Dự án lò giết mổ hiện đại vì sao giậm chân tại chỗ?

• Đồng Nai siết chặt quản lý lò giết mổ gia súc
• “Trống đánh xuôi kèn thổi ngược” trong việc di dời lò giết mổ tại khu dân cư
• Người dân bị "tra tấn" bởi lò giết mổ tại gia

Theo quy hoạch, hệ thống cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm của TP Hồ Chí Minh giai đoạn 2016-2020 và định hướng đến năm 2025, tất cả cơ sở giết mổ hiện nay phải chấm dứt hoạt động vào cuối năm 2017, trừ 2 cơ sở tại huyện Cần Giờ cung cấp sản phẩm cho người dân địa phương và chuyển dần sang các lò giết mổ công nghiệp, tập trung (được đầu tư hiện đại) để hình thành chuỗi thực phẩm an toàn. Tuy nhiên, nhiều dự án lò giết mổ gia súc, gia cầm tập trung thuộc diện quy hoạch này hiện đang giậm chân tại chỗ.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) TP Hồ Chí Minh cho biết, vào thời điểm cuối năm 2015, toàn thành phố có 21 cơ sở giết mổ có giấy phép hoạt động thì đến nay, chỉ còn 12 cơ sở đang hoạt động, trong đó 11 cơ sở giết mổ heo với sản lượng khoảng 8.000 con/ngày, cung cấp sản phẩm động vật đã qua kiểm soát của cơ quan thú y cho người tiêu dùng nhưng chưa có nhà máy giết mổ công nghiệp nào đi vào hoạt động. 

Những cơ sở này hầu như hoạt động cầm chừng, không dám đầu tư vì chờ di dời, đóng cửa nên thiếu sự đầu tư, nâng cấp.

Đối với các dự án xây dựng lò giết mổ hiện đại, tập trung, đến nay chỉ mới có 2 đơn vị được cấp giấy phép xây dựng. Đó là Công ty CP  Chế biến thực phẩm Hóc Môn và Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn. 

Còn lại, có 4 đơn vị đã được cấp giấy phép quy hoạch (gồm: Công ty CP Lộc An, Công ty TNHH Phạm Tôn, Công ty Delta và HTX Tân Hiệp); 2 công ty được UBND thành phố phê duyệt đề án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 (Công ty CP Lộc An, HTX Tân Hiệp).

Như vậy, vẫn còn 5/11 dự án chưa được cấp giấy phép xây dựng. Hiện nay, tiến độ triển khai các dự án nhà máy giết mổ công nghiệp không đảm bảo thời gian hoàn thành và chính thức hoạt động vào ngày 1-1-2018 như kế hoạch thành phố đề ra. 

Theo báo cáo của các chủ dự án, khả năng phải đến quý 1-2018 sẽ có 4 nhà máy giết mổ gia súc hoàn thành và đi vào hoạt động, với tổng công suất giết mổ khoảng 8.000 con/ngày.

Đại diện chủ đầu tư dự án Nhà máy giết mổ heo An Hạ (đặt tại ấp Chợ, xã Tân Phú Trung, huyện Củ Chi) cho biết, khi được thành phố phê duyệt quy hoạch vào tháng 4-2016, công ty đã triển khai ngay các thủ tục đầu tư nhưng vì liên quan đến rất nhiều sở, ngành và hiện nay dự án vẫn đang chờ UBND thành phố để phê duyệt.

Trong khi đó, Công ty TNHH Thực phẩm Lộc An hiện mới được đáp ứng một vài thủ tục, trong đó có chủ trương đầu tư, đánh giá tác động môi trường; còn 2 loại giấy tờ quan trọng nhất là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và giấy phép xây dựng thì chưa có. Hy vọng cuối năm 2017, công ty sẽ được hoàn tất các thủ tục pháp lý của dự án. 

Tương tự, Công ty CP Delta, chủ đầu tư nhà máy giết mổ gia súc tại xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn, cũng chỉ mới hoàn thành thủ tục về chủ trương đầu tư dự án, đánh giá tác động môi trường, công ty còn phải bổ sung quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, hệ thống phòng cháy chữa cháy.

Nhà máy chế biến thực phẩm Tân Hiệp của HTX Tân Hiệp, huyện Hóc Môn dù chủ đầu tư đã "khởi động" từ năm 2005 nhưng đến nay vẫn chưa thể khởi công xây dựng do không có đường vào. 

Theo cam kết ban đầu thì đường vào nhà máy do ngân sách đầu tư nhưng nay vẫn chưa có trong quy hoạch, trong khi HTX không thể đầu tư cả trăm tỷ đồng để làm con đường này. Một số chủ đầu tư chia sẻ, để triển khai đầu tư dự án nhà máy giết mổ, họ phải thực hiện rất nhiều thủ tục và qua nhiều sở, ngành của thành phố, trong đó, thủ tục đánh giá tác động môi trường là khâu nan giải và mất nhiều thời gian nhất...

Ông Nguyễn Phước Trung, Giám đốc Sở NN&PTNT TP Hồ Chí Minh cho biết, vụ việc lợn bị tiêm thuốc an thần tại lò mổ Xuyên Á trong thời gian qua đã gióng lên hồi chuông báo động việc cần phải siết chặt khâu đảm bảo nguồn gốc gia súc, gia cầm đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. 

Muốn được như vậy, thành phố càng phải khẩn trương hoàn thành các dự án lò mổ gia súc gia cầm hiện đại. Hiện nay tiến độ triển khai các dự án nhà máy giết mổ công nghiệp không đảm bảo thời gian hoàn thành và chính thức hoạt động vào ngày 1-1-2018 như kế hoạch. 

Việc chậm hoàn thành các dự án xây dựng nhà máy giết mổ gia súc, gia cầm (theo quy hoạch của TP Hồ Chí Minh giai đoạn 2016-2020) không chỉ gây ảnh hưởng đến việc thực hiện Đề án truy xuất nguồn gốc thịt gia súc, gia cầm mà thành phố đang triển khai, mà còn khiến cho công tác quản lý an toàn thực phẩm trên địa bàn thành phố khó khăn hơn.

Theo kiến nghị của các nhà đầu tư, thành phố cần đẩy nhanh hơn việc xây dựng các nhà máy giết mổ công nghiệp, tập trung bởi đây là cái gốc cơ bản để hoàn thiện khâu quản lý, kiểm soát được đường vận hành của gia súc, gia cầm từ trang trại đến bàn ăn, loại bỏ kịp thời những nguy cơ đe dọa an toàn thực phẩm cho người dân.