Bầu cử Tổng thống Đức: Chiến thắng chật vật của ông Christian Wulff

Thực vậy, để có được chiến thắng này, ông Wulff đã phải trải qua 3 vòng bỏ phiếu, thất bại trong hai vòng đầu do không thể giành được chiến thắng tuyệt đối và rồi giành chiến thắng vật vã tại vòng thứ ba với 626 phiếu trên tổng số 1.244, trong khi có đến 121 đại biểu bỏ về không tham gia bỏ phiếu.

Theo Hiến pháp Đức, Tổng thống không do người dân bầu trực tiếp, mà được bầu bởi Hội nghị liên bang gồm 1.244 đại biểu, trong đó có phân nửa là các nhà lập pháp liên bang và phần còn lại là những người được các nghị viện tiểu bang đề cử. Hội nghị này thông thường chỉ được lập ra 5 năm một lần, có nhiệm vụ duy nhất là bỏ phiếu bầu tổng thống.

Trong số 644 đại biểu của liên minh cầm quyền, có ít nhất 18 đại biểu không tham gia bỏ phiếu cho ứng cử viên của mình và họ nằm trong số 44 thành phần "nổi loạn" trong liên minh cầm quyền đã bỏ phiếu chống trong vòng đầu cuộc bầu cử tổng thống Đức lần này. Đối với Thủ tướng Merkel, đây là một tín hiệu mới cho thấy sự mong manh của chính phủ liên minh.

Điều đáng nói hơn cả là trong khi một số thành viên thuộc liên minh cầm quyền không bỏ phiếu thì chiến thắng khó khăn của ông Wulff lại nhờ vào chính lực lượng của ứng cử viên đối thủ: Joachim Gauck. Khi đề cử nhân vật bảo thủ 70 tuổi và không thuộc đảng phái nào này, nhà hoạt động nhân quyền được tất cả tầng lớp chính trị tại Đức kính nể, đảng Xanh và đảng Dân chủ Xã hội (SPD) muốn “giăng bẫy” Thủ tướng Merkel.

Trước bầu cử, toàn bộ các phương tiện truyền thông Đức và rất đông dư luận, cả một bộ phận đại biểu thuộc Liên minh Công giáo (CDU/CSU) và đảng Tự do đều cho rằng ông Gauck thích hợp nhất là Tổng thống. Bà Merkel khi đó không còn cách nào khác là phải ủng hộ ứng cử viên trẻ và theo đường lối trung lập Wulff, 51 tuổi, mặc dù ngay từ đầu bà đã không ưa ứng cử viên này mà đề cử Bộ trưởng Lao động liên bang Ursula von der Leyen, một người thân cận của bà lên thay thế cựu Tổng thống Koehler trước đó.

124 đại biểu đảng cánh tả Die Linke, thừa sức bỏ phiếu cho ông Gauck giành chiến thắng ngay vòng đầu, lại muốn bầu cho ứng cử viên bảo thủ hơn là bỏ phiếu cho một nhân vật chỉ trích chế độ CHDC Đức cũ. Họ ủng hộ chính ứng cử viên của mình, Luc Jochimsen, trong hai vòng đầu và không tham gia bỏ phiếu ở vòng ba do ứng cử viên của họ xin rút lui.

Ông Christian Wulff (hàng đầu, giữa) là Tổng thống trẻ nhất nước Đức.

Chiến thắng của ông Christian Wulff là chiến thắng của một chính trị gia có thâm niên chính trường từ bé, của một bộ trưởng và một thủ hiến tiểu bang (Lower Saxony) trước một nhà trí thức, một mục sư Tin lành, Joachim Gauck không hề có chút sự nghiệp chính trị nào... Tóm lại là một biểu tượng của tự do. Đây là một chiến thắng mang nặng tính chính trị. Nếu các đại biểu trong liên minh cầm quyền, do thích những nét riêng ở ứng cử viên Gauck hoặc vì muốn "dạy một bài học" cho Thủ tướng Merkel, mà bỏ phiếu chống lại ứng cử viên của mình thì điều này chẳng khác gì việc họ làm khó cho chính mình. Uy tín của liên minh cầm quyền hiện đang ở mức thấp.  

Cuộc bầu cử này diễn ra vào thời điểm rất nhạy cảm với liên minh cầm quyền của bà Merkel. Sự từ chức đột ngột, ngày 31/5, của Tổng thống Horst Koehler (do không chịu nổi những chỉ trích từ các đảng đối lập và công luận trước những phát biểu của ông về lý do tham chiến của quân đội Đức tại Afghanistan. Ông nói rằng nước Đức, vốn lệ thuộc nhiều hoạt động xuất khẩu, đôi lúc có thể cần tiến hành hoạt động quân sự ở nước ngoài để bảo vệ quyền lợi kinh tế của mình) đã khiến nhiều người bất ngờ. Hành động này càng làm uy tín của bà Merkel vốn đã thấp lại càng thêm mong manh hơn trước những mâu thuẫn bên trong liên minh cầm quyền, trước những lời chỉ trích về cách xử lý cuộc khủng hoảng đồng euro, và trước sự tức giận (gồm cả những thành phần trong đảng của bà) với chương trình tiết kiệm 80 triệu euro của Chính phủ Đức.

Đời sống chính trị và thường ngày của người dân Đức không hề xáo trộn trước việc ai sẽ làm tổng thống. Ngoại trừ quyền ký ban hành luật và giải tán Quốc hội, vai trò của Tổng thống Đức chủ yếu chỉ mang tính biểu trưng. Nhưng chiến thắng của ông Christian Wulff là điều mà bà Angela Merkel rất cần. Chiến thắng này giúp chính phủ của bà không bị sụp đổ. Mặt khác, việc này cũng giúp bà loại được một đối thủ tiềm năng trên bước đường tái cử chức vụ thủ tướng Đức lần thứ 3.

Nên biết rằng ông Christian Wulff là một ngôi sao đang lên của đảng CDU. Tuy nhiên theo giới phân tích, đó chỉ là những an ủi nhỏ nhoi dành cho Thủ tướng Merkel. Tiếp đến là vì chiến thắng chật vật của ứng cử viên được bà hậu thuẫn đang báo hiệu những ngày không mấy sáng sủa đối với tương lai chính trị của bà. Chả thế mà tờ Le Monde của Pháp số ra ngày 30/6 vừa qua kết luận: Người thất bại nặng nề nhất trong cuộc bầu cử tổng thống Đức vừa qua chính là Thủ tướng Angela Merkel