Nghệ sĩ và trò bẩn nơi công cộng

• Ứng xử thiếu văn hóa của người Việt: Bao giờ cho hết xấu hổ? 2
• Thiếu tự trọng và thiếu văn hóa ngày càng trầm kha

Ồn ào nhất thời gian này là bộ hình phản cảm của hai cô gái tại Tuyệt tình cốc Đà Lạt. Trào lưu chụp hình khoe thân dung tục không phải là hiếm với những cô gái trẻ. Sự nổi tiếng là điều họ thèm khát. Nhưng điều đáng nói, Thư Dung mang danh hiệu Á hậu 2 Hoa hậu Du lịch Sinh thái Quốc tế 2018.

Ngay trong thời gian đương nhiệm, cô đã gây nên hình ảnh xấu xí. Bộ ảnh ghi lại cảnh Thư Dung và một cô gái khác mặc áo yếm mỏng tang, hở nguyên vòng 3 uốn éo với nam người mẫu bên địa danh du lịch nổi tiếng xứ ngàn hoa. Trong một loạt ảnh khác, cô mặc váy áo hớ hênh, tạo dáng bên những cành thông.

Đáng nói là những cành thông này bị bẻ để làm đạo cụ, bối cảnh chụp hình. Kiểu phá hoại này trật lất với danh hiệu hướng đến thông điệp bảo vệ hệ sinh thái, cảnh quan du lịch thiên nhiên mà Thư Dung nắm giữ. Vẻ thơ mộng của Đà Lạt bỗng chốc trở nên xấu xí với loạt ảnh phản cảm. Bị chỉ trích gay gắt nhưng Thư Dung và ekip vẫn ung dung như không có chuyện gì. Thậm chí, cô nàng còn khiêu khích dư luận khi đăng đầy đủ bộ hình lên trang cá nhân với dòng trạng thái: "Sống ở đời, thích gì làm đó, hãy cứ sống tốt với bản thân mình bởi thanh xuân chỉ có một lần".

Việc người nổi tiếng có những hành động thiếu ý thức tại nơi công cộng không phải là chuyện hiếm. Rất nhiều ngôi sao hạng bự vẫn hồn nhiên thể hiện điều đó. Cách đây vài ba năm, Hiệp Gà bị "đập" te tua khi khoe ảnh mình đánh đu trên bức tượng đài Xô Viết Nghệ Tĩnh.

Ca sĩ Quang Lê, Hồ Ngọc Hà cũng từng khoe ảnh không đội mũ bảo hiểm khi lưu thông bằng xe máy trên đường phố. Bị phạt vì vi phạm luật giao thông, diễn viên Ngọc Lan lẫn Trang Khàn không những không hợp tác mà còn có những màn đốp chát, chửi rủa thô thiển với cảnh sát giao thông. Bảo Thy vô tư đeo khẩu trang, mang dép khi cầu khấn ở chùa.

Thông cảm chuyện Lệ Quyên cho con đi vệ sinh trong túi nôn trên máy bay nhưng công chúng không chấp nhận nổi chuyện cô đứng lên ghế tạo dáng trong một chuyến du lịch ở nước ngoài. Chiếc ghế đó đặt ở quảng trường và mọi người dùng để ngồi chứ không ai biến nó thành cái bục để giẫm đạp, đứng chênh vênh như Lệ Quyên.

Đi du lịch nhiều nơi, hẳn nhiên ai cũng công nhận một điều rằng thắng cảnh Việt Nam rất đẹp nhưng đa số du khách nước mình ý thức còn quá kém. Xả rác bừa bãi trở thành một vấn nạn khó dẹp. Ngay cả những gương mặt mang danh là người của công chúng cũng không ngoại lệ. Buổi quay MV của ca sĩ Will tại Đà Lạt, người dân sống gần khu vực bối cảnh vô cùng bức xúc vì ekip kéo đến đâu thì rác đến đó. Đoàn rời đi, rác ở lại. Nhận cơn mưa "gạch đá", chịu hết nổi nên Will phải cho người lên dọn dẹp "bãi chiến trường" và gửi lời xin lỗi đến người dân.

Ít ra trên đây vẫn là chuyện hậu trường, còn ngay trong các sản phẩm văn hóa đã có vô số hành vi thiếu văn hóa tại nơi công cộng thì không thể chấp nhận nổi. Mới đây, trong phim ngắn "Chuyến đi của thanh xuân" có sự góp mặt của ca sĩ Sơn Tùng M-TP, diễn viên Jun Vũ, ca sĩ Will…, nhóm nghệ sĩ sơn đế giày và đạp lên những cây thông, hàng ghế Nhà Thiếu nhi, thềm đá, cảnh quan nơi mình đến. Đây rõ ràng là hành động vẽ bậy nơi công cộng, phá hoại môi trường.

Sơn Tùng là một nghệ sĩ có lượng fan đông đảo nhất hiện nay, đặc biệt là giới trẻ. Do đó, nhiều khán giả lo ngại: "Rồi môi trường sẽ ra sao nếu người ta, đặc biệt là các fan của nam ca sĩ này, hưởng ứng clip thành trào lưu in dấu giày mình ở những nơi họ đi qua như một kiểu check-in, bất kể là nó bôi bẩn môi trường?". Sự việc khiến người ta nhớ đến MV "Lạc trôi".

Trong MV đình đám này, Sơn Tùng mang giày lên Quán chiếu đường của chùa Linh Quy Pháp Ấn - nơi tôn kính, linh thiêng bậc nhất Lâm Đồng - để quay. Dù Sơn Tùng giải thích rằng anh chỉ mang giày có một lúc rồi nhanh chóng cởi ra khi quay xong nhưng đó là chuyện hậu trường. Đa số người xem sẽ lầm tưởng rằng nơi này cho phép người ta mang giày khi xem MV.

Trong MV "Em đã quên", kiểu uốn éo trong trang phục sexy, rên rỉ về tình yêu tan vỡ của ca sĩ Thủy Tiên vô cùng chối mắt với hai bức tượng ca ngợi người chiến sĩ cách mạng, ca ngợi tình quân dân làm nền hai bên. Vô số cảnh quay cận vào vòng ba của nữ ca sĩ cũng gây nên sự khó chịu khi bối cảnh lại là bảo tàng lịch sử.

Khi bị lên án, đa số các nghệ sĩ bao biện rằng mình thích làm gì thì làm, đó là quyền riêng tư của mình. Làm sai nhưng họ hiếm khi xin lỗi mà toàn giải thích và bao biện. Tuy nhiên họ vô tình hay cố tình quên mất mình là người nổi tiếng và trên hết mình là người làm văn hóa. Hình ảnh và việc làm của họ có ảnh hưởng vô cùng lớn đến người hâm mộ. Điều quan trọng hơn, chính những việc làm vô ý thức như thế khiến hình ảnh lung linh của họ bị méo mó, phai nhạt trong lòng khán giả.

NSƯT Hữu Châu cho rằng, có lẽ sự nổi tiếng quá sớm, quá dễ bằng đủ loại công nghệ lăng xê thời bây giờ khiến một bộ phận nghệ sĩ trẻ thiếu trau dồi chữ đức. Họ chỉ nhăm nhăm vào các sản phẩm gây sốc, dễ nổi mà quên đi việc giữ gìn nhân cách, nhất là cách hành xử tại nơi công cộng.

Đồng ý rằng người nổi tiếng cũng là con người bình thường như ai, sai lầm là điều không tránh khỏi. Nhưng nơi công cộng là nơi của số đông, nên khi đã mang danh là người nổi tiếng, họ càng phải chú ý đến cách hành xử sao cho văn minh. Còn nếu không may có hành động chưa đẹp, thì khi được góp ý, cũng nên có lời xin lỗi và khắc phục một cách nghiêm túc. Đằng này, dựa vào cái Tôi nghệ sĩ, họ cứ giẫm đạp trên dư luận mà đi.

Riêng số nhân vật chưa được nhiều người biết mặt nhớ tên, họ sẵn sàng làm những trò lố để được nhận "gạch đá" đính kèm sự nổi tiếng. Dù đoạt giải Á hậu 2 Hoa hậu Du lịch Sinh thái Quốc tế 2018 nhưng cái tên Thư Dung vẫn khá xa lạ với nhiều người. Việc ekip của cô cứ thủng thẳng chứ không muốn trả lời ngay báo chí phần nào cho thấy Thư Dung muốn kéo vụ việc ra càng lâu, càng ì xèo càng tốt chứ không muốn nó chìm lỉm ngay. Những ngày sau khi clip hậu trường chụp ảnh bị phát tán, dư luận rần rần, cơ quan chức năng vào cuộc xác minh thì Thư Dung vẫn từ từ "châm lửa" bằng cách: úp mở về bộ hình, đăng trọn bộ hình thiếu vải lên mạng…

Theo một nghệ sĩ  giấu tên, việc làm phản cảm của những nhân vật như thế cần được dư luận lên án mạnh mẽ và tẩy chay các sản phẩm nghệ thuật có hành vi vô văn hóa. "Nhiều người cứ chửi nhưng vẫn tò mò vào xem bộ hình ấy. Vậy là mắc bẫy của cô ấy rồi" - nghệ sĩ này nói.

Đáng tiếc, hầu hết các hành vi vô ý thức, cư xử phản cảm nơi công cộng của nghệ sĩ gần như chưa được xử lý rốt ráo. Bởi theo đại diện Cục Nghệ thuật Biểu diễn, đa phần các hành vi này không nằm trong phạm vi hoạt động biểu diễn nên Cục không thể làm gì được. Do đó, tất cả vẫn trông chờ vào sự tự trọng của nghệ sĩ và sự cứng rắn của công chúng.

"Thời của tôi, việc rèn chữ đức vô cùng nghiêm khắc. Ở sân khấu, tôi nhắc từng diễn viên, khán giả đừng nói chuyện to, xả rác, nhổ kẹo cao su tùm lum. Từng vở kịch, bộ phim mình tham gia thì nó luôn là một tác phẩm hay, ý nghĩa. Không chỉ trên sân khấu mà ra ngoài đời cũng vậy, đi đâu làm gì mình phải luôn đẹp từ hình thức đến cách ăn nói, cử chỉ, hành động. Bởi mình là nghệ sĩ, là sứ giả của cái đẹp thì mình phải thể hiện điều đó như cách mình trân trọng mình, trân trọng công chúng, từ đó họ sẽ học hỏi và làm theo" - NSND Kim Cương giãi bày.