Xác định đúng năng lực, sở trường, sở thích để lựa chọn ngành, nghề phù hợp
Chọn ngành, chọn nghề là một việc quan trọng, ảnh hưởng rất lớn đến tương lai sau này của mỗi người. Nhiều học sinh lớp 12 đang rất băn khoăn không biết chọn trường, chọn ngành như thế nào cho phù hợp. Tại Ngày hội tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp năm 2023 do Báo Tuổi trẻ phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), Đại học Bách Khoa Hà Nội tổ chức ngày 19/3, những băn khoăn này của thí sinh đã được các chuyên gia giải đáp.
PGS.TS Vũ Thị Hiền, Trưởng phòng Quản lý đào tạo, Trường Đại học Ngoại thương đã đưa ra 4 yếu tố mà thí sinh cần cân nhắc: Căn cứ vào năng lực của người học phù hợp với những lĩnh vực nào; xem xét nhu cầu nhân lực của ngành định lựa chọn có nguy cơ bị dư thừa không; căn cứ vào sở thích đam mê và năng lực tài chính của gia đình.
Chia sẻ với những thí sinh quan tâm đến một số ngành học hot như ngành Nhật Bản học, PGS.TS Đặng Thị Thu Hương, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐH Quốc gia Hà Nội cho biết: Trong những năm gần đây, ngành Nhật Bản học là một trong những ngành luôn thu hút sự quan tâm của thí sinh, đây cũng là ngành học có phông kiến thức rộng về văn hoá, kinh tế, chính trị, giáo dục của Nhật Bản, đào tạo hoàn toàn bằng Tiếng Nhật.
Ngay từ năm đầu tiên, sinh viên có thể học thêm ngoại ngữ 2 là Tiếng Anh. Vào năm học thứ 3, đã có nhà tuyển dụng đến trường trao đổi về công việc, đầu ra nên cơ hội việc làm sau khi ra trường của thí sinh rất rộng mở với thu nhập khá cao do Nhật Bản là đối tác lớn của Việt Nam, đồng thời cũng là nhà cung cấp vốn ODA lớn nhất cho Việt Nam. Đặc biệt, sắp tới đây, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn sẽ là cơ sở giáo dục đầu tiên của Việt Nam được đào tạo ngành Nhật Bản học ở cả 3 trình độ, từ cử nhân, thạc sĩ cho đến tiến sĩ.
Thông tin đến thí sinh về phương thức xét tuyển tài năng của nhà trường, PGS.TS Nguyễn Phong Điền, Phó Giám đốc ĐH Bách Khoa Hà Nội cho biết: Ở phương thức xét tuyển tài năng, ĐH Bách Khoa chủ yếu xét học sinh có học lực giỏi ở các trường THPT chuyên, học sinh giỏi quốc gia với chỉ tiêu khoảng 1.000 học sinh/năm. Qua thực tế đào tạo cho thấy, số học sinh này có năng lực tốt, là nguồn lực quý của nhà trường.
Cũng theo PGS.TS Nguyễn Phong Điền, về phương thức tuyển sinh, năm nay ĐH Bách Khoa không có nhiều điều chỉnh so với năm 2022. Đối với một số ngành, các em có thể đăng kí vào các phương thức khác nhau. Năm 2023, ĐH Bách Khoa Hà Nội sẽ cập nhật kết quả kỳ thi đánh giá tư duy lên hệ thống xét tuyển chung của Bộ GD&ĐT để thuận lợi cho thí sinh và cả các trường sử dụng kết quả của kỳ thi này để xét tuyển. Kết quả của kỳ thi đánh giá tư duy cũng sẽ được ĐH Bách Khoa sử dụng trong 2 năm.
Trao đổi với các thí sinh quan tâm đến các trường cao đẳng, TS Đồng Văn Ngọc, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Cơ điện Hà Nội cho biết: Hiện nay có nhiều trường cao đẳng nghề đào tạo theo hướng "du học nghề". Theo đó, sinh viên có thể vừa học tại Việt Nam và trường đối tác ở nước ngoài hoặc học ở Việt Nam nhưng theo chương trình liên kết với nước ngoài. Ví dụ Trường Cao đẳng Cơ điện Hà Nội đang có 5 ngành đào tạo ở Việt Nam nhưng có thể được cấp cả bằng Việt Nam và bằng quốc tế. Với những sinh viên "du học nghề", cơ hội việc làm có thể rộng mở, xuyên quốc gia.
“Học cao đẳng nghề cũng có những lợi thế riêng. Các chương trình của trường nghề khác với đại học ở thời lượng dạy học thực hành lớn hơn dạy lý thuyết. Có những sinh viên học không giỏi các môn văn hóa ở bậc phổ thông nhưng lại giỏi khi học thực hành và là người có tay nghề cao, có thành công trong công việc”, TS Đồng Văn Ngọc nói.
Phát biểu tại Ngày hội tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp năm 2023, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn cho biết: Sau năm nhất, nhiều sinh viên nhận ra ngành học, trường học mà mình lựa chọn chưa hẳn là mong muốn và phù hợp với mình. Hằng năm, có rất nhiều học sinh chưa tận dụng hết các cơ hội để xét tuyển vào các trường cao đẳng, đại học, vào ngành học, trường học mình mong muốn. Do đó, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn mong muốn, học sinh sẽ xác định đúng năng lực, sở trường, sở thích và điều kiện thực tế của bản thân. Từ đó, định hướng tốt nhất cho kỳ thi quan trọng sắp tới, lựa chọn cho mình ngành học và ngôi trường phù hợp nhất, định hướng cho nghề nghiệp sau này.