Đại tá, nhà văn Văn Phan: Không viết là thiếu vắng...

08:00 11/04/2016

Tính theo tuổi ta, năm nay Đại tá, nhà văn Văn Phan đã tròn 80 tuổi. Ông là "trại viên" cao niên nhất tham gia trại sáng tác Cây bút vàng lần thứ 3 tổ chức tại Đồ Sơn (Hải Phòng).

Tình cờ đến với văn học từ khi còn là một chiến sĩ thuộc Cục Cảnh vệ (nay là Bộ Tư lệnh Cảnh vệ), nhà văn Văn Phan trở thành một tên tuổi được nhiều độc giả biết đến với những tác phẩm được khai thác từ những chất liệu, vụ án có thật (thường được gọi là dòng văn học tư liệu) như "Lớn lên với Điện Biên", "Nhóm rắn lục", "Đội Công an số 6", "Lời thú tội", "Làng Chốt"...

Nhà văn Văn Phan cũng từng nhận được giải thưởng Văn học của Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an) cho tập truyện ngắn "Người bị từ chối" (1995) và tiểu thuyết "Tiếng nổ trên chiến hạm Amyot D'inville" từng được tặng thưởng của Ban Văn học Quốc phòng - An ninh - Hội Nhà văn Việt Nam (1995).

Nhà văn Văn Phan tâm sự rằng, khi bắt tay vào viết cuốn truyện ký đầu tay "Lớn lên với Điện Biên" ông đang là một chiến sĩ cảnh vệ. Nhân vật Phan Văn Tùng trong tác phẩm có nguyên mẫu chính là người anh ruột Phan Văn Nghi của ông. Tác phẩm kể lại hành trình của chiến sĩ trẻ Phan Văn Tùng có mặt trong chiến dịch Điện Biên từ trận đánh đầu tiên đến trận cuối cùng với văn phong giản dị, chân thành đến xúc động nên đã chiếm được cảm tình của độc giả ngay từ khi xuất bản lần đầu tiên năm 1964.

Đại tá, nhà văn Văn Phan.

Được tái bản tổng cộng 6 lần, có lần số lượng in lên tới hàng vạn bản, "Lớn lên với Điện Biên" là cuốn sách được nhiều thanh niên tìm đọc, nhất là trong những năm tháng đất nước có chiến tranh, có bao nhiêu nam thanh niên dũng cảm từ biệt mái ấm gia đình, người yêu, quê hương để lên đường chiến đấu.

Nhớ về những năm tháng chân ướt chân ráo đến với văn chương, nhà văn Văn Phan vẫn còn nhớ như in những cảm xúc chộn rộn, niềm hạnh phúc lớn lao của người chiến sĩ trẻ khi có tác phẩm đầu tay được xuất bản. Nhà văn Văn Phan tâm sự: "Sau khi cuốn "Lớn lên với Điện Biên" được in thành sách, tôi mang sách biếu cha tôi.

Sau mấy phút tư lự ông nói: "Viết được cho chân thật về con người, về cuộc đời thì cũng phải nhận đủ cái đau đời". Phải ngoài 45 tuổi tôi mới hiểu điều cha tôi nói. Tôi viết và luôn luôn hướng tới cái thật và hiểu thêm rằng cái khó, cái đòi hỏi tài năng chính là ở chỗ đó... Sự chân thật trong văn chương là con đường ngắn nhất để đến và ở lại trong trái tim bạn đọc. Sở dĩ tôi có được sự chân thật trong "Lớn lên với Điện Biên" là bởi tôi viết bằng chính những hồi ức, những kỷ niệm và tình cảm của người anh trai Phan Văn Nghi của tôi. Trong những sáng tác sau này, tôi luôn có xu hướng tìm những chất liệu sinh động nhất có được trong đời sống, trong các vụ án để đưa vào tác phẩm của mình...".

Sau thành công của "Lớn lên với Điện Biên", chiến sĩ trẻ Phan Văn Thẩm (tên thật của nhà văn Văn Phan) bắt đầu "xâm nhập" vào công việc viết lách. Cho đến khi truyện dài "Nhóm rắn lục" được in báo và đoạt giải trong một cuộc thi sáng tác về đề tài Công an, phần thưởng nhận được lúc ấy mặc dù chỉ là một phích nước và bộ ấm chén, nhưng tác giả trẻ cảm thấy thật tự hào.

Và rồi, chính nhà văn đàn anh Lê Tri Kỷ đã là người đề xuất "xin" Văn Phan về công tác tại Phòng sáng tác của Cục Tuyên huấn (nay là Cục Công tác chính trị) vừa được thành lập (cùng với "người anh cả" Lê Tri Kỷ và biên kịch Doãn Quế). Được bậc đàn anh là nhà văn Lê Tri Kỷ khi đó đã nổi danh với những tác phẩm như "Thủ phạm vụ án Ôn Như Hầu", "Cây đa xanh", "Phố vắng"... truyền thụ cho nhiều kinh nghiệm quý, nhà văn Văn Phan đã xác định được cho mình hướng đi, sự gắn bó với mảng đề tài về lực lượng Công an.

Nhà văn Văn Phan từng được tham gia khóa bồi dưỡng viết văn Quảng Bá (khóa 5) của Hội Nhà văn Việt Nam, còn gọi vui là khóa B52 vì năm ấy Hà Nội bị bom B52 của Mỹ đánh phá dữ dội. Sau đó ít năm, cuốn truyện ký "Đội công an số 6" ra đời đã gây được sự chú ý và thích thú cho không chỉ độc giả là cán bộ chiến sĩ của lực lượng Công an mà còn đông đảo độc giả ngoài ngành về những tấm gương gan dạ, mưu trí, quả cảm trong chiến đấu của những chiến sĩ Công an ngoại thành Hà Nội một thời. Sau này, khi NXB Công an Nhân dân ra đời, nhà văn Văn Phan đã trở thành Phó Giám đốc rồi Giám đốc - Tổng biên tập cho đến khi nghỉ hưu năm 2002 với quân hàm Đại tá.

Với bản tính từ tốn, đôn hậu và kỹ lưỡng, lại là người dành nhiều tâm huyết cho dòng văn học về đề tài "Vì an ninh Tổ quốc và bình yên cuộc sống", nhà văn Văn Phan được nhiều bạn bè, đồng nghiệp yêu quý. Ông cũng là người động viên nhiều cây bút trong và ngoài lực lượng Công an tham gia viết về đề tài này. Nhà văn Văn Phan đặc biệt chú trọng đến các đợt đi xâm nhập thực tế, tiếp xúc với hồ sơ các vụ án lớn để có thể khai thác tư liệu phục vụ công việc sáng tác và khích lệ anh em tham gia.

Ông vẫn nhớ một kỷ niệm với nhà văn Xuân Đức - người bạn học cùng lớp viết văn Quảng Bá có lần tới chơi và muốn ông gợi ý cho một đề tài gì để viết vì "Đói quá, còn phải nuôi đàn con nữa!". Nhà văn Văn Phan đã giới thiệu cho Xuân Đức về vụ án Công an Nghệ An bắt được tên cướp khét tiếng Trương Văn Toọng từng gây ra bao vụ cướp đối với nhân dân trên các chuyến tàu Bắc - Nam.

Sau 10 ngày "nằm vùng" ở Công an Nghệ An để khai thác tài liệu, khi trở ra Hà Nội, nhà văn Xuân Đức đã chia sẻ với bạn mình rằng: "Quá tuyệt vời! Cả cuộc đời đi thực tế của tôi chưa bao giờ được tiếp đón nhiệt tình, chu đáo đến thế. Vừa được gặp phạm nhân, cán bộ điều tra, nhân chứng lại vừa được gặp lãnh đạo cung cấp cho quá nhiều dữ liệu để viết. Chỉ có 10 ngày thôi mà cứ như được đi thực tế sáng tác 6 tháng ở nơi khác...".

Sau đó, cuốn tiểu thuyết "Người không mang họ" của Xuân Đức ra đời đã thực sự tạo ra một "cơn sốt" với số lượng in lên tới vài chục vạn bản, vậy mà vẫn xuất hiện nạn in lậu. Cuốn tiểu thuyết càng nổi tiếng hơn sau khi được chuyển thể thành bộ phim cùng tên của đạo diễn Long Vân. Sau này, tiểu thuyết "Người không mang họ" đã được Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an) trao giải A trong cuộc bình chọn tác phẩm văn học về đề tài "Vì an ninh Tổ quốc và bình yên cuộc sống" giai đoạn 1985-1995.

Về nghỉ hưu đã hơn chục năm, thong dong với thú chăm nuôi cá cảnh và mấy lồng chim cứ hót líu lo suốt ngày, lại bận rộn với đàn cháu, nhưng nhà văn Văn Phan vẫn không quên duyên nghiệp chính của đời mình là sáng tác văn chương. Cứ lâu lâu không viết gì là thấy nhớ, là thấy như thiếu vắng điều gì. Đầu năm 2016, ông cho xuất bản cuốn sách "Hai tuyến cờ - Một thời để nhớ" là tập hợp những sáng tác, ghi chép của ông trong chuyến đi công tác vào Quảng Trị năm 1972 cùng với các nhà văn Lê Tri Kỷ, Ngôn Vĩnh và hai nhà làm phim Công an nhân dân là Châu Huế và Anh Sinh.

Thực ra, đây là cuốn sách thứ 2 ra đời sau chuyến đi thực tế sáng tác nhiều kỷ niệm năm ấy. Trước đó, tiểu thuyết "Làng Chốt" đã được nhà văn viết và in sau đó một thời gian. Nhà văn Văn Phan cười vang khi nhắc lại kỷ niệm về cuốn "Làng Chốt" từng có lần được tái bản và đổi tên thành "Vạch mặt điệp viên" để... câu khách vì hồi ấy, các đầu sách có nhân vật là gián điệp, điệp viên được độc giả đặc biệt yêu thích, săn tìm. Và đúng là cuốn sách bán chạy ào ào, về mặt thị trường là quá đạt yêu cầu, song chỉ có tác giả là đến giờ vẫn còn ngạc nhiên không hiểu sao lúc ấy mình lại đồng ý với cái tên sách như thế...

Đến với trại sáng tác Cây bút vàng lần thứ 3 này, nhà văn Văn Phan dự định sẽ từng bước hoàn thiện tiểu thuyết "Bến xưa". Trung thành với dòng văn học tư liệu - một thể loại sáng tác vẫn luôn được coi là "dễ mà khó", nhà văn Văn Phan cho biết ông sẽ tập trung hoàn thành tiểu thuyết này để tham dự cuộc thi Cây bút vàng do Chi hội Nhà văn Công an phối hợp với NXB Công an nhân dân tổ chức. Nhà văn Văn Phan là người rất thấu hiểu những thuận lợi, khó khăn của người sáng tác truyện, tiểu thuyết mang tính tư liệu nhưng vẫn rất say mê với mảng đề tài này.

Có thể nói, những đóng góp lặng lẽ của nhà văn Văn Phan trong sáng tác cũng như trong việc tìm kiếm, phát hiện những gương mặt, tên tuổi có tài năng văn chương trong và ngoài lực lượng CAND đã góp phần quan trọng trong việc hình thành, phát triển một đội ngũ những người sáng tác về đề tài hình tượng chiến sĩ Công an nhân nhân.

Nguyệt Hà

Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo thông qua các hội nhóm, nhóm chat đầu tư chứng khoán

Thời gian gần đây, qua công tác nắm tình hình, lực lượng Công an phát hiện tình trạng một số đối tượng lừa đảo đã lập các nhóm chat (group), giả danh các “chuyên gia” dụ dỗ nhà đầu tư tham gia hội nhóm kín trên mạng xã hội, cài đặt ưebsite, app, gửi tiền đầu tư chứng khoán. Khi nạn nhân không còn khả năng gửi thêm tiền hoặc phát giác, nghi ngờ, các đối tượng khóa tài khoản, chiếm đoạt số tiền của bị hại. Về vấn đề này, Trung tướng Tô Ân Xô, Người phát ngôn Bộ Công an đã có những thông tin khuyến cáo đối với người dân và nhà đầu tư.

Cuộc phỏng vấn Tướng de Castries

Nhà đạo diễn kiệt xuất Roman Carmen đã cùng các đồng nghiệp Xôviết đến Việt Nam năm 1954 và làm bộ phim “Việt Nam”, ghi lại chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử của dân tộc ta.

Báo CAND mang yêu thương đến với Trường Tiểu học Sơn Lâm

Những suất quà chứa đựng nhiều tình cảm của cán bộ, chiến sĩ Báo CAND và nhà hảo tâm, với mong muốn đồng hành cùng các em học sinh và giáo viên trường Tiểu học Sơn Lâm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh; qua đó cùng chung tay, góp sức nâng bước các em đến trường.

Bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn đã thâu tóm gói thầu như thế nào?

Khi biết Trung tâm Công nghệ sinh học TP Hồ Chí Minh (Trung tâm CNSH) triển khai dự án trên 425 tỉ đồng, Nguyễn Thị Thanh Nhàn đã làm quen, mua chuộc những lãnh đạo chủ chốt, bằng cách thường xuyên thăm hỏi, biếu quà. Khi đã thân thiết, Nhàn nhờ các lãnh đạo nâng giá thiết bị, nâng dự toán theo ý Nhàn. Sau đó, Nhàn lập liên danh dự thầu, bày "quân xanh" , thâu tóm các gói thầu, để AIC ngồi không hưởng lợi hàng trăm tỉ đồng.

Mỹ: Đảng Cộng hòa lục đục vì gói viện trợ cho Ukraine

Chính trị nội bộ của đảng Cộng hòa Mỹ lại trở nên bất ổn do nghị sĩ Marjorie Taylor Greene quyết tâm phế truất Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson sau khi ông này thuyết phục Hạ viện thông qua gói viện trợ quân sự cho nước ngoài, trong đó có Ukraine.

“Nổ” quen biết lãnh đạo cấp cao, lừa chạy án chiếm đoạt hơn 1,3 tỷ đồng

Bằng thủ đoạn nổ quen biết rộng, có mối quan hệ thân thiết với lãnh đạo và một số cơ quan Trung ương, địa phương có thể lo chạy án, các đối tượng đã lừa đảo chiếm đoạt tài sản hơn 1,3 tỷ đồng.

Tài xế ô tô say rượu gây tai nạn làm 1 người tử vong

Ngày 4/5, Công an TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc cho biết, đơn vị đã ra quyết định tạm giữ hình sự đối với Nguyễn Đức Bình, SN 1994, trú tại xã Hợp Thịnh, huyện Tam Dương, để điều tra về hành vi vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ khiến 1 người tử vong.

Triệt phá nhóm cướp “Hội những người vỡ nợ muốn làm liều”

Thiếu tướng Mai Hoàng, Phó Giám đốc Công an TP Hồ Chí Minh đánh giá vụ án cướp tài sản táo tợn xảy ra trên địa bàn quận 12 do Phòng Cảnh sát hình sự và Công an quận 12 phối hợp với Công an tỉnh Đồng Nai và Công an tỉnh Bình Dương khám phá mới đây là rất kịp thời, thể hiện sự chính quy, tinh nhuệ của các lực lượng tham gia phá án.

Giáo viên tiểu học lừa đảo xin việc chiếm đoạt 2,3 tỷ đồng

Lê Phương Nam đã lừa của các bị hại xin vào làm việc tại các Chi cục Kiểm ngư với giá 200-250 triệu đồng/suất; xin chuyển công tác trong lực lượng Công an có giá từ 200 - 450 triệu đồng/suất; xin vào học tại Trường Trung cấp Cảnh sát có giá từ 450-700 triệu đồng/suất…

Chờ gì từ tân huấn luyện viên trưởng đội tuyển Việt Nam?

Ngày 3/5, Liên đoàn bóng đá Việt Nam đã chính thức công bố đạt được sự đồng thuận và thống nhất với ông Kim Sang-sik với các nội dung liên quan đến vị trí huấn luyện viên trưởng Đội tuyển Nam và Đội tuyển U23 Quốc gia Việt Nam.

Tăng cường đề kháng với tin giả

Sự phát triển nhanh chóng của Internet, đặc biệt là các nền tảng mạng xã hội kéo theo việc người sử dụng tăng nguy cơ phải tiếp xúc với tin giả. Việc người dùng mạng xã hội thường xuyên phải tiếp cận với tin giả có thể dẫn tới hậu quả nghiêm trọng. Thế nên việc nhận diện và xử lý tin giả là rất quan trọng, góp phần giữ vững an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Nga cảnh báo đáp trả quyết liệt nếu cầu Crimea bị tấn công

Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova hôm 3/5 cho biết, một lần nữa cầu Crimea lại nằm trong tầm ngắm của Kiev với sự hỗ trợ từ phương Tây. Bà Zakharova cảnh báo, bất kỳ hành động gây hấn nào nhằm vào Crimea đều sẽ bị đáp trả nặng nề.

Dùng “người nhái” lặn đáy sông Tiền dò nguồn để trộm cát

Đây là thủ đoạn mới và khá tinh vi do nhóm đối tượng đến từ Đồng Nai câu kết với nhóm ở Tiền Giang thực hiện khai thác cát trái phép trên sông Tiền đoạn gần khu vực cầu Mỹ Thuận qua thủy phận huyện Cái Bè (tỉnh Tiền Giang).

Gần 40 người chết vì lũ lụt kinh hoàng ở Brazil

Cơ quan phòng vệ dân sự bang Rio Grande do Sul, miền Nam Brazil, ngày 3/5 (giờ địa phương) cho biết trận lũ lụt kỷ lục ở bang đã khiến 39 người thiệt mạng và 68 người khác vẫn mất tích, buộc hàng nghìn người phải rời bỏ nhà cửa.

Cơ quan ANĐT Bộ Công an ra Quyết định truy tìm người

Cơ quan ANĐT Bộ Công an vừa ra Quyết định truy tìm người trong vụ án “Đưa hối lộ, Môi giới hối lộ, Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại Hà Nội và một số tỉnh, thành phố.

Trường cũ sắp sập, trường mới xây... “rùa bò”

Dự án Trường THPT Trần Đại Nghĩa (huyện Quế Sơn, Quảng Nam) đang được triển khai xây dựng theo kiểu “rùa bò”, chậm tiến độ do nhiều nguyên nhân, trong đó có việc giải tỏa đền bù gặp khó khăn. Trong khi trường mới chưa được xây xong, thầy cô giáo cùng 562 học sinh nhà trường phải dạy và học trong ngôi trường cũ xập xệ, mất an toàn.