Tăng dân số cơ học, trường lớp ‘nhồi nhét’ học sinh
“Điệp khúc” quá tải, thiếu phòng học, giáo viên
Thống kê ở huyện Bình Chánh, năm 2003 có 253.000 dân, năm 2015 ghi nhận là khoảng 600.000 dân. Hai xã Vĩnh Lộc A và Vĩnh Lộc B đông nhất: mỗi xã hơn 100.000 dân, tương đương với dân số của một huyện. Năm học này, có trên 92.000HS, tăng hơn 11.000HS.
Thống kê của Sở GD&ĐT TP Hồ Chí Minh cũng cho thấy, quận 12, Gò Vấp, Thủ Đức, huyện Củ Chi, Hóc Môn, Nhà Bè hằng năm đều có tình trạng tăng dân số cơ học, vì vậy, dù 5 năm qua (từ 2010-2015), TP đã xây khoảng 8.000 phòng học, trong đó riêng tháng 9/2015 này, đưa vào sử dụng trên 900 phòng học mới, nhưng vẫn không đủ so với nhu cầu thực tế.
Tại quận Gò Vấp, Phòng GD quận cho hay, dù UBND quận rất quan tâm về vấn đề trường lớp nhưng tại phường 12 vẫn chưa có trường mầm non (MN) và trường tiểu học công lập từ nhiều năm nay nên số trẻ trên địa bàn phường này buộc phải sang học nhờ các trường ở các phường khác hoặc có khi phụ huynh phải đưa con sang quận Tân Bình, quận 12 học nhờ. Nhiều phụ huynh phải đưa đón con học xa nhưng vẫn phải chịu.
Còn tại một số trường do áp lực phải nhận HS mà đành tăng sĩ số lớp học lên điển hình như Trường Tiểu học Kim Đồng quận Gò Vấp, sĩ số luôn duy trì 51-52 HS/lớp nhiều năm qua. Quận Gò Vấp năm học này có thêm gần 100 phòng học mới nhưng áp lực chỗ học không hề giảm. Các trường tiểu học, THCS phải duy trì sĩ số cao ở mức 50-56 HS/lớp.
Trước tình trạng này, nhiều trường phải giảm lớp bán trú, lớp hai buổi để đủ chỗ học như ở Trường Tiểu học Kim Đồng quận Gò Vấp năm nay chỉ tổ chức được 20 lớp bán trú.Về giáo viên thì chỉ riêng huyện Bình Chánh, năm học này cần tuyển tới gần 450 giáo viên. Các quận, huyện có đông HS nhập cư có nhu cầu từ 200 đến 300 giáo viên. Song, đã qua hết đợt tuyển dụng, các quận, huyện đều vẫn chưa tuyển đủ số lượng giáo viên cần thiết theo quy định của Bộ GD&ĐT.
| Áp lực về quỹ đất xây trường, kiếm chỗ cho học sinh luôn đè nặng trên vai ngành Giáo dục hằng năm. |
Quy hoạch trường lớp mất cân đối
Được biết, nếu vào những năm đầu giải phóng số trường lớp các bậc học tại TP Hồ Chí Minh mới dừng ở con số 1.300 trường gồm khối MN và THPT với trên 800.000 HS, và gần 21.000 giáo viên, CBCNV; thì sau 40 năm, năm 2015, ngành GD&ĐT thành phố đã có nhiều phát triển vượt bậc, tập trung với qui mô trên 2.000 trường; khoảng 1.500.000 HS và trên 68.000 giáo viên, CBCNV. Như vậy, mỗi năm TP tăng thêm trung bình khoảng 10.000 HS, thế nhưng các dự án xây trường nhiều năm qua rơi vào tình trạng phát triển quá ì ạch, nhiều dự án nhiều năm vẫn giậm chân tại chỗ, không kịp đáp ứng chỗ học cho HS.
Tại quận 12 trong vòng 5 năm nay đều xảy ra tình trạng căng thẳng về lớp học. Dù quận này đã đưa vào sử dụng Trường MN Sơn Ca 8 với 18 phòng học, Trường MN Sơn Ca 9 với 8 phòng học; Trường Tiểu học(TH) Nguyễn Thị Định 30 phòng học; xây dựng thêm 7 phòng học ở Trường TH Phạm Văn Chiêu, 7 phòng học ở Trường TH Lương Thế Vinh…; đồng thời đầu tư sửa chữa trường lớp và tăng cường các trang thiết bị dạy học cho các trường, thực hiện luân chuyển cán bộ, giáo viên giữa các trường để đảm bảo việc giảng dạy tại các trường.
Song, với tổng số 252 trường học toàn địa bàn, với gần 80.000 HS, tức qui mô HS đã tăng tới 206% trong 2 năm qua, mà chỉ xây mới được 29 trường khiến tình trạng thiếu phòng học, thiếu giáo viên vẫn xảy ra. Nguyên nhân do các dự án trường học quy hoạch trong các dự án phát triển khu dân cư mới hầu như chưa được triển khai, do các chủ đầu tư chưa đồng bộ hoặc thiếu năng lực tài chính đã ảnh hưởng tiến độ phát triển trường học.
Cũng tại quận Thủ Đức, có 3 dự án xây trường mới có từ nhiều năm trước đây như Trường TH Ngô Chí Quốc; Trường THCS Lê Văn Việt và THCS Linh Xuân, tất cả đều là vốn ngân sách thành phố, nhưng cho đến nay, chỉ có dự án Trường THCS Lê Văn Việt là đã giải ngân được 50% vốn để giải phóng mặt bằng.
Ngoài ra, quận này còn có 4 dự án xây mới trường lớp nhưng hiện chỉ có Trường MN Tam Phú là có thể đúng tiến độ. Các dự án còn lại như Trường MN Linh Tây; Trường TH Linh Đông và THCS Linh Trung đã có đất nhưng bao giờ có trường mới thì còn là câu hỏi bỏ ngỏ...
Tình trạng xây trường xây lớp “nhỏ giọt” như trên là nguyên nhân của việc năm học này, tỉ lệ số lớp/phòng học ở tiểu học của TP Hồ Chí Minh chỉ đạt là 1,4; THCS là 1,2 và THPT là 1,06. Có nghĩa: mỗi lớp không đủ 1 phòng học. Như tiểu học trung bình 14 lớp thì mới có 10 phòng học, còn THCS là 12 lớp có 10 phòng học, THPT là gần 11 lớp có 10 phòng học...