Triển vọng hệ thống thu gom rác nổi trên sông bằng năng lượng mặt trời
Tháng 4 vừa qua, Tổ chức Làm sạch biển của Hà Lan (The Ocean Cleanup) đã bàn giao cho TP Cần Thơ hệ thống thu gom tự động rác nổi trên sông sử dụng hoàn toàn bằng năng lượng mặt trời (còn gọi là thuyền Interceptor 003). Hệ thống giúp ngăn chặn hiệu quả lượng rác thải trôi nổi trên sông Cần Thơ, bảo vệ an toàn nguồn nước mặt và tăng vẻ mỹ quan cho đô thị sông nước.
Theo chủ dự án là Sở Tài nguyên Môi trường TP Cần Thơ, tổng vốn đầu tư cho hệ thống là hơn 19,8 tỷ đồng. Tổ chức OC của Hà Lan viện trợ không hoàn lại hơn 14,6 tỷ đồng, vốn đối ứng của TP Cần Thơ hơn 5,2 tỷ đồng. Ông Boyan Slat, Giám đốc kiêm nhà sáng lập Tổ chức The Ocean Cleanup cho biết: “Đây là dự án thứ 4 trong tổng số 15 dự án làm sạch sông ngòi trên toàn cầu được thực hiện nhằm ngăn chặn rác thải trôi ra đại dương. Thành quả bước đầu của dự án làm sạch sông Cần Thơ sẽ giúp chúng tôi tăng tốc thực hiện các dự án mới tại những dòng sông còn lại trên toàn cầu”.
Thuyền Interceptor 003 giống như chiếc phà nhỏ, có chiều ngang 8,1m, dài 24,7m và cao khoảng 4,4m, lưới chắn rác (chiều dài có thể điều chỉnh) từ 10-160m. Công nghệ thu gom của hệ thống này chủ yếu nhờ sức đẩy của dòng chảy, đưa rác men theo lưới chắn rác đến băng chuyền bên trong, sau đó được đưa đến 6 thùng chứa rác đặt trên thuyền. Hệ thống có thiết bị đảm bảo lượng rác vào từng thùng chứa không bị quá tải, tràn ra ngoài. Khi tất cả các thùng chứa rác đều đầy, thuyền sẽ được tàu kéo đưa đến vị trí tập kết rác và chuyển rác lên bờ. Hệ thống thu gom được cố định bằng neo và không lắp động cơ di chuyển. Toàn bộ cơ chế vận hành đều sử dụng năng lượng mặt trời.
Ưu điểm thuyền Interceptor 003 là không cần con người điều khiển, chỉ cần một công nhân thỉnh thoảng lên xem quá trình hoạt động, nếu có vướng mắc thì báo với chuyên gia Hà Lan. Thuyền rác đến vị trí tập kết thì mới cần nhân công. Hệ thống vận hành hoàn toàn bằng năng lượng mặt trời và có bình tích trữ năng lượng trên thuyền.
Thuyền Interceptor 003 đã đi vào vận hành thí điểm trên sông Cần Thơ vào tháng 12/2021 và đã dọn sạch khoảng 10 tấn rác thải/tháng. “Qua quá trình vận hành hiệu quả của thuyền Interceptor 003 không chỉ giúp bảo vệ môi trường, bảo vệ chất lượng nguồn nước mặt, mà còn góp phần vào việc phát triển và quảng bá du lịch sông nước của thành phố”, ông Dương Tấn Hiển, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, nhận định.
Bình quân mỗi ngày, TP Cần Thơ có khoảng 650 tấn rác thải sinh hoạt được thu gom, đạt từ 85% - 90%, phần còn lại người dân tự chôn lấp, đốt hoặc vứt xuống sông. Vì vậy, với thuyền Interceptor 003 đi vào vận hành mở ra triển vọng trong việc thu gom rác thải trên sông cho Cần Thơ.