Nỗi buồn thần tượng

Như Quỳnh sinh năm 1970, năm nay chị đã ở tuổi 45. Một người phụ nữ ở tuổi 45 chắc chắn không thể giữ được sắc vóc như tuổi 20. Dấu hiệu làn da bị lão hóa, hay cơ thể đẫy đà hơn là chuyện dễ hiểu. Là phụ nữ, ai cũng phải chấp nhận chuyện tuổi tác. Người có ý thức giữ gìn thì dấu hiệu tuổi tác đến muộn hơn. Chiến thắng thời gian là câu chuyện cực kỳ khó khăn. Đó là lý do vì sao nền công nghiệp dao kéo càng ngày càng phát triển mạnh. Chống lại sự già nua, ngoài tập luyện, xu hướng làm đẹp bằng dao kéo đang hấp dẫn quý bà quý cô ở mọi lĩnh vực, không riêng gì những người hoạt động trong ngành giải trí.

Như Quỳnh theo gia đình sang Mỹ định cư cách đây đã 25 năm. Cô là giọng ca được khán giả trong và ngoài nước đặc biệt yêu thích. Gương mặt trong sáng thuần Việt, mái tóc dài buông lơi đắm say lòng người, giọng hát ngọt ngào dường như cũng rất "xoẹt tông" với vẻ đẹp dịu dàng thuần khiết của Như Quỳnh, nên cô dễ dàng trở thành thần tượng của khán giả.

Dù 25 năm chưa một lần về nước biểu diễn, nhưng tên tuổi Như Quỳnh đã phủ sóng khắp nơi, đến từng gia đình nhỏ. Những băng đĩa nhạc hải ngoại của Trung tâm Thúy Nga phần lớn có sự xuất hiện của Như Quỳnh. Yêu mến, ngưỡng mộ cô qua giọng hát, dĩ nhiên khán giả nóng lòng chờ đón thông tin Như Quỳnh về nước, dù lần này cô không về để biểu diễn, mà về để động viên hai người em của mình làm live show.

Vì sao lại có sự sụp đổ thần tượng như vậy?

Nhiều nghệ sĩ được công chúng thần tượng từ lúc trẻ tới lúc già, không có chuyện bị sốc hay sụp đổ, là vì họ đã quen với hình ảnh nghệ sĩ cả trên sân khấu lẫn đời thường, một cách dần dần, từ từ nên họ thích nghi được. Còn Như Quỳnh, cô ở xa Tổ quốc, những hình ảnh đời thường của cô rất ít trên truyền thông, và lần đầu tiên khán giả trong nước nhìn thấy cô ngoài đời bằng da bằng thịt, lại vào thời điểm nhan sắc của cô đã qua thời tuổi trẻ. Trong khi đó, những băng đĩa nhạc mới và cũ ở hải ngoại vẫn là những hình ảnh Như Quỳnh lung linh xinh đẹp.

Phải nói rằng các nghệ sĩ hải ngoại được trau chuốt hình ảnh rất tốt. Các chương trình của Thúy Nga Paris thường được dàn dựng trên sân khấu đẹp, chuẩn nhất có thể. Công nghệ ánh sáng, công nghệ make up, công nghệ chỉnh sửa hình ảnh cực kỳ hoàn hảo. Không chỉ Như Quỳnh, một số ca sĩ hải ngoại tuổi đời còn trẻ hơn, khi về nước, khán giả gặp gỡ giao lưu cũng có chút cảm giác thất vọng vì "thần tượng ngoài đời không đẹp như trên tivi".

Câu chuyện Như Quỳnh càng nhấn mạnh một điều rằng, công chúng là người tình bạc bẽo của nghệ sĩ. Người nghệ sĩ khi còn trẻ, tài năng đang độ rực sáng, họ hâm mộ tôn vinh nghệ sĩ làm thần tượng. Chính khán giả chứ không ai khác đã tạo ra thần tượng, rồi khi gặp một phát ngôn không vừa lòng của nghệ sĩ, khi nhan sắc của nghệ sĩ tàn phai… thì cũng chính họ tự làm đổ thần tượng mình đã xây dựng đôi khi bằng những ứng xử đau lòng.

Thời đại công nghệ, một hình ảnh được post lên có thể phát tán qua hàng ngàn địa chỉ. Cùng với đó, những comment chỉ trích, những nặng lời cay nghiệt cũng ngay lập tức được up lên, vô tình làm đau thần tượng, làm tổn thương thần tượng.

Nhân câu chuyện Như Quỳnh, nhớ lại một trường hợp khác là bé Xuân Mai. Những hình ảnh dễ thương nhí nhảnh ngày nhỏ của Xuân Mai đã ám vào tuổi thơ của rất nhiều em bé, cũng như các bậc phụ huynh. Tuy nhiên khi Xuân Mai lớn lên, thành thiếu nữ, giọng hát và ngoại hình thay đổi, một số khán giả đã không chấp nhận nổi sự thật đó. Họ tỏ ý thất vọng và có biểu hiện "kéo" đổ hình tượng.

Một vài câu chuyện sụp đổ thần tượng khác có thể kể ra như ca sĩ Siu Black làm ăn thua lỗ bị vỡ nợ phải cầu cứu bạn bè, diễn viên Chánh Tín vỡ nợ phải lạy lục đại gia…Thần tượng nếu trước đó đã được nhận bao lời cảm mến, yêu thương, kính trọng, ngưỡng mộ, nể phục, thì khi khán giả "vỡ mộng", thần tượng lại phải chịu những lời nặng nề, khó chịu, thậm chí đau lòng không kém.

Thôi thì chuyện yêu rồi hết yêu, ngưỡng mộ rồi thất vọng cũng là chuyện thường ở đời. Vấn đề ở đây là văn hóa ứng xử của đám đông- những người mới hôm nào đặt một ai đó lên bệ cao chót vót để ngưỡng vọng, rồi chính họ hôm nay lại hạ bệ người đó xuống. Công chúng có quyền đòi hỏi người nghệ sĩ lúc nào cũng phải hát hay, diễn hay, lúc nào cũng phải đẹp. Người nghệ sĩ sinh ra dường như cũng là để yêu chiều những đòi hỏi đó của đám đông. Nhưng công chúng hiểu biết cần phải nhận thức rằng nghệ sĩ cũng là con người và phải chịu chi phối bởi quy luật của tạo hóa.

Không ai có thể trẻ mãi, đẹp mãi, và tài năng cũng chỉ có thời tỏa sáng. Tuổi tác là thứ không ai muốn nhưng rồi ai cũng phải chấp nhận, dù người bình thường hay nghệ sĩ. Vậy nếu là một công chúng văn minh, hãy trân trọng thần tượng khi họ còn đang là ngôi sao sáng, và xin cũng trân trọng thần tượng ngay cả khi họ tuổi đã nhiều, ngoại hình đã kém phong độ và tài năng có thể đã tàn lụi. Bởi tất cả những gì đẹp đẽ, thơm thảo họ đã hiến dâng cho cuộc đời, cho mọi người.

Mặt khác, không thể nào phủ nhận rằng, những thần tượng mà mỗi người trong chúng ra tạo ra đã góp phần kiến tạo những giá trị tinh thần nhất định nào đó, có ảnh hưởng ít nhiều đến đời sống của chính chúng ta. Nếu không có thần tượng, có thể một vài ai đó trong chúng ta, ở một khoảnh khắc nào đó, thậm chí là một giai đoạn nào đó của cuộc đời thiếu lý do để sống, để phấn đấu, để hy vọng vào tương lai.

Chỉ như vậy thôi, đã đủ để biết ơn họ, những người mà một thời ta đã ngưỡng vọng. Thần tượng thực ra chính là những tấm gương, dù đôi khi chính người được tôn làm thần tượng chưa chắc đã muốn làm tấm gương đó. Nghịch lý đó vừa là niềm hạnh phúc, vừa nỗi khổ của người nghệ sĩ, của những người nổi tiếng.