Nhầm vậy là “giết” thơ

14:30 27/07/2009

Trong bài "Ý kiến xuôi từ một bài viết ngược" in trên tạp chí Văn hóa các dân tộc số tháng 5/2009, bạn Như Cương đã viết "nhà thơ Nông Quốc Chấn có câu thơ rất hay: "Khi nghe gió thổi qua Phja Bjoóc/ Em biết mùa Thu đã đến rồi". Ai bảo không tung tẩy, không lãng mạn?".

Ở đây, tôi không bàn câu thơ của Nông Quốc Chấn có "tung tẩy", có "lãng mạn" hay không mà muốn nói với bạn Như Cương rằng: Câu thơ mà bạn trích không thể là một câu thơ rất hay được! Vì sao? Vì câu thơ đó chỉ đem đến cho người đọc một thông tin rất bình thường, "chốt" lại thời điểm mùa Thu đã đến. Thế thôi!

Nhà thơ Nông Quốc Chấn (1923 - 2002) trong sự nghiệp sáng tác thơ của mình  ông  đã để lại nhiều bài thơ hay như: "Bộ đội ông cụ", "Dọn về làng", "Tiếng ca của người Việt Bắc"... và một số câu thơ hay trong những bài thơ chưa thật sự xuất sắc. Bài "Khâu áo" (tiếng Tày: Nhặp slửa) là một bài thơ khá, nhưng câu thơ "Khi nghe gió thổi..." được nhiều người tán đồng là một câu thơ hay, riêng Hoàng Quảng Uyên bảo là "chưa hay!".

Không phải vì Hoàng Quảng Uyên thích "nói ngược", mà bởi bạn Như Cương đã trích sai câu thơ của Nông Quốc Chấn. Câu thơ "xịn" của ông là: "Khi nghe gió thổi qua Phja Bjoóc/ Em biết mùa Thu  đã hết rồi ". Chỉ chép "nhầm" từ "hết" thành "đến", câu thơ rất hay trở thành câu thơ "chưa hay" - mà còn sai nữa chứ: "Mùa Thu hết" với "mùa Thu đến" khác nhau lắm.

Từ "hết" trong câu thơ của Nông Quốc Chấn không thể thay bằng bất cứ từ nào khác. Từ "hết" nói cái khoảnh khắc giao mùa: Từ mùa Thu trong mát sang mùa Đông lạnh giá với sự nuối tiếc, lo toan. Từ "hết" đặt ở đây rất chính xác và hơn thế rất gợi, rất cảm, lãng đãng (chứ không phải lãng mạn).

Cũng cần nói ngay rằng, không phải ai cũng cảm được câu thơ hay của Nông Quốc Chấn. Chỉ có những người đã sống ở miền núi, tai từng nghe tiếng gió thổi vi vút qua triền núi, mắt từng nhìn lá rừng rụng cuối Thu, ngồi bên bếp lửa trong những đêm sương muối buốt thì mới cảm được cái thời khắc chuyển mùa "Khi nghe gió thổi qua Phja Bjoóc... ".

Nhà văn Tô Hoài nhớ lại những năm ở Phja Bjoóc: "Với Nông Quốc Chấn hay với tôi lại càng thế. Không bao giờ chúng tôi quên làng bản Hậu, làng Khuổi Khún trong lòng thung chân núi ấy. Khi nghe gió thổi qua Phja Bjoóc/ Em biết mùa Thu đã hết rồi... Hai câu đầu bài thơ “Khâu áo” của Nông Quốc Chấn, mỗi lần nhớ lại bao giờ cũng cho tôi những xúc cảm nghe gió thiên nhiên qua rừng núi ấy, đem hằng hà kỷ niệm trở lại".

Và ông thẩm thơ Nông Quốc Chấn thật tinh tế, thật tình: "Thơ Nông Quốc Chấn gần gũi, trong sáng, tinh túy chân sim bóng đá đến độ người đọc tưởng mình cũng đương làm thơ. Thơ với người với bạn đọc là một, không mảy may khoảng cách". Tôi xin "nối" thêm: Câu thơ "Khi nghe gió thổi qua Phja Bjoóc..." chẳng có gì "cao siêu" cả! Cũng dễ làm thôi! Thế mà đã biết bao người từng "nghe gió thổi qua Phja Bjoóc" mà chẳng ai làm được thơ hay, ngoài Nông Quốc Chấn!

Thật ra, bạn Như Cương không phải là người đầu tiên chép sai câu thơ của Nông Quốc Chấn. Trước đây gần hai chục năm, trong một tuyển thơ Nông Quốc Chấn, câu thơ "rất hay" của ông đã được chép thành "Khi nghe gió thổi qua Phja Bjoóc/ Em biết mùa Đông đã đến rồi". Không biết "mùa Thu đã đến rồi" hay "mùa Đông đã đến rồi" câu nào sai hơn? Nhưng chắc chắn đó không phải của Nông Quốc Chấn.

Chuyện trích thơ sai, nhớ nhầm thơ không phải là chuyện hiếm! Tôi chỉ "khơi" lại chuyện này để mong các nhà bình luận khi trích thơ cần cẩn thận tra cứu văn bản gốc. Cũng có những câu thơ chỉ nhầm một chữ thôi mà trở nên nghiêm trọng.

Cao Bằng, ngày 12/6/2009

Hoàng Quảng Uyên

Ba người đàn ông từ Thanh Hóa lên các huyện Quế Phong và Quỳ Châu (Nghệ An) để đi du lịch dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5, sau đó lên khu vực biên giới mua ma túy để sử dụng…

Trận gió lốc quét qua đã cuốn bay phần mái lợp 6 phòng học tại Trường tiểu học Phú Lương 1, làm hư hỏng 1 phòng học khác. Trong sáng 3/5, khi lực lượng các đơn vị tổ chức khắc phục thiệt hại, toàn bộ 263 học sinh của Trường tiểu học Phú Lương 1 phải nghỉ học.

Có một địa danh, nếu như vì một lý do khách quan hoặc chủ quan mà không đến thăm được, thì có lẽ ta sẽ phải trăn trở suốt đời. Với tôi, Điện Biên Phủ là một địa danh như vậy! Vậy mà mãi gần đây, tôi mới có dịp lên thăm chiến trường Điện Biên năm xưa, với tư cách là một cựu chiến binh, một thương binh, đã từng trải qua cuộc kháng chiến chống Mỹ cùng vị Tổng tư lệnh huyền thoại Võ Nguyên Giáp. Làm sao mà không cảm xúc dâng trào, mà không nghẹn ngào xao xuyến!

VKSND TP Hồ Chí Minh vừa hoàn tất cáo trạng truy tố 254 bị can về 11 tội danh liên quan đến các sai phạm, tiêu cực trong lĩnh vực đăng kiểm. Đáng lưu ý, quá trình điều tra, Cơ quan CSĐT Công an TP Hồ Chí Minh đã làm rõ sự “tiếp tay” của nhóm đối tượng nguyên lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam (ĐKVN) và lãnh đạo, đăng kiểm viên Phòng kiểm định xe cơ giới (VAR) cho các đối tượng khác trong quá trình gây án.

Hai thập kỉ từ sau đợt mở rộng lớn nhất lịch sử, Liên minh châu Âu (EU) đã gặt hái những bước phát triển vượt bậc trong nhiều lĩnh vực, nhưng hiện đang đối mặt không ít thách thức từ bối cảnh địa chính trị thay đổi, cũng như sự chênh lệch về kinh tế và khác biệt quan điểm giữa các quốc gia thành viên.

Vẫn chiêu trò cũ rích, thế nhưng thời gian gần đây một số người dân ở Phú Yên tiếp tục nhận được những cuộc điện thoại di động (ĐTDĐ) mạo danh cán bộ các cơ quan tư pháp, đưa ra nhiều thông tin liên quan đến số phận pháp lý của người nghe điện thoại, rồi yêu cầu cung cấp dữ liệu cá nhân để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Đánh giá tác động môi trường cũng như hồ sơ phê duyệt, quy mô trang trại này chỉ được phép nuôi 150 con lợn nái, nhưng khi kiểm đếm để đền bù, GPMB cao tốc Bắc - Nam, trang trại này nuôi đến 668 con. Ngoài ra, trước thời điểm cao tốc được Chính phủ phê duyệt quy hoạch 5 tháng, dự án này cũng được điều chỉnh tăng thêm về diện tích, quy mô chuồng trại dù số lượng vật nuôi không biến động.

Vào ngày 15/3, Công an huyện Gò Dầu (Tây Ninh) nhận tin báo từ người dân về việc, trên địa bàn xã Cẩm Giang (huyện Gò Dầu) xảy ra vụ án mạng đặc biệt nghiêm trọng. Nạn nhân tử vong là bà Đ.T.N (SN 1960), còn chồng bà N. là ông L.V.P (SN 1964) bị thương tích nặng. Gây án xong, đối tượng nhanh chóng bỏ trốn khỏi hiện trường.

Sau hơn 10 năm để “đắp chiếu” giữa trung tâm thành phố, ngày 2/5, Văn phòng UBND TP Hồ Chí Minh đã phát đi thông báo kết luận của ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND thành phố đối với Dự án xây dựng Trung tâm thể dục thể thao Phan Đình Phùng (Nhà thi đấu Phan Đình Phùng). Đây là công trình thể dục thể thao quy mô lớn với 4 mặt tiền ở quận 3.

Cảnh sát phải dùng biện pháp mạnh để giải tán hàng loạt người biểu tình ủng hộ Palestine tại một số trường đại học ở Mỹ ngày 2/5, bao gồm cả việc dỡ bỏ một khu cắm trại tại Đại học California tại Los Angeles, trong bối cảnh hỗn loạn bùng phát và ngày càng gia tăng tại hàng loạt trường đại học trong tuần này.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文