Hút thuốc lá tăng nguy cơ mắc bệnh mạch vành
Theo ThS.BS Nguyễn Tuấn Lâm, đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam, trong thuốc lá có khoảng 7.000 chất hóa học, khoảng 69 chất gây ung thư. Nếu hút thuốc trong thời gian dài sẽ gây ra rất nhiều loại bệnh nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng.
Trong đó, thuốc lá gây nên các bệnh về ung thư như ung thư họng, ung thư hầu họng, ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư tụy, ung thư đại tràng, ung thư bàng quang, ung thư phổi… Ngoài ra, hút thuốc cũng gây ra các bệnh mạn tính như: Đột quỵ, viêm phổi, xơ vữa mạch ngoại vi, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, hen, tác hại tới sức khỏe sinh sản, sinh dục…
Vào cấp cứu trong tình trạng đau ngực dữ dội do nhồi máu cơ tim cấp, anh Phan (43 tuổi, Ninh Thuận) được phát hiện có hàng trăm cục máu đông bít tắc gần hết động mạch vành.
Trước đó 2 ngày, anh Phan đau ngực vùng sau xương ức lan lên vai trái, sau đó cơn đau dữ dội kèm khó thở, anh được đưa đi cấp cứu tại bệnh viện địa phương. Các kết quả xét nghiệm cho thấy anh bị nhồi máu cơ tim, anh được dùng thuốc chống đông và chuyển Bệnh viện đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh điều trị.
BS Huỳnh Ngọc Long, Giám đốc Trung tâm Can thiệp tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh cho biết, tình trạng của bệnh nhân rất nguy kịch vì huyết khối dày đặc trong lòng mạch máu lớn nhất nuôi tim. Khai thác tiền sử, bác sĩ phát hiện anh Phan hút thuốc lá rất nhiều, hơn 1 gói/ngày trong gần 20 năm. Theo BS Long, đây chính là yếu tố thuận lợi làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông trong mạch vành dẫn đến nhồi máu cơ tim cấp.
Các bác sĩ đã can thiệp hút sạch cục máu đông, sau 5 chu kỳ hút, hàng trăm cục huyết khối được lấy ra từ động mạch liên thất trước. Ekip tiến hành đặt stent cho anh Phan, nhờ đó tính mạng anh đã được cứu sống.
Theo các bác sĩ, hút thuôc lá là một trong những yếu tố nguy cơ gây bệnh mạch vành. Tuy nhiên, người tiếp xúc với môi trường không khói thuốc hoặc hút thuốc thụ động thì nguy cơ bị bệnh mạch vành tăng từ 20-30%. Với những người hút thuốc lá chủ động, nguy cơ mắc bệnh mạch vành cao gấp 2-4 lần và tỷ lệ tử vong do bệnh mạch vành tăng khoảng 70%.
Nguyên nhân của bệnh lý này là do tình trạng xơ vữa động mạch do lớp nội mạch bị phá hủy vì các chất độc trong thuốc lá làm cao huyết áp và nồng độ mỡ trong máu cao. Khi hút thuốc kết hợp với tăng huyết áp, xơ vữa động mạch và tăng nồng độ mỡ máu thì sẽ gây những tác động cực kỳ xấu đến sức khỏe, cao hơn nhiều lần so với khi xảy ra những tình trạng này một cách riêng lẻ.
Hút thuốc lá gây nên đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim. Những bệnh nhân này thường bị đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim sớm và có nguy cơ tái phát hiện tượng này trong một năm nhiều hơn người không hút thuốc lá. Hiện tượng co thắt mạch vành có thể xảy ra chỉ sau khi người bệnh sử dụng một điếu thuốc lá. Khói thuốc lá làm tăng sản sinh catecholamine gây loạn nhịp tim, điển hình là ngoại tâm thu thất và rung thất, rồi ngưng tim.
Hút thuốc lá cũng làm giảm khả năng sinh dục, gây bất lực, tăng nguy cơ vô sinh ở cả 2 giới; Thuốc lá còn gây nguy cơ sảy thai ở phụ nữ hút thuốc cao gấp 3 lần so với phụ nữ không hút thuốc và có thể khiến thai chết lưu...
Để giảm nguy cơ hình thành huyết khối mạch vành, ThS.BS Võ Anh Minh, Trưởng đơn vị Can thiệp mạch vành, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa tâm Anh TP Hồ Chí Minh khuyến cáo cần bỏ thuốc lá, không uống nhiều rượu bia, có chế độ ăn tốt cho tim, tập thể dục thường xuyên, duy trì kiểm soát các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu. Đối với những bệnh nhân đang điều trị bệnh tim mạch được kê toa thuốc kháng đông, cần uống thuốc đều đặn theo chỉ dẫn của bác sĩ.