Thanh Tâm -Giải thưởng lừng lẫy một thời

08:41 18/06/2018
Thời hoàng kim của nghệ thuật Cải lương, người ái mộ khó quên giải Thanh Tâm, một giải thưởng không tổ chức thi thố mà do các thành viên trong Ban tuyển chọn theo dõi quá trình hoạt động của các nghệ sĩ trẻ thời bấy giờ trong suốt một năm để trao Huy chương Vàng (HCV) với 3 tiêu chí: thanh (làn hơi), sắc (sắc vóc) và đạo đức.

Năm 1957, một trong những ký giả kịch trường nổi nhất làng báo Sài Gòn - ông Trần Tấn Quốc (bút danh Thanh Tâm), chủ tờ báo Tiếng Dội có ý tưởng thành lập giải thưởng đầu tiên dành cho giới nghệ sĩ Cải lương. Ban tuyển chọn chấm giải gồm các đạo diễn sân khấu, thầy tuồng nổi tiếng như các nghệ sĩ Phùng Há, Bảy Nhiêu, Duy Lân, các soạn giả Điêu Huyền, Kiên Giang, Hà Triều, Viễn Châu; cùng các ký giả kịch trường nổi tiếng lúc bấy giờ như: Trần Tấn Quốc, Ngọc Linh, Nguyễn Ang Ca, Lê Hiền, Phong Vân, Hoài Ngọc, Bạch Tùng Hương, Việt Định Phương, Sĩ Trung...

Tất cả thành viên Ban tuyển chọn đến tận từng đoàn hát xem các nghệ sĩ trẻ biểu diễn. Họ không biết Ban giám khảo đi xem lúc nào, cho nên cả năm phải luôn ca diễn tử tế. Không chỉ nỗ lực về nghề nghiệp, các nghệ sĩ trẻ còn phải trui rèn về đạo đức, bởi vướng một chút tai tiếng là bị loại ngay tức khắc.

Một cảnh trong vở “Bên cầu dệt lụa”.

Thời đó, mỗi gánh hát đều có một vài ngôi sao trẻ, sở hữu giọng ca tuyệt hảo và phong cách diễn chững chạc, có tinh thần yêu nghề kính nghiệp cao. Những ngôi sao này được các bầu gánh đầu tư khá căn cơ, bài bản. Họ mời những thầy tuồng, đạo diễn, thầy đờn về hướng dẫn tận tình cho các diễn viên, giao cho họ đảm nhận những vai diễn theo kiểu “đo ni đóng giày” nhằm khai thác tối đa sở trường của các nghệ sĩ trẻ, để tạo dựng thương hiệu cho gánh hát của mình. Nhờ vậy mà hầu hết các nghệ sĩ đoạt HCV giải Thanh Tâm khi tuổi đời còn rất trẻ (từ 16 đến 20 tuổi).

Người đầu tiên đoạt giải Thanh Tâm là cô đào Thanh Nga (ái nữ của bà bầu Thơ, chủ gánh hát Thanh Minh - Thanh Nga) vào năm 1958, khi cô 17 tuổi. Tiếp theo đó là lần lượt những đào kép chánh khác của sân khấu Cải lương như: Hùng Minh, Lan Chi (1959); Ngọc Giàu, Bích Sơn (1960); Thanh Thanh Hoa (1961); Ngọc Hương, Ánh Hồng (1962); Bạch Tuyết, Kim Loan (tức Mộng Tuyền), Trương Ánh Loan, Tấn Tài, Diệp Lang, Thanh Tú (1963); Lệ Thủy, Thanh Sang (1964); Thanh Nguyệt, Bo Bo Hoàng (1965); Phượng Liên, Phương Quang, (1966); Mỹ Châu, Ngọc Bích, Bảo Quốc, Phương Bình (1967).

Từ năm 1965, giải Thanh Tâm còn mở rộng cấp thêm bằng danh dự cho “Diễn viên xuất sắc trong năm” và “Vở tuồng hay nhất trong năm”. Những nghệ sĩ may mắn được trao giải xuất sắc gồm có: Hữu Phước, Bạch Tuyết (1965); Thành Được, Thanh  Nga (1966); Thanh Hải, Ngọc Giàu (1967). Riêng “Vở tuồng hay nhất trong năm” thì có “Nỗi buồn con gái”, còn có tên gọi khác là “Tần Nương Thất” của bộ đôi soạn giả Hà Triều và Hoa Phượng (1965); “Nước biển mưa nguồn” của Nguyễn Thành Châu, “Tiếng hạc trong trăng” của Yên Ba và Loan Thảo (1966). 

Tất cả các HCV giải Thanh Tâm đều vụt sáng tên tuổi, trở thành đào kép ăn khách của sân khấu Cải lương. Thậm chí, có người còn được báo giới và người ái mộ tấn phong cho các mỹ danh dễ thương như: “Nữ hoàng sân khấu” Thanh Nga, “Hoàng đế đĩa nhựa” Tấn Tài, “Nữ hoàng kiếm hiệp” Mỹ Châu, “Hoa khôi Cải lương” Mộng Tuyền, “Cải lương chi bảo” Bạch Tuyết, “Vua Tao Đàn” Thanh Hải. Về sau, trong số 24 HCV giải Thanh Tâm còn được Nhà nước CHXHCN Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân như: Diệp Lang, Ngọc Giàu, Bạch Tuyết, Lệ Thủy. Nghệ sĩ ưu tú thì có Thanh Nga, Thanh Sang, Ngọc Hương, Ánh Hồng, Hùng Minh, Thanh Nguyệt, Phương Quang, Mỹ Châu.

Tuy tồn tại chỉ 1 thập niên, nhưng giải Thanh Tâm đã gieo vào lòng người ái mộ dấu ấn khó phai vì tất cả các nghệ sĩ đoạt giải đều có phong cách ca - diễn không trùng khớp với nhau. Mỗi người thừa hưởng một chất giọng, một bản lĩnh riêng, đại diện cho một trường phái biểu diễn, một thương hiệu của đoàn hát.

Chẳng hạn như: Thanh Nga, Thanh Sang là Đoàn Thanh Minh - Thanh Nga; Bạch Tuyết, Thành Được là Đoàn Dạ Lý Hương; còn Phương Quang, Phượng Liên là đoàn của bà bầu Kim Chưởng. Đến tận bây giờ, các HCV giải Thanh Tâm ngày nào vẫn bền bỉ với nghề (như: Bạch Tuyết, Lệ Thủy, Ngọc Giàu). Họ là những tấm gương sáng cho thế hệ sau học hỏi.

Thạc sĩ Phạm Thái Bình

Chuyên gia khí tượng thủy văn cảnh báo, các ngày nắng nóng nhất sẽ vào ngày 29/4 và 30/4. Nhiệt độ khí tượng có thể vượt kỷ lục từng được ghi nhận trước đây. Chuyên gia lưu ý, người dân nếu có đi chơi dịp nghỉ lễ nên hạn chế ra ngoài trời trong khung giờ từ 11h trưa đến 16h chiều trong các ngày 29 và 30/4.

Biết người dân vùng ven biển thị xã Vĩnh Châu (tỉnh Sóc Trăng) gặp khó khăn về nước sạch sinh hoạt, một số nhà hảo tâm ở huyện An Phú (tỉnh An Giang), phối hợp Ban Thanh niên Công an tỉnh Sóc Trăng đã chở nước sạch đến hỗ trợ bà con.

Gần nửa thế kỷ đã trôi qua nhưng cứ mỗi dịp 30/4, khi nhân dân cả nước kỷ niệm, ôn lại những trang sử hào hùng của dân tộc thì trên mạng xã hội, các thế lực thù địch, đối tượng phản động, cơ hội chính trị tái diễn điệp khúc xuyên tạc về tầm vóc, ý nghĩa lịch sử của đại thắng mùa xuân năm 1975 cũng như bản chất cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc ta. 

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm nay, ngày 29/4, sẽ tới Saudi Arabia nhằm tiếp tục nỗ lực đạt được một thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza. Chuyến công du diễn ra trong bối cảnh cộng đồng quốc tế đang tăng tốc nỗ lực nhằm đạt được một thỏa thuận chấm dứt xung đột và ngăn chặn cuộc tấn công trên bộ theo kế hoạch của Israel vào thành phố miền Nam Rafah của Gaza. Bên cạnh đó, giao tranh giữa Hezbollah - lực lượng dân quân thân Iran ở Lebanon - với Tel Aviv đang leo thang nhanh chóng và có thể gây ra thảm họa cho cả hai bên.

Theo thống kê từ Công ty Quản lý bến xe Hà Nội, trong dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5 dự kiến lượng khách qua bến xe gia tăng. Công ty cổ phần Bến xe Hà Nội đã lên kế hoạch tổng lượng xe tăng cường 715 xe, trong đó Bến xe Giáp Bát tăng cường 224 xe; Bến xe Gia Lâm tăng cường 82 xe và Bến xe Mỹ Đình là 409 xe.

Theo Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 năm nay kéo dài hơn mọi năm nên người dân sẽ có nhiều kế hoạch, dự định đi du lịch, nghỉ dưỡng. Lợi dụng thời điểm này, các đối tượng thực hiện hàng loạt chiêu trò lừa đảo du lịch khác nhau nhằm chiếm đoạt tài sản người dùng.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam cho biết, nếu không có gì thay đổi, đến tháng 8/2024 chúng ta sẽ có sản phẩm “lúa giảm phát thải”. Đến năm 2025 sẽ triển khai mở rộng và đạt từ 300.000-500.000ha. Ở giai đoạn 2026-2030, mỗi năm tăng thêm 100 ngàn ha để đạt 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp ở đồng bằng sông Cửu Long.

Hôm 28/4, tỷ phú Elon Musk đã bất ngờ tới Bắc Kinh và gặp gỡ Thủ tướng Lý Cường. Đây là lần thứ ba ông Elon Musk đến Trung Quốc - thị trường xe điện lớn nhất thế giới, trong vòng chưa đầy một năm. 

Thời gian gần đây, trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế nói riêng và cả nước nói chung, những cái chết đau đớn do tự hủy hoại bản thân của học sinh, sinh viên liên tiếp xảy ra, đang trở thành nỗi ám ảnh đối với gia đình, nhà trường và xã hội. Các chuyên gia tâm lý cảnh báo, nếu gia đình và nhà trường không có giải pháp hỗ trợ kịp thời thì ý nghĩ tự tử trong giới trẻ sẽ có dấu hiệu gia tăng.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文