Mở ra bước phát triển mới cho thị trường bảo hiểm
Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15 (Luật KDBH) được thông qua ngày 16/6/2022, tại kỳ họp thứ ba, Quốc hội khoá XV. Với 7 chương, 157 Điều, Luật KDBH đã thay đổi phương thức quản lý tài chính, quản lý doanh nghiệp (DN) cho phép xác định vốn và quản lý DN theo rủi ro đặc thù của từng DN, không cào bằng như trước đây.
Ông Nguyễn Quang Huyền, Phó Cục trưởng Cục Quản lý bảo hiểm (Bộ Tài chính) cho biết, để chủ động thực hiện các cam kết quốc tế, Luật KDBH đã bổ sung quy định về việc thành lập chi nhánh DN tái bảo hiểm nước ngoài tại Việt Nam. Luật bổ sung quy định khẳng định nhà đầu tư nước ngoài được sở hữu cổ phần, phần vốn góp đến 100% vốn điều lệ của DN bảo hiểm, DN tái bảo hiểm nhằm tạo sự rõ ràng, phù hợp với các cam kết của Việt Nam tại WTO và các Hiệp định thương mại tự do đã ký kết.
Để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật có liên quan, Luật KDBH đã có các sửa đổi, bổ sung liên quan đến hợp đồng bảo hiểm; đăng ký thành lập DN; đồng thời, bổ sung các quy định về kiểm soát nội bộ, kiểm toán nội bộ, quản trị rủi ro theo thông lệ quốc tế, phù hợp với tính chất hoạt động kinh doanh bảo hiểm nhằm bảo đảm tuân thủ pháp luật, phòng ngừa, phát hiện, kiểm soát và giảm thiểu rủi ro của DN bảo hiểm. Bên cạnh đó, nhằm cắt giảm thủ tục hành chính, Luật bãi bỏ quy định phải chấp thuận đối với đóng, mở, thay đổi địa điểm đặt chi nhánh, văn phòng đại diện và thay bằng hình thức thông báo với Bộ Tài chính trước khi có thay đổi.
Bổ sung quy định cơ cấu tổ chức quản lý của DN bảo hiểm, người quản lý, người kiểm soát của DN bảo hiểm; các nguyên tắc phân công, đảm nhiệm chức vụ nhằm tránh kiêm nhiệm nhiều, bãi nhiệm, miễn nhiệm, đình chỉ, tạm đình chỉ chức danh Chủ tịch Hội đồng thành viên/Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc/Giám đốc, chuyên gia tính toán nhằm bảo vệ quyền và lợi ích của bên mua bảo hiểm.
Làm rõ hơn về bảo hiểm vi mô quy định tại Luật KDBH, đại diện Cục Quản lý bảo hiểm cho biết, Luật KDBH đưa ra định nghĩa về bảo hiểm vi mô, các điểm đặc trưng của sản phẩm bảo hiểm vi mô, theo đó, sản phẩm bảo hiểm vi mô phải được thiết kế đơn giản, hướng tới các nhu cầu bảo hiểm cơ bản, phí bảo hiểm thấp nhằm phù hợp với với nhu cầu và khả năng chi trả của mọi người dân đặc biệt là dân cư nông thôn, vùng sâu, vùng xa, người có thu nhập thấp, người yếu thế. Luật được xây dựng trên nguyên tắc các tổ chức đáp ứng điều kiện sẽ được triển khai bảo hiểm vi mô nhằm khuyến khích sự tham gia không chỉ của DN bảo hiểm mà cả các tổ chức khác vào việc phát triển các sản phẩm bảo hiểm vi mô, đưa các sản phẩm bảo hiểm đến gần hơn với người nghèo, người có thu nhập thấp.
Liên quan đến cơ chế giám sát các DN bảo hiểm để đảm bảo họ không lách luật để đầu tư vào bất động sản, ông Nguyễn Quang Huyền cho biết, Luật KDBH quy định không cho các DN bảo hiểm đầu tư kinh doanh bất động sản nhưng vẫn cho họ đầu tư, sở hữu bất động sản để làm trụ sở kinh doanh, địa điểm làm việc, nếu không sử dụng hết vẫn có thể cho thuê. Ngoài ra, các DN bảo hiểm còn được đầu tư các cổ phiếu của DN bất động sản trên sàn chứng khoán cũng như đầu tư các trái phiếu để xử lý nợ có tài sản đảm bảo bằng bất động sản…
Thực tế, các DN được đăng ký niêm yết trên sàn chứng khoán đã phải đáp ứng những điều kiện cụ thể, công khai, minh bạch. Về phía cơ quan quản lý bảo hiểm, sẽ thực hiện cơ chế hậu kiểm, thông qua nắm bắt từ xa (qua báo cáo tài chính) hoặc kiểm tra tại chỗ, nếu DN bảo hiểm có đầu tư bất động sản sẽ có biện pháp để phát hiện và xử lý…
“Những điều kiện mới trong Luật KDBH sẽ tạo điều kiện cho các DN có tình hình tài chính tốt, quản trị lành mạnh phát triển; kịp thời chấn chỉnh các DN có biểu hiện chưa tốt về quản lý tài chính, quản trị rủi ro. Thị trường minh bạch hơn do có các quy định rõ ràng về công khai thông tin. Luật KDBH cũng đưa ra các quy định tạo sự chủ động trong hoạt động kinh doanh, khuyến khích ứng dụng công nghệ thông tin và giảm thiểu thủ tục hành chính, tăng cường sự chủ động cho DN trong phát triển sản phẩm bảo hiểm”, đại diện cơ quan quản lý Bộ Tài chính cho biết.