Khi vẻ ngoài không quyết định ngôi hậu

• Hoa hậu Tiểu Vy nhận giải gương mặt hoàn hảo nhất năm
• Nét độc đáo của các kỳ thi Hoa hậu quốc tế
• Top 15 Miss World Việt Nam đăng quang Hoa hậu Sinh viên thế giới
• Người đẹp Jamaica đăng quang Hoa hậu Thế giới 2019, Lương Thùy Linh xuất sắc lọt top 12

Năm 2019 là mùa bội thu của các cô gái da màu. Tại Miss World 2019, hoa hậu Jamaica Toni-Ann Singh đăng quang. Tương tự, cô gái da đen sở hữu mái tóc tém cá tính Zozibini Tunzi (Nam Phi) đoạt vương miện tại đấu trường Miss Universe 2019. Ở quy mô khu vực và quốc gia, vẻ đẹp của phụ nữ da màu cũng được tôn vinh như: Miss America, Miss USA, Miss Teen USA... Sự lên ngôi liên tiếp của họ đang mở ra kỷ nguyên mới cho các cuộc thi nhan sắc và quan niệm về vẻ đẹp phụ nữ.

Nếu như trước đây, người đẹp da màu thường không có lợi thế so với những cô gái da trắng, tóc dài thì giờ họ áp đảo sân chơi lớn. Có được sự thay đổi này là nhờ tiêu chí các cuộc thi sắc đẹp giờ đây đã công bằng, tôn vinh vẻ đẹp tự nhiên và mở rộng cửa cho mọi thí sinh đến từ các sắc tộc khác nhau.

Điều tiên quyết giúp thí sinh đó lên ngôi không phải là vẻ đẹp hình thể mà chính là vẻ đẹp tâm hồn, trí tuệ. Thay vì chọn một cô gái có điểm sinh trắc 100 nhưng sự thông minh, tài năng ứng biến chỉ đạt 60 điểm thì ban giám khảo sẽ chọn ngay cô gái sở hữu nét đẹp bên trong xuất sắc dù nhan sắc của cô chỉ đáng 60 điểm. Bởi họ hiểu rằng: “Vẻ đẹp bề ngoài chỉ là tức thời, điều ẩn chứa bên trong mới làm ta say mê mãi mãi” (Voltaire).

Có lẽ khoảnh khắc đăng quang của Hoa hậu Toni-Ann Singh  tại Miss World 2019 khiến công chúng nhớ mãi. Trong lịch sử, chưa từng có hoa hậu nào cúi nhận vương miện mà đầu tóc rối, mặt mày trang điểm theo lối “có như không”.

Những ai chưa từng theo dõi hành trình của cô gái này ở Miss World 2019 thì chê bai nhan sắc cô không thương tiếc. Bởi vẻ đẹp của cô khá mộc mạc, giản dị và rất đặc trưng của người da màu. Nhưng những ai xem đêm chung kết, chứng kiến màn đối đáp của cô với ban giám khảo thì họ hoàn toàn bị chinh phục.

"Tôi nghĩ mình đại diện cho điều gì đặc biệt, là một người sinh ra trong thế hệ mà phụ nữ có thể thay đổi được thế giới. Tôi không nói rằng tôi khác biệt so với những cô gái còn lại của thế giới, nhưng tôi muốn chỉ ra khát vọng của mình dành cho phái nữ, đồng thời chắc chắn rằng họ cũng sẽ có những cơ hội giống như tôi đã có". Toni-Ann Singh không chỉ sở hữu giọng hát hay mà còn là một cô gái vô cùng thông minh, lém lỉnh, bản lĩnh và thân thiện.

Tương tự, Miss Universe 2019 Zozibini - người da đen đầu tiên của Nam Phi đăng quang Hoa hậu Hoàn vũ - cũng tâm sự rằng vẻ ngoài của cô chưa bao giờ được công nhận là đẹp ngay chính ở quê nhà. Để rồi chiến thắng của cô không chỉ khiến đồng bào quê xứ phải sửng sốt mà còn thức tỉnh cả thế giới.

Ở đêm chung kết Zozibini tỏa sáng với câu ứng xử tuyệt vời. Trước câu hỏi: "Điều quan trọng nhất chúng ta nên dạy các cô gái trẻ trong bối cảnh này?", Tunzi tự tin trả lời: "Đó là khả năng lãnh đạo. Trong thời gian dài, phụ nữ đã đánh mất điều này không phải do ý muốn của họ, mà bởi từ xã hội. Tôi nghĩ phụ nữ là những cá thể kiên cường nhất và nên được trao mọi cơ hội".

Những bước chuyển của các cuộc thi hoa hậu hiện nay rất đáng suy ngẫm. Tiêu chí  ban tổ chức đưa ra không bó buộc phụ nữ vào một khuôn mẫu cái đẹp có sẵn mà tôn vinh vẻ đẹp đa dạng của từng chủng tộc, khu vực.

Vài năm gần đây, ban tổ chức Miss World chia thí sinh tranh tài theo từng châu lục và mỗi châu lục sẽ có một hoa hậu lên ngôi. Riêng cô gái nổi trội nhất về trí huệ sẽ là người chạm đến ngôi vị cao nhất. Cách làm này khiến khán giả khắp nơi ủng hộ bởi xưa nay vẫn thường xảy ra tranh cãi do sự va chạm chuẩn mực sắc đẹp. Nếu các nước châu Á ưa chuộng vẻ đẹp thanh tao, da trắng, tóc đen, miệng nhỏ chúm chím thì phương Tây lại thích vẻ đẹp khỏe khoắn, gợi cảm, da ngăm, miệng rộng. Nếu chỉ theo hai chuẩn mực nhan sắc này, vẻ đẹp châu Phi chưa bao giờ được đề cao.

Không chỉ Miss World mà các cuộc thi nhan sắc khác như Miss America cũng dần bỏ qua phần thi bikini nóng bỏng và đậm mùi giải trí mà tập trung vào phần thi vấn đáp, ứng xử, các hoạt động xã hội để tìm hiểu về tâm hồn, cốt cách thí sinh. Phần trình diễn thời trang cũng bị cắt ngắn để xen kẽ câu hỏi cho thí sinh thể hiện vốn sống, kiến thức.

Sự thay đổi của các cuộc thi nhan sắc có vai trò không nhỏ từ phong trào nữ quyền toàn cầu. Bởi trước đây, tiền thân của các cuộc thi sắc đẹp chính là việc tuyển lựa người mặc đồ tắm đẹp nhất. Ngày ấy, các tổ chức bảo vệ phụ nữ kêu gọi xóa sổ cuộc thi này bởi phái yếu đang bị làm mồi giải trí cho đàn ông, gò mình theo cái đẹp do đàn ông định sẵn chứ không có tác động tích cực đến cuộc sống của chị em. Đến thời điểm này, sân chơi nhan sắc đã dần trở thành nơi để phái nữ tìm kiếm sự bình đẳng, khẳng định quyền được là chính mình, nơi thể hiện cá tính mà không phụ thuộc vào bất cứ thứ gì.

Tại Việt Nam, sự thay đổi của đấu trường sắc đẹp tuy diễn ra chậm hơn nhưng cũng đã có nhiều dấu hiệu đáng mừng. Năm 2018, HHen Niê trở thành nữ “chiến binh quả cảm” đập tan mọi quan niệm quy chuẩn về vẻ đẹp phụ nữ Việt. Còn nhớ, ngay sau đêm cô đăng quang Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam 2017, đã có nam nhà báo mỉa mai làn da, mái tóc của cô.

Rất nhiều người cho rằng HHen Niê không đẹp đến mức có thể lên ngôi hoa hậu. Nhưng theo dõi hành trình của cô gái Ê Đê ấy, chứng kiến thần thái, cách ứng xử của cô trong đêm chung kết mới thấy con mắt ban giám khảo hoàn toàn chính xác. Như cú đáp trả dư luận cay nghiệt khi ấy, ngày HHen Niê bước vào top 5 và trả lời ứng xử, cô tỏa sáng rực rỡ, đưa nhan sắc Việt ra khắp năm châu.

Câu chuyện thoát ra tục tảo hôn ở quê nhà nghèo khó và tiếp tục hành trình ăn học, thực hiện ước mơ của mình đã truyền cảm hứng tích cực không chỉ đến khán giả quê nhà mà còn đến bạn bè quốc tế. Từ HHen Niê, những cô gái chịu nhiều bất công trong xã hội đã biết đứng lên, tự mình bước qua hủ tục để theo đuổi đam mê. N

ăm nay, tại Miss World 2019, Hoa hậu Lương Thùy Linh lọt vào top 20 cũng bởi cô ghi điểm tốt với dự án nhân ái “Đắp đường xây ước mơ” tại Cao Bằng. Ngoài ra, thần thái và phong cách trò chuyện tuyệt vời của Thùy Linh cũng chinh phục ban giám khảo. Cô được Hoa hậu Thế giới 2018 Vanessa khen là hoàn hảo khi thuyết trình về nơi mình sinh ra ở phần thi vấn đáp.

Tuy vậy, không ít người lên tiếng phản đối dữ dội, họ cho rằng đã là thi hoa hậu thì phải chọn người có vẻ ngoài đẹp nhất, còn thi về tâm hồn và trí tuệ thì đã có cuộc thi khác phù hợp hơn. Họ không hiểu rằng, ban tổ chức không còn ham thích trước những con búp bê đúng khuôn khổ mà trống rỗng bên trong. Nếu chỉ thi nhan sắc đơn thuần, thí sinh chỉ cần sang cuộc thi tuyển lựa người mẫu là đủ, hình thể đẹp thì biểu diễn thời trang, khuôn mặt đẹp thì làm gương mặt thương hiệu... Chuyển biến như thế, các cuộc thi hoa hậu cũng tránh được tình trạng những cô gái “não ngắn” nhưng mang mộng đổi đời nhờ có chút nhan sắc.

Bà Julia Morley, Chủ tịch Miss World, cho biết bà không muốn vẻ đẹp phụ nữ bị định giá qua những mảnh vải mong manh, qua đường cong như thế nào và số đo có chuẩn không. Ngôi hậu bây giờ chỉ dành cho những cô gái mang trong mình sức mạnh của những “chiến binh”, của những câu chuyện tràn đầy năng lượng và cảm hứng toát ra từ cô gái ấy. Lúc đó, cái đẹp mới thực sự đúng với câu “cứu rỗi thế giới” chứ không phải là thứ chỉ để chưng diện trong tủ kiếng cho kẻ lạ ngắm nhìn.