Thay thế một HLV huyền thoại không khó như Man Utd lầm tưởng

• Với Unai Emery, Arsenal đã dũng cảm và mạo hiểm hơn
• Man Utd và Arsenal bất phân thắng bại trong ngày đại chiến
• Arsenal đại thắng derby Bắc London: Còn hơn một chiến thắng

Chung xuất phát điểm, nhưng kết quả khác biệt

Thay thế một HLV huyền thoại và tiếp nối đà chiến thắng của người đó có thể là một công việc bất khả thi. David Moyes, Louis van Gaal và Jose Mourinho hiểu rõ điều này hơn ai hết. FA Cup của Van Gaal, hay chức vô địch Europa League được Mourinho đưa về 2 năm trước chẳng thể thỏa mãn người hâm mộ Man Utd.

Không khó giải thích nguyên nhân người hâm mộ Man Utd không bằng lòng. Đội bóng chưa bao giờ cho thấy khả năng cạnh tranh chức vô địch Premier League, hay là một thế lực tại Champions League như khi Sir Alex Ferguson còn dẫn dắt. Lối chơi của cầu thủ trên sân cũng mờ nhạt, vô hồn, thể hiện qua những trận hòa 0-0, hoặc những bàn thua chớp nhoáng.

Lý do khiến Moyes, Van Gaal hay Mourinho viện dẫn ra đều có một điểm chung. Áp lực phải tiếp nối mạch chiến thắng và thành công Sir Alex đã duy trì suốt gần 3 thập niên là điều bất khả thi với bất kỳ HLV nào. Bên cạnh đó, di sản Sir Alex để lại cho người kế nhiệm là một đội hình thiếu cân bằng.

Họ có lý khi nhắc đến điều đó. Trong đội hình Man Utd vô địch Premier League năm 2013, những ngôi sao như Ferdinand, Vidic, Rooney, Van Persie... đều đã ở độ chín hoặc qua thời kỳ đỉnh cao. Bên cạnh đó Anderson, Chicharito, Welbeck, Evans... lại không đủ khả năng thay thế những đàn anh đã luống tuổi.

Nếu Moyes, Van Gaal và Mourinho viện dẫn ra những lý do trên, hẳn Unai Emery sẽ có lý do chê cười họ. HLV của "Pháo thủ" cũng phải chịu áp lực tương tự như những người kế nhiệm Ferguson. Thậm chí Emery còn phải chịu rủi ro nhiều hơn thế, bởi hình ảnh "pháo thủ bất bại" của Arsenal đã qua từ lâu.

Arsenal từ lâu không còn là đối trọng tranh chức vô địch, mà chỉ phấn đấu một mục tiêu nằm trong top 4. Sau 22 năm làm HLV trưởng Arsenal, "Giáo sư" Arsene Wenger ra đi, để lại một di sản thiếu chắc chắn. Trong 2 mùa giải cuối cùng ông dẫn dắt, Arsenal không thể giành vé dự Champions League. Đội hình Arsenal có nhiều cầu thủ tài năng, thi đấu kỹ thuật, nhưng yếu về tranh chấp tay đôi.

Tuy nhiên dưới bàn tay Emery, chỉ sau nửa năm, Arsenal đã hoàn toàn lột xác, cho thấy một cuộc chuyển giao thành công hơn mong đợi. Họ cho thấy CLB không hề đi vào vết xe đổ của Man Utd trước kia, trái lại, còn đạt thành tích tốt hơn những năm cuối cùng dưới thời Wenger. Aubameyang đã thích nghi tốt với Premier League và dẫn đầu danh sách ghi bàn. Lacazette cũng thi đấu ổn định hơn. Phòng ngự - vốn là điểm yếu của Arsenal - giờ cũng chắc chắn hơn.

Trận đấu với Tottenham mùa này là một ví dụ cho điểm khác biệt giữa Arsenal và Man Utd. Cùng bị đối phương dẫn trước trên sân nhà, nhưng Arsenal đã thi đấu bùng nổ, lội ngược dòng và giành chiến thắng 4-2. Trong khi đó, Man Utd của Mourinho triển khai tấn công yếu ớt, để lỏng hàng thủ và bị đối phương trừng phạt với tỷ số chung cuộc 0-3.

Ai phải chịu trách nhiệm ở Man Utd?

Khác biệt về thành tích giữa Arsenal và Man Utd hiện tại cho thấy vai trò của HLV trưởng trong việc duy trì và cải thiện thành tích đội bóng sau khi một HLV huyền thoại ra đi. Emery đã làm tốt điều này. Còn bên phía Man Utd, họ đang phải trả giá vì những quyết định sai lầm thời hậu Ferguson.

Mourinho là một phần nguyên nhân khiến Man Utd thi đấu kém cỏi và mờ nhạt lúc này. Tuy nhiên, trách nhiệm còn nằm ở hai người tiền nhiệm trước đó. David Moyes được tin tưởng bằng một bản hợp đồng 6 năm, nhưng ông sớm cho thấy mình không đủ tầm quản lý một đội bóng lớn như Man Utd. Van Gaal thay máu đội hình, nhưng phần lớn cầu thủ ông đưa về cũng sớm ra đi vì không đáp ứng được chuyên môn.

Xét trong cùng thời điểm, Emery tỏ ra cao tay hơn hẳn Moyes. Ông nhanh chóng thanh lý Jack Wilshere - một tài năng mãi không chịu lớn - và nhanh chóng đưa Mesut Oezil vào trung tâm đội hình. Những cầu thủ mới được đưa về cũng nhằm phục vụ lối chơi mới. Trong khi đó, Moyes giữ nguyên bộ khung cầu thủ của Ferguson, bổ sung thêm... Fellaini để triển khai lối chơi tạt cánh đánh đầu.

Emery cũng hơn hẳn những đồng nghiệp bên phía Man Utd về khả năng cải thiện trình độ các cầu thủ. Aubameyang và Lacazette là hai trường hợp tiến bộ điển hình dưới thời Emery, bên cạnh Oezil hồi sinh phong độ đỉnh cao. Trong khi đó, Moyes, Van Gaal hay Mourinho đều bất lực trong việc nâng tầm cầu thủ Man Utd. Người duy nhất tiến bộ vượt bậc là David de Gea - một cầu thủ được Sir Alex để lại.

Huấn luyện viên không phải vị trí duy nhất khiến Man Utd suy yếu. Trong mùa hè Sir Alex giải nghệ, giám đốc điều hành David Gill cũng từ chức để đảm nhiệm vị trí mới tại UEFA. Người thay thế ông, Ed Woodward tỏ ra vượt trội về khả năng kiếm tiền và thu hút các hợp đồng tài trợ. Tuy nhiên ông lại không có tầm nhìn về thành tích thi đấu.

Mâu thuẫn giữa Woodward và Mourinho trong chính sách chuyển nhượng cầu thủ càng góp phần khiến Man Utd sa lầy hơn. Mourinho muốn những cầu thủ có sức chiến đấu cao, nhằm mang về danh hiệu. Trong khi đó, Woodward lại hướng đến những cầu thủ có khả năng giúp ông lập tức ký thêm được những hợp đồng thương mại mới.

Bên phía Arsenal, chưa đầy nửa năm sau khi Wenger từ chức, giám đốc điều hành Ivan Gazidis cũng từ bỏ vị trí để chuyển sang công tác tại AC Milan. Tuy nhiên, không giống Man Utd bổ nhiệm Ed Woodward, Arsenal bổ nhiệm đến 2 vị trí thay thế công việc Gazidis để lại. Vinai Venkatesham phụ trách toàn bộ công việc kinh doanh, trong khi Raul Sanllehi - người từng có 16 năm làm việc tại Barcelona - chịu trách nhiệm chuyên môn.

Thành công từ thất bại của đối thủ

Có thể phỏng đoán Arsenal thành công trong giai đoạn chuyển giao thời hậu Wenger nhờ tìm ra những sai lầm Man Utd mắc phải thời hậu Ferguson, và khắc phục những sai lầm đó. Một HLV đã khẳng định được tên tuổi như Emery được đưa về thay thế David Moyes, người hoàn toàn không có kinh nghiệm dẫn dắt CLB lớn. Vị trí lãnh đạo cũng được phân riêng biệt cho những người có chuyên môn, thay vì phụ trách toàn bộ.

Nhờ đó Arsenal đã thoát khỏi cảnh sa sút thảm hại như Man Utd dưới thời David Moyes. Arsenal sớm lấy lại vị thế của một ông lớn, trong khi Man Utd vẫn trượt dài cùng nguy cơ sụp đổ bất cứ lúc nào. Giá cổ phiếu của Man Utd trên thị trường chứng khoán New York thời gian qua đã liên tục giảm mạnh, cho thấy kỳ vọng thành công của đội bóng ngày càng thấp.

Kế thừa di sản của một HLV huyền thoại đang là điều bất khả thi tại Man Utd, nhưng Arsenal lại biến nó trở thành công việc dễ dàng, cả trong lẫn ngoài sân cỏ. Chứng kiến Arsenal thi đấu ổn định dưới thời Emery, người hâm mộ Man Utd hẳn càng chán chường khi nhìn vào tình cảnh hiện tại của đội bóng. Còn người hâm mộ Arsenal có lẽ đang thầm cảm ơn Man Utd đã cho họ thấy những rủi ro trong quá trình chuyển giao, để sớm khắc phục khi giai đoạn đó diễn ra.