Điều làm nên “thương hiệu” Vân Dung

“Bộ tứ bình” Vân Dung

Vài năm nay khán giả thấy nghệ sĩ Vân Dung lấn sân sang phim truyền hình khá nhiều. Từ năm 2018 tới nay chị xuất hiện ít nhất ở 4 bộ phim nổi tiếng với những vai diễn ấn tượng. Nghe mấy cái tên phim cũng đã làm người xem tò mò. Hơn nữa lại có sự xuất hiện của danh hài Vân Dung với cái nốt ruồi đanh đá. Nào là phim “Ghét thì yêu thôi”, “Yêu thì ghét thôi”, hay “Hướng dương ngược nắng”, rồi tiếp tới là “11 tháng 5 ngày”, “Chồng cũ, vợ cũ, người yêu cũ”…

Danh hài vào vai những nhân vật đầy tính cách để chị thỏa thích thể hiện sức bay bổng của mình. Dường như các tác giả kịch bản nhắm trước Vân Dung sắm vai mà dựng chuyện nên chất đồng bóng lẫn với dị hợm và điệu đà luôn đầy chất liệu trong đời sống nhân vật. Vân Dung còn tự nhận rằng, vai Diễm (trong phim “Ghét thì yêu thôi”) có tính cách gần giống ngoài đời của mình.

Quả thực vai của Vân Dung nhiều đất diễn với những cảnh hài hước đúng sở trường của chị. Kể tới nhân vật Diễm Loan trong “Hướng dương ngược nắng” mà Vân Dung thủ vai cũng vậy. Chị diễn như lên đồng hết cỡ, hệt như đang diễn trên sân khấu hài. Người xem không thể quên được một bà Diễm Loan si mê tình trẻ dù biết mình bị lừa. Những mảng diễn hồn nhiên của Vân Dung trong phim làm khán giả luôn phì cười. Đó là nhân vật gây nhiều phiền toái trong chuỗi câu chuyện nhiều bi kịch trớ trêu.

Tới bốn phim liền nghệ sĩ Vân Dung tạo dựng bốn số phận phụ nữ luôn là những ngòi nổ cho những sự biến rắc rối. Đó là “bộ tứ bình” thú vị đã tạo nên bức họa chân dung nghệ thuật mới của Vân Dung. Phải nói chị khởi sắc trong hàng trăm tập phim sau những chặng đường gần 30 năm theo đuổi sàn diễn hài. Gần đây con trai của chị cũng tham gia phim trường khá sớm. Chàng trai Nguyễn Long Vũ (nghệ danh Long Vũ) sinh năm 2001 tiếp tục nối nghiệp của mẹ. Long Vũ đã tham gia một số phim sau khi tốt nghiệp Đại học Sân khấu và Điện ảnh. Đặc biệt mới đây Long Vũ xuất hiện trong phim “Cuộc chiến không giới tuyến”. Đây là gương mặt trẻ đầy triển vọng của phim ảnh trong thời gian tới.

Nghệ sĩ Vân Dung cho biết con trai chị là thế hệ thứ ba trong gia đình theo đuổi sự nghiệp nghệ thuật biểu diễn. Cha mẹ nghệ sĩ Vân Dung đều là nghệ sĩ múa của Đoàn Văn công Quân Khu 1. Bố chị còn là một biên đạo múa gạo cội. Vân Dung được thừa hưởng gen nổi trội của gia đình và đã thích biểu diễn trên sân khấu từ khi mới lên ba. Nhưng tính cách hoạt náo của Vân Dung là trời cho nên có sự khác biệt. Vân Dung đã từng theo chị đi thi hoa hậu và lọt vào danh sách mười người đẹp vào vòng trong.

Từ nhỏ Vân Dung sống trong gia đình có nhiều vất vả nên chị có tính tự lập cao. Sự trải nghiệm và tính cách của Vân Dung luôn đồng hiện trong sự sáng tạo nghệ thuật qua từng vai diễn trên sân khấu. Đặc biệt là các vai diễn hài hước đã làm nên thương hiệu Vân Dung. Trong đời sống cũng vậy chị luôn hóm hỉnh, đôi khi còn tự giễu mình như: “An yên đứng giữa cuộc đời/ Em đang chuẩn bị cất lời hát ca/ Sẵn sàng lên giọng - hai, ba/ Vừa nghe thì giống tiếng loa của phường”. Thật thú vị, mấy năm gần đây Vân Dung thường làm thơ rất hồn nhiên (đăng trên Facebook). Thơ tả cảnh, tả tình của Vân Dung luôn đậm chất trào lộng, đôi khi bất chấp vần luật, miễn cho vui.

Vẫn là một Táo quân “kinh dị”

Sự nghiệp diễn hài của nghệ sĩ Vân Dung thật kỳ lạ. Đúng là mệnh trời nên chị diễn vai nào cũng như bị ma ám. Nhân vật của chị làm khán giả mê muội với những ngẫu hứng vô thức. Đôi khi Vân Dung như lột xác, không còn là mình nữa. Khán giả cười tới muốn tung nóc nhà hát khi xem Vân Dung thể hiện những “cơn điên” của mình. Phải nói đó là một thứ sân khấu hoạt náo đến kinh dị.

Từ năm 1998, Vân Dung lên sàn diễn hài cùng các lớp nghệ sĩ đàn chị như Lê Khanh, Chí Trung, Tú Oanh, Ngọc Huyền, làm nên mười năm “Đời cười” đặc sắc của Nhà hát Tuổi trẻ Việt Nam. Đặc biệt Vân Dung đã cùng Đức Khuê làm nên một ánh sáng khác lạ qua kịch mục “Bệnh nói nhiều”. Mỗi tiểu phẩm Vân Dung đều làm mới mình với cách diễn bát ngát hơn. Đặc biệt dáng đi của Vân Dung có chất tạo hình rất ngẫu hứng khi thì xiên nghiêng, lúc lại bồng bềnh, hoặc đảo chiều bất ngờ làm khuấy động sàn diễn.

Vân Dung còn làm thơ tự miêu tả: “Nhón chân lả lướt như mèo/ Bởi vì em đã đói meo cả ngày”. Bởi lẽ có lần chị tâm sự về những ngày tháng làm việc cật lực của mình đôi khi nhịn đói là thế. Vân Dung kể có lần sáng đi quay, chiều vào Vinh diễn “Đời cười”, đêm lại từ Vinh ra Hà Nội để kịp diễn suất 9 giờ sáng theo hợp đồng của Nhà hát Tuổi trẻ Việt Nam. Ngay buổi chiều chị lại lên Phú Thọ phục vụ chương trình 19h30. Chưa hết, diễn xong chị tiếp tục đi đêm về Hà Nội để tập Táo quân luôn. Lịch diễn, tập dày đặc như vậy thì đúng là không thở được chứ nói gì đến chuyện nhỡ bữa ăn. Vân Dung cho biết, chị còn bị tật say xe nữa, mệt bở hơi tai mà chị vẫn thao thao: “Tôi say xe ốm gần chết nhưng khi lên sân khấu vẫn diễn như lên đồng. Diễn xong lại ốm như thường. Nhiều người còn bảo tôi diễn ốm cũng giỏi.

Riêng với chương trình “Gặp nhau cuối năm” thì Vân Dung nổi bật là một trong những ngôi sao sân khấu truyền hình qua những vai Táo quân. Đã 20 mùa các Táo lên chầu Ngọc Hoàng với bao vui buồn, ngập tràn kỷ niệm. Đầu tiên Vân Dung đóng đinh với hình tượng Táo Y tế đặc sắc. Vân Dung kết hợp giữa ngôn ngữ sân khấu trào lộng với vũ đạo và ca hát nhuần nhuyễn tạo nên sự khác biệt với bạn diễn. Mỗi năm các Táo lại chầu Ngọc Hoàng với những sự kiện mới đầy kịch tính. Vân Dung đã từng thay đổi vai Táo nhưng chị vẫn nổi như cồn khi vào vai Táo Y tế.

Chị tâm sự, ê kíp làm việc rất cực nhọc đêm hôm cả tháng trời. Hầu như các nghệ sĩ đều say mê tập luyện vượt qua những khó khăn như “cát xê” hay điều kiện trang phục. Ai nấy đều động viên nhau vì tình yêu của khán giả đối với các Táo mỗi dịp cuối năm. Vân Dung hay trêu đùa các bậc đàn anh bằng những câu thơ hóm hỉnh như: “Soái ca Quang Thắng mũi to/ Vừa nhìn là biết ấm no cả đời/ Một người bạn diễn tuyệt vời/ Hai ta hợp tác cho đời niềm vui”. Vân Dung luôn lạc quan như thế. Chị còn viết: “Trung thu ai cũng đi chơi/ Còn em đi diễn hết hơi tấu hài/ Lao động cống hiến miệt mài/ Khán giả vui vẻ dù mệt nhoài em vẫn vui”. Chính vì thế mà những tiếng cười mà Vân Dung trao gửi cho khán giả luôn ẩn chứa tấm lòng nồng hậu yêu thương.

Hồn nhiên mang lại tiếng cười

Vậy là chặng đường nghệ thuật của nghệ sĩ Vân Dung đã đi cũng tới 30 năm có lẻ. Chị là hiện tượng độc đáo khi diễn các vai Táo hoặc đóng phim giữa những nghệ sĩ mang danh hiệu NSƯT và NSND. Nói tới chuyện này Vân Dung nhoẻn cười khoe đích thị mình là nghệ sĩ diễn hài chính hiệu. Chị không hề tính tới sự thiệt thòi về danh xưng bên cạnh các nghệ sĩ lớp trước. Bởi lẽ Vân Dung ít có dịp được phân vai chính trong các vở diễn nên chẳng có nhiều huy chương để xét danh hiệu. “Tại số cả”.

Và thế là chị lại tươi như hoa và cất lên bài ca: “Đất trời biển núi bao la/ Còn em nhỏ bé thiết tha yêu đời/ Em là chính em thôi/ Chăm chỉ làm việc cho đời thêm vui”. Vân Dung luôn tập trung 300% sức lực và tinh thần tốt nhất vai diễn của mình. Miễn sao đem lại tiếng cười cho khán giả. Và chị cứ hồn nhiên trong trạng thái thiền định: “Trời xanh mây trắng nắng vàng/ Hôm nay em chỉ dịu dàng đứng đây/ Trên trời có một đám mây/ Dưới đất có rất nhiều cây được trồng”. Thế thôi!