Jorge Mendes: Người hùng và "bố già" làng bóng đá

1. Cái tên Jorge Mendes đã tồn tại từ rất lâu trong làng bóng đá châu Âu, như một quyền lực trong hệ thống chuyển nhượng. Chỉ là người đại diện cầu thủ, nhưng Mendes đã len lỏi vào bóng đá như một quyền lực bất khả xâm phạm. Mùa hè 2014, Jorge Mendes bước lên tầm cao mới, có thể so sánh ông với Vito Corleone, "bố già" trong cuốn tiểu thuyết cùng tên lừng danh của Mario Puzo. Chỉ trong vòng có 2 tháng hè, Mendes thực hiện những vụ chuyển nhượng làm chấn động bóng đá châu Âu bao gồm: Di Maria (từ Real Madrid sang MU), James Rodriguez (từ Monaco sang Real Madrid), Mangala (từ Porto sang Man City), Diego Costa (từ Atletico Madrid sang Chelsea)… Tổng giá trị chuyển nhượng mà Mendes thực hiện trong 2 tháng hè vừa qua trị giá 230 triệu euro, và theo luật hoa hồng dành cho các đại diện cầu thủ, ông nhận ít nhất 10% giá trị hợp đồng. Và như thế, Mendes bỏ túi trên 20 triệu euro, chưa kể Falcao được Monaco cho Man Utd mượn nhưng sẽ kí hợp đồng với giá trên 60 triệu euro.

Là một người Bồ Đào Nha, (sinh năm 1966), Mendes không thể theo đuổi sự nghiệp bóng đá ở mảnh đất mà những tài năng được công nhận phải là những người xuất chúng. Ông chuyển sang kinh doanh với những quán bar, vũ trường và những hợp đồng trong ngành giải trí. Thế nhưng, tham vọng và hoài bão về bóng đá vẫn chưa bao giờ mất trong tâm trí Mendes. Năm 1996, tức là khi mới 30 tuổi, một sự kiện đã thay đổi con người và cuộc sống của Mendes. Trong một cuộc gặp gỡ vô tình với thủ thành Nuno Espirito Santo của CLB Vitoria de Guimaraes (CLB Bồ Đào Nha), ông đã nghe tâm sự và mong muốn chuyển sang Tây Ban Nha thi đấu. Mendes cố gắng thực hiện ước mong của Nuno. Bằng những mối quan hệ cũ,  Mendes thực hiện cuộc thương lượng trong vai trò đại diện cầu thủ để đưa Nuno sang thi đấu cho Deportivo la Coruna. Bắt đầu từ đó, Mendes lao vào con đường trở thành đại diện cầu thủ, và bây giờ là một "siêu cò" không chỉ đơn giản là người đại diện.

Jorge Mendes, ông trùm của bóng đá châu Âu.

Hiện trong tay Mendes là một công ty bóng đá có tên GestiFute có giá trị ước tính lên đến 750 triệu euro, sở hữu 83 cầu thủ, trong đó có khoảng 30 người là những cầu thủ dưới 23 tuổi với tiềm năng chuyển nhượng cực lớn. Suốt từ năm 1996 đến nay, Mendes đã thực hiện hàng trăm hợp đồng chuyển nhượng với tổng giá trị lên tới 1,1 tỷ euro, kiếm về từ tiền hoa hồng lên tới 150 triệu euro. Con số này chắc chắn chưa dừng lại bởi khách hàng của ông thuộc hạng "khủng khiếp" nhất trong tất cả các "cò" nổi tiếng nhất thế giới: C.Ronaldo, James Rodriguez, Falcao, Di Maria, De Gea, Coentrao… cùng các HLV Mourinho và Scolari. Điều đó có nghĩa, những cầu thủ thuộc sở hữu của Mendes đều phải chuyển nhượng thông qua ông, và cứ theo quy tắc: 10 đến 15% giá trị hợp đồng. Và đây chính là điểm mấu chốt của quyền lực Mendes.

2. Hơn 1 thập kỉ qua, giá trị cầu thủ ngày càng tăng cao. Chỉ trong 5 năm qua, kỉ lục chuyển nhượng đã bị phá 4 lần, trong khi các CLB lớn ngày càng nợ nần chồng chất, giá bản quyền truyền hình tăng cao. Đó là hệ quả từ hiện tượng tăng giá cầu thủ ào ạt, không thể kiểm soát, thậm chí các cầu thủ có giá cực "ảo". Thực chất những con số này phần lớn đều do đại diện cầu thủ, hay "cò" đưa ra, bởi giá trị càng cao họ càng thu về nhiều tiền. Họ giành giật nhau từng ngôi sao, săn lùng mua những cầu thủ trẻ khi họ chưa thành danh để sau này bán đi có lãi. Mendes chính là người đi đầu trong việc này.

Là người Bồ Đào Nha, nơi mà nền bóng đá chấp nhận bên sở hữu thứ ba, Mendes mua những cầu thủ trẻ, và mua quyền sở hữu họ. Ông mua C.Ronaldo khi anh này mới 17 tuổi, rồi sau đó cầm hồ sơ của anh này rao bán cho Man Utd với giá lên đến 15 triệu euro, tiếp đó thương lượng bán sang Real Madrid với giá lên tới 96 triệu euro. Hay như Bebe, cầu thủ trưởng thành từ sân bóng đá đường phố, được Mendes bán sang Man Utd với giá tới gần 10 triệu euro, và hiện nay Bebe mất hút, không còn tên tuổi. Có câu chuyện kể rằng, Mendes và một vị đại diện có số má đã từng đánh nhau tại sân bay Madrid để tranh quyền sở hữu Luis Figo cách đây 15 năm. Khi ấy, Mendes chưa có tên tuổi nên đã thất bại. Và chính thất bại đó đã giúp Mendes bắt đầu một cuộc oanh tạc giữ dội, bắt đầu từ Bồ Đào Nha, với gần như tất cả các cầu thủ, các HLV nổi tiếng nhất.

Tờ Telegraph của Anh đã thống kê rằng, từ năm 2001 đến 2010, Mendes là người thực hiện 68% tổng số hợp đồng chuyển nhượng ở 3 CLB hàng đầu Bồ Đào Nha là Sporting Lisbon, Benfica và Porto, chiếm gần 30% tổng số hợp đồng có giá trị từ 500.000 euro trở lên ở giải VĐQG nước này. Nhưng quyền lực của Mendes không dừng lại ở lãnh thổ quốc gia. Thương vụ đưa ông trở nên nổi tiếng là vụ Mourinho năm 2004. Mendes đã dàn xếp để đưa Mourinho vừa mới vô địch Champions League cùng Porto sang Chelsea. Sau đó, Mourinho tiếp tục được ông đưa sang Inter Milan, Real Madrid và giờ lại quay về Chelsea. Nhưng thương vụ Mendes thành công nhất không phải Mourinho hay C.Ronaldo mà là vụ James Rodriguez diễn ra cách đây 2 tháng.

C.Ronaldo và Mourinho, những khách hàng siêu sao của Mendes.

Năm 2010, Mendes đưa James từ Benfield (CLB Argentina) đến Bồ Đào Nha khoác áo Porto với giá 5,1 triệu euro khi mới 17 tuổi. Ba năm sau, Monaco mua James từ Porto với giá gấp 9 lần: 45 triệu euro. Và chỉ 1 năm sau, mùa hè 2014 với thành công ở World Cup tại Brazil, Mendes "tổ chức" các hoạt động bên lề để thương lượng "giúp" Real Madrid mua lại James với giá lên tới 80 triệu euro. Điều đó có nghĩa, Mendes đã "hóa giá" James từ 5,1 triệu euro lên 80 triệu euro chỉ trong vòng có 4 năm. Và theo như tiết lộ từ tờ AS, riêng vụ James Rodriguez, Mendes đã bỏ túi tiền hoa hồng là 18 triệu euro.

Ngoài những khoản hoa hồng, Mendes còn có các "chiêu bài" khác. Ví dụ mỗi năm Porto phải trả cho công ty GestiFute của Mendes 4,4 triệu euro tiền gọi là "chi phí dịch vụ trung gian". Số tiền này ở các CLB khác có thể lên đến 20 triệu euro mỗi năm. Chưa hết, phí sở hữu bên thứ 3 của Mendes cũng vô cùng lớn. Ví dụ, vụ chuyển Mangala từ Porto sang Man City với giá 40 triệu euro, 33% chi phí thuộc về sở hữu của công ty Doyen đặt trụ sở tại Malta, và chủ sở hữu của nó chính là Mendes. Vụ Chelsea mua Diego Costa 45 triệu euro cũng có 30% sở hữu thuộc về công ty nước ngoài được giấu tên, và nó cũng thuộc về Mendes.

Với cách thức ấy cùng với quyền lực và các mối quan hệ, Mendes đã thực hiện 78% tổng giá trị chuyển nhượng trong số 80 triệu euro mà CLB Sporting Lisbon thực hiện trong 10 năm qua. Với Benfica là 51% (trong số 107 triệu euro), 70% giá trị chuyển nhượng của Porto trong số 238,4 triệu euro mà CLB này từng thực hiện từ 2001 đến 2010. Như vậy, Mendes thực hiện 68% tổng số hợp đồng ở 3 CLB hàng đầu Bồ Đào Nha, với giá trị là 362,2 triệu euro trong tổng số 535 triệu euro mà các CLB này đã tiến hành trong hơn 10 năm qua.

3. Thế nhưng, ở một góc nhìn ngược lại, Mendes là kẻ phá hoại bóng đá, kẻ ăn mòn bóng đá bằng sự quỷ quyệt, quyền năng mafia của mình. Các CLB có thể lỗ vốn như vụ Man Utd mua Bebe, các CLB có thể nợ ngân hàng đến mức phá sản, sự nghiệp một cầu thủ có thể hủy hoại ở một CLB không phù hợp, bóng đá châu Âu có thể trở thành quả bong bóng sẵn sàng vỡ toang bất kì lúc nào, chỉ có Mendes là người duy nhất chiến thắng với những khoản tiền lớn chảy vào mà không bao giờ chảy ra.

Đó là chưa kể, Mendes và các "cò" đã lũng đoạn bóng đá bằng cách sở hữu cầu thủ ngôi sao, khiến tất cả các bên "hạnh phúc", nhưng cơ bản nền bóng đá châu Âu lại đứng trước nguy cơ sụp đổ. Chính vì thế UEFA đã đưa ra "luật công bằng tài chính" ngăn cản CLB phá giá chuyển nhượng, chi tiêu. Nhưng nó cũng chẳng mang lại nhiều hiệu quả. Và Mendes vẫn như Vito Corleone, cứ khống chế bóng đá châu Âu bằng quyền năng ngày càng trở nên vô tận!