quả xử lý nợ xấu nội bảng trung bình. Tuy nhiên, việc xử lý nợ xấu hiện nay gặp muôn vàn khó khăn. 

“Chúng tôi cũng bị ảnh hưởng bởi COVID-19, thực tế xử lý nợ xấu, tốc độ thu nợ chậm, thậm chí bán đấu giá thành công rồi, lẽ ra người mua bình thường có thể trả ngay, nhưng hiện nay cũng xin giãn. Trong thực tế, chúng tôi cũng đang thực hiện cơ cấu đối với các khách hàng chúng tôi mua nợ từ thị trường. Đối với khách hàng có khả năng phục hồi, chúng tôi đã áp dụng cơ cấu như giảm nợ, giãn nợ", ông Đoàn Văn Thắng, Tổng Giám đốc Công ty Quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam - VAMC, nhấn mạnh.

Tìm giải pháp hiệu quả hỗ trợ doanh nghiệp

Nhận định đại dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp, và nợ xấu hiện nay vẫn chưa phản ánh ảnh hưởng của COVID-19 nhờ các chính sách giảm nợ, giãn nợ, ông Đoàn Văn Thắng đề nghị Ngân hàng Nhà nước tiếp tục hỗ trợ khách hàng thông qua các chính sách, có thể thời gian hỗ trợ sẽ kéo dài hơn nữa. “Về phía TCTD, chúng tôi đề nghị tùy nguồn lực mà hỗ trợ khách hàng phù hợp. Gọi là hỗ trợ khách hàng, nhưng thực sự là tiềm năng để TCTD tiếp tục làm việc với khách hàng đó”, ông Thắng nói.

Để gỡ nợ xấu, các nhà băng cũng đang ráo riết tìm các giải pháp. Đại diện Ngân hàng Techcombank cho biết: “Dịch COVID-19 chưa kết thúc, và chưa thể đánh giá rõ ràng được những hậu quả chính xác mà dịch bệnh tác động đến ngân hàng. Kinh nghiệm và cũng là bí quyết xử lý của chúng tôi trong thời gian dịch bệnh vừa qua là: Am hiểu khách hàng, phân loại đúng khách hàng và có giải pháp phù hợp. Với khách hàng khó khăn tạm thời do dịch bệnh thì chúng tôi hỗ trợ khách hàng vượt qua khó khăn. Với khách hàng khó khăn lâu dài, bị ảnh hưởng nặng nề thì ngân hàng đồng hành cùng khách hàng tìm các giải pháp giảm thiểu thiệt hại, xử lý sớm để hạn chế chi phí và lãi phát sinh”, bà Nguyễn Thu Lan, Giám đốc cao cấp quản trị rủi ro, Ngân hàng TMCP Techcombank thông tin.

Chia sẻ của người “cùng cảnh ngộ”, ông Nguyễn Huy Tài, đại diện Ngân hàng SHB cho biết, trong bối cảnh dịch COVID-19 với nhiều khó khăn, ngân hàng nói chung và SHB luôn đồng hành, chia sẻ cùng với các DN. Khó khăn của DN cũng là khó khăn của SHB. Trong thời gian qua, SHB luôn dành nguồn lực để đánh giá lại các khoản nợ trong và sau dịch bệnh. Trên cơ sở đó, ngân hàng có những biện pháp chủ động triển khai sau khi dịch kết thúc.

Góp ý từ góc độ chuyên gia, TS. Cấn Văn Lực đánh giá Nghị quyết 42 là hành lang pháp lý hỗ trợ rất lớn cho công tác xử lý nợ, giúp các ngân hàng giải quyết “cục máu đông” tồn đọng từ thời kỳ khủng hoảng tài chính 2011-2013. Việc có thể xử lý được tài sản để thu hồi nợ theo Nghị quyết 42 không chỉ giúp ngân hàng thu hồi nợ xấu, mà còn có tác động rất tích cực tới các khách hàng vay vốn của ngân hàng. 

Còn theo luật sư Trương Thanh Đức, các quy định pháp luật đã có tác dụng rất tốt trong việc xử lý nợ xấu, tuy nhiên, chính sách vẫn có những điểm “xấu” và vẫn cần phải hoàn thiện để bảo đảm việc xử lý nợ xấu nói chung của nền kinh tế và nợ xấu nói riêng của ngành Ngân hàng cần tốt hơn. 

"Cần phải tiếp tục kéo dài hiệu lực Nghị quyết 42. Tốt nhất là nâng lên thành luật và áp dụng cho đến khi nào hệ thống toà án thực sự giải quyết được một cách nhanh chóng yêu cầu đòi nợ của ngân hàng, không chỉ riêng thủ tục rút gọn. Quy định rõ ràng hơn, cụ thể hơn, hợp lý hơn, khả thi hơn" - luật sư Trương Thanh Đức góp ý.