Nâng cao hiệu quả công tác phòng cháy chữa cháy trong tình hình mới

Trong những năm đổi mới, nhằm nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về PCCC, Nhà nước đã thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng trong quản lý công tác PCCC bằng việc ban hành Luật PCCC (có hiệu lực thi hành từ 4/10/2001).

Từ khi Luật PCCC có hiệu lực thi hành đến nay, Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an đã chủ động tham mưu, đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc TW ban hành nhiều văn bản và triển khai nhiều biện pháp cụ thể, thiết thực, đạt được những kết quả rất quan trọng, góp phần kiềm chế sự gia tăng về số vụ cháy và thiệt hại do cháy gây ra so với tốc độ tăng trưởng kinh tế và sự phát triển của xã hội, đặc biệt đã kiềm chế được số vụ cháy lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng ở mức 1,5 - 5% so với tổng số vụ cháy xảy ra, bảo vệ an toàn tài sản của Nhà nước, tính mạng và tài sản của nhân dân, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tình hình cháy diễn biến phức tạp và có chiều hướng gia tăng cả về số vụ và thiệt hại...

Nguyên nhân chính của tình hình trên là do một bộ phận lãnh đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cơ sở và cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân về nhận thức chưa đầy đủ, còn thiếu chủ động và thực hiện chưa đầy đủ trách nhiệm của mình trong công tác phòng cháy và chữa cháy; chưa thực hiện đầy đủ và duy trì các điều kiện an toàn về PCCC; chưa chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về PCCC và những kiến nghị của cơ quan Cảnh sát PCCC.

Việc điều tra, xử lý các hành vi vi phạm quy định về PCCC chưa mạnh, tác dụng răn đe yếu. Bên cạnh đó, việc đầu tư cho công tác PCCC nói chung chưa cao... chưa đáp ứng được đòi hỏi của yêu cầu nhiệm vụ…

Diễn tập phương án chữa cháy bể chứa dầu. Ảnh: K.H.

Trước tình hình trên, cần tập trung nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước đối với công tác PCCC nhằm tạo chuyển biến mới mạnh mẽ trong công tác PCCC đấu tranh ngăn chặn nguy cơ cháy, cháy lớn và hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do cháy gây ra. Trong thời gian tới cần triển khai các biện pháp cụ thể như sau:

Trước hết, cần tiếp tục chỉ đạo triển khai và thực hiện có hiệu quả Luật PCCC; bổ sung và hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, các tiêu chuẩn, quy chuẩn về PCCC; tiếp tục tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 1634/CT-TTg ngày 31/8/2010 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường chỉ đạo thực hiện một số nhiệm vụ cấp bách, trọng tâm trong công tác PCCC; đơn giản hoá các thủ tục hành chính về công tác PCCC theo Nghị quyết 25/CP, Nghị quyết 61/CP của Chính phủ. Hoàn thiện cơ sở pháp lý và triển khai có hiệu quả nhiệm vụ cứu nạn, cứu hộ (CNCH) hằng ngày.

Cần nâng cao trách nhiệm của các cấp, các ngành và người đứng đầu đơn vị cơ sở trong việc tổ chức thực hiện công tác PCCC; phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn hệ thống chính trị và của toàn dân tham gia công tác PCCC, hình thành thế trận toàn dân PCCC. Quán triệt phương châm "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra", quán triệt tư tưởng "lấy dân làm gốc", phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong công tác PCCC. Tập trung xây dựng và duy trì hoạt động của lực lượng PCCC cơ sở và dân phòng, đặc biệt là ở những cơ sở, địa bàn trọng điểm có nhiều nguy cơ xảy ra cháy.

Vấn đề hết sức quan trọng trong tình hình hiện nay là tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả việc thực hiện các biện pháp nghiệp vụ PCCC: Nắm tình hình, điều tra cơ bản, nắm bắt kịp thời các chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước và chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, từ đó chủ động đề ra các giải pháp mang tính lâu dài cho các ngành, lĩnh vực kinh tế; nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, kiểm tra, thẩm duyệt, chữa cháy và công tác nghiên cứu khoa học, điều tra nguyên nhân vụ cháy…

Các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh công tác điều tra nguyên nhân vụ cháy và tăng cường công tác xử lý những trường hợp vi phạm quy định về PCCC. Đối với những cơ sở có nhiều vi phạm nghiêm trọng quy định PCCC, không an toàn, có nguy cơ nếu xảy cháy sẽ dẫn đến cháy lớn, thiệt hại nghiêm trọng và đe dọa tính mạng của nhiều người phải có biện pháp xử lý mạnh, kể cả tạm đình chỉ và đình chỉ hoạt động. Đối với những trường hợp vi phạm nghiêm trọng quy định PCCC hoặc thiếu tinh thần trách nhiệm trong PCCC gây hậu quả nghiêm trọng đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì phải khởi tố và xét xử.

Để thực hiện tốt các yêu cầu trên, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác xây dựng lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH; đầu tư đào tạo nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ PCCC và CNCH đi đôi với việc nghiên cứu chế độ, chính sách phù hợp để thu hút cán bộ làm công tác PCCC và CNCH; đầu tư trang bị phương tiện, nhất là phương tiện PCCC đặc chủng, phương tiện CNCH để nâng cao sức chiến đấu cho lực lượng Cảnh sát PCCC; nâng cao hiệu quả các biện pháp nghiệp vụ và chất lượng đội ngũ cán bộ của lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH, tiến tới xây dựng lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH chính quy, tinh nhuệ và hiện đại ngang tầm với năng lực và mô hình tổ chức của các nước trong khu vực và trên thế giới. Công an các cấp chủ động tham mưu, đề xuất UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường chỉ đạo và đầu tư cho công tác PCCC. Phân cấp nhiệm vụ và tăng cường biên chế cho Công an cấp huyện nhằm phát huy vai trò, trách nhiệm quản lý công tác PCCC ở địa phương.