Giáo sư Nguyễn Cảnh Toàn, tấm gương sáng về sự “khổ luyện thành tài nhờ tự học”

19:32 09/02/2017
Ngày 9-2, Ông Nguyễn Cảnh Bình, thành viên Hội đồng gia tộc dòng họ Nguyễn Cảnh, cho biết: GS.TSKH Nguyễn Cảnh Toàn, người con ưu tú của dòng họ Nguyễn Cảnh, nguyên Hiệu trưởng trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã từ trần ngày 8-2, hưởng thọ 92 tuổi.


GS.TSKH Nguyễn Cảnh Toàn là nhà nghiên cứu có nhiều đóng góp trong lĩnh vực Toán học và quản lý giáo dục ở Việt Nam.

Ông sinh ra tại Đô Lương (Nghệ An), một vùng đất giàu truyền thống hiếu học và cuộc đời ông cũng chính là tấm gương sáng về sự khổ luyện thành tài nhờ tự học.

Không chỉ được Đảng, Nhà nước tặng nhiều phần thưởng cao quý, GS.TSKH Nguyễn Cảnh Toàn còn được thế giới biết đến như một danh nhân khoa học thế giới qua phát minh nổi tiếng của ông mang tên: "Hình học siêu phi Euclid". Năm 2004 và 2005, ông còn được Viện Tiểu sử Hoa Kỳ cấp bằng Viện sỹ nổi tiếng, và có tên trong cuốn sách "những bộ óc vĩ đại của thế kỷ XXI".

GS Nguyễn Cảnh Toàn (ngoài cùng bên trái) và Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Huyên (ngoài cùng bên trái) đưa Bộ trưởng Bộ Giáo dục Đức thăm trường ĐH Sư phạm Hà Nội năm 1960.

Trong cuộc đời làm khoa học của mình, ông đã từng viết 26 cuốn sách và hơn 650 bài báo về giáo dục. Ông còn làm Phó Chủ tịch Hội Toán học Việt Nam, Tổng biên tập tạp chí Toán học và Tuổi trẻ trong hơn 40 năm liên tục. Suốt một đời trăn trở và tận hiến cho giáo dục, ông chính là người đã đề xuất nhiều chủ trương lớn cho giáo dục Việt Nam như chủ trương đào tạo phó tiến sĩ và tiến sĩ ở trong nước, chủ trương mở lớp đào tạo từ xa để cán bộ, giáo viên có thể tự học tại nhà....

Năm 2014, GS.TSKH Nguyễn Cảnh Toàn và  ba người em ruột của ông là GS.TSKH Nguyễn Cảnh Cầu, TS Nguyễn Cảnh Hồ và GS.TS Nguyễn Cảnh Cầm đã hiến tặng cho Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam hơn 4.000 tài liệu và hiện vật của gia đình Nguyễn Cảnh. Trong đó, bộ sưu tập của cá nhân GS.TSKH Nguyễn Cảnh Toàn  có hơn 2.800 tài liệu...

Nói về GS.TSKH Nguyễn Cảnh Toàn, người thầy lớn của  mình, PGS Văn Như Cương, Chủ tịch HĐQT Trường Lương Thế Vinh (Hà Nội) cho biết: “Với thế hệ chúng tôi, GS.TSKH Nguyễn Cảnh Toàn chính là một tấm gương sáng về trí tuệ và nhân cách, là hình mẫu lý tưởng về sự khổ luyện thành tài nhờ tự học”.

PGS Văn Như Cương kể: “Năm 1951, thầy Toàn là giáo viên phổ thông đầu tiên được điều lên dạy đại học. Hồi ấy do chiến tranh nên trường đại học của Việt Nam gọi là Dục tài học hiệu phải đóng nhờ ở Nam Ninh (Trung Quốc). Dục tài học hiệu chỉ có hai khoa là Sư phạm cao cấp và Khoa học cơ bản. Cả trường chỉ có 9 giáo viên dạy 127 sinh viên. Năm 1954, sau khi miền Bắc hoàn toàn giải phóng, Dục tài học hiệu hoàn thành nhiệm vụ. Tại Thủ đô Hà Nội đã thành lập trường Đại học Sư phạm, thầy Toàn về nước giảng dạy và chúng tôi may mắn trở thành những lứa sinh viên đầu tiên được học thầy”.

GS.TSKH Nguyễn Cảnh Toàn.

Cũng theo chia sẻ của PGS Văn Như Cương, là người trưởng thành nhờ tự học, trong quá trình giảng dạy môn Toán, GS.TSKH Nguyễn Khánh Toàn luôn chú trọng nâng cao năng lực học sinh bằng cách tự học. Các bài giảng của GS Nguyễn Cảnh Toàn luôn sinh động, mang tính gợi mở theo hướng nâng cao năng lực cũng như sự sáng tạo của học sinh, hoàn toàn khác với cách học nhồi nhét, có phần thụ động theo kiểu “thầy đọc, trò chép” như hiện nay.

Còn trong đời sống hàng ngày, ông cũng là một tấm gương về sự nhân cách sống bình dị, tận tâm, hết lòng với học sinh và rất chu đáo với đồng nghiệp. Khi tham gia làm cán bộ quản lý giáo dục, GS.TSKH Nguyễn Khánh Toàn rất quan tâm, chú trọng đến phát triển giáo dục từ xa đối với bậc THPT.

Ông cũng là người đi tiên phong trong việc đề ra chủ trương đào tạo tiến sỹ trong nước. Chủ trương này của ông sau đó đã trở thành hiện thực, Nhà nước cho phép mở đào tạo nghiên cứu sinh vào năm 1976 và đến nay đã trở thành một chiến lược giáo dục lớn. Và khi nghỉ hưu, tuy tuổi đã cao nhưng GS.TSKH Nguyễn Cảnh Toàn vẫn dành nhiều tâm huyết cho ngành giáo dục.

Ông luôn tâm niệm: “Phải làm sao tuyên truyền quảng bá mạnh cho sự tự học. Lâu nay chúng ta mất sự tự học, do việc dạy thêm học thêm tràn lan xói mòn nội lực tự mày mò nghiên cứu. Học trò bây giờ thụ động quá, đi học chỉ nhăm nhăm những nội dung thi cử, cái khác thì bỏ qua. Cứ thế này thì nguy lắm, nước nhà sẽ chẳng bao giờ có đội ngũ khoa học sánh tầm với nước ngoài được”. 

Huyền Thanh

Sáng 17/11, tại Hà Nội, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), Công đoàn Giáo dục Việt Nam đã tổ chức Lễ trao tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo Ưu tú lần thứ 16 và tuyên dương Nhà giáo tiêu biểu năm 2024. Chương trình nhằm biểu dương, tôn vinh và tri ân các nhà giáo tiêu biểu xuất sắc, có nhiều đổi mới sáng tạo và đóng góp cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo của đất nước.

Trước ngày khởi công Dự án đường Vành đai 3 (18/6/2023) Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP Hồ Chí Minh đặt mục tiêu đến trước ngày 31/12/2023 sẽ bàn giao 100% mặt bằng phục vụ dự án. Nhưng thực tế việc giải phóng mặt bằng và thi công các gói thầu diễn ra rất chậm…

Bộ Xây dựng thống kê, giá bất động sản tại một số địa phương vẫn có xu hướng tăng, đặc biệt là ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và các đô thị lớn. Điển hình như tại Hà Nội, giá căn hộ chung cư tiếp tục tăng ở cả dự án mới và cũ. Mặt bằng giá dự án mới quý III/2024 đã tăng từ 4-6% theo quý và từ 22-25% theo năm. Đặc biệt, có một số khu vực tăng cục bộ lên khoảng 35-40% tùy từng vị trí so với quý trước.

Ngày 17/11, thông tin từ Công an tỉnh Bình Phước cho biết đang tạm giữ 14 đối tượng về các hành vi mua bán và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, thu giữ hơn 6kg ma túy, 1 khẩu súng và nhiều phương tiện pha trộn, đóng gói ma túy.

Ngày 17/11, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Đồng Tháp đang tạm giữ hình sự Phạm Hải Đức (SN 1990, ngụ phường 1, Quận 4, TP Hồ Chí Minh) và Tăng Hạ Quốc Huy (Việt kiều Canada, SN 1988, tạm trú phường Phạm Ngũ Lão, Quận 1, TP Hồ Chí Minh)  để điều tra về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Trong bối cảnh thị trường nhà ở đang mất cân đối cung - cầu nghiêm trọng, giá nhà ngày càng tăng cao ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận nhà ở của người dân, nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng, việc cho phép thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thoả thuận về nhận quyền sử dụng đất sẽ giải quyết được một số tồn tại của thị trường bất động sản hiện nay.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文