Bulgari: Sát hại Thủ tướng vẫn được tha bổng
Gần 11 năm trước, vào 9 giờ 15 phút ngày 2/10/1996, cựu Thủ tướng Cộng hòa Bulgari Andrei Lukanov bước ra khỏi cửa nhà mình trên phố Latinka ở thủ đô Sofia, bắt đầu một ngày làm việc mới tại Trụ sở đảng Xã hội chủ nghĩa Bulgari (tiền thân là đảng Cộng sản).
Tài xế riêng đã đợi sẵn trong chiếc xe Peugeot-306 đậu cách đấy chừng 15m. Vừa yên vị trên băng sau, Lukanov chợt nhớ ra rằng cần lấy thêm tài liệu gì đó... Ông liền ra khỏi xe, bước vội về phía cổng nhà, chuẩn bị lên tiếng gọi vợ.
Đúng khoảnh khắc ấy, một kẻ lạ mặt xuất hiện, tiến lại phía Andrei Lukanov và dừng lại cách ông chừng 2m. Trên tay hắn là khẩu súng lục Makarov đã lên đạn... Vị chính khách chưa kịp hiểu ra chuyện gì thì 4 phát súng định mệnh đã nổ. Phát đầu đi xuyên thái dương bên phải, 3 phát sau lần lượt trúng thẳng vào lưng ông. Thủ tướng ngã ngay trước cửa nhà và tắt thở. Còn hung thủ đã kịp thời tẩu thoát như một kẻ giết thuê chuyên nghiệp.
Andrei Lukanov là một chính trị gia cộm cán trong lịch sử Đông Âu đương đại. Ông từng là Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Bulgari nhiều năm liền. Sau cuộc “cách mạng nhung” cuối thập niên 80 của thế kỷ trước, A. Lukanov vẫn được tín nhiệm giữ trọng trách Thủ tướng Cộng hòa Bulgari lèo lái con thuyền đất nước sang cơ chế kinh tế thị trường.
Về mặt chính kiến, ông vẫn tuyệt đối trung thành với lý tưởng của Georgi Dimitrov - người con nổi tiếng của nhân dân Bulgari kiêm Tổng Bí thư đầu tiên của Quốc tế Cộng sản. A. Lukanov là một trong những người sáng lập đảng Xã hội chủ nghĩa Bulgari, quy tụ những đồng chí trung kiên với lập trường cộng sản.
Về mặt kinh tế, trên cương vị Thủ tướng, ông luôn bảo lưu quan điểm gắn bó với Liên bang Nga theo truyền thống lâu đời, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng và vận chuyển khí đốt; bất chấp đa số bộ trưởng trong nội các đều có xu hướng “ngả” theo phương Tây.
Là một lãnh tụ đại diện cho đảng của mình trong Nghị viện, Lukanov thường đấu tranh không khoan nhượng với những thế lực thiên hữu muốn “bán rẻ Tổ quốc Bulgari”... bất chấp bối cảnh xã hội Bulgari ngày ấy đầy rẫy những kẻ thù địch vây quanh ông. Họ không từ một thủ đoạn hèn hạ nào nhằm hạ bệ Lukanov, kể cả âm mưu ám hại ông. Và rồi sự việc đã xảy ra...
Sau một thời gian dài nỗ lực truy tìm, 5 kẻ tội phạm có liên quan trực tiếp tới vụ ám sát cựu Thủ tướng Andrei Lukanov đã bị đưa ra vành móng ngựa.
Phiên tòa sơ thẩm của Tòa án thành phố
Án tử hình đã được bãi bỏ theo yêu cầu cải cách tư pháp, chuẩn bị cho việc Bulgari trở thành thành viên của Liên minh châu Âu. Tên tòng phạm còn lại là Iuri Lenev lĩnh án chung thân được quyền ân giảm.
Đồng thời 2 tên A. Rusov và A. Kichatov còn bị xét xử về tội sở hữu vũ khí và vật liệu nổ bất hợp pháp. Ngoài ra, tòa còn tuyên phạt mức án phí mà các đương sự phải nộp cho quá trình điều tra. Cụ thể là: A. Kichatov: 6.600 leva (đơn vị tiền tệ Bulgari); A. Rusov: 3.900 leva; 3 tên còn lại đồng mức đóng 3.400 leva.
Ngay hôm đầu tiên xuất hiện trước chốn pháp đình, mặt mũi của 2 can phạm Rusov và Kichatov đều sưng tấy.
Tòa bắt buộc phải tạm cho cả hai đi sơ cứu tại Học viện Cấp cứu Trung ương mang tên Pirogov. Cả Rusov lẫn Kichatov đều khai là bị lực lượng cảnh sát áp giải đánh phủ đầu, buộc phải lên xe chở tù chuyên dụng.
Lãnh đạo tổ cảnh sát áp giải tù nhân lại cho biết, tên Rusov nhảy xổ vào cướp súng ngắn của một sĩ quan bảo vệ đứng gần đó; còn Kichatov thì tự đánh vào người mình gây thương tích. Ai cũng ngỡ chuyện trên nằm ngoài khuôn khổ vụ án.
Vậy mà hôm 8/6/2006, Tòa Phúc thẩm
Nhưng hắn bị bắt tạm giam từ ngày 31/5/1999, như vậy là đã quá thời hạn hơn 4 năm và cơ quan tư pháp phải tiến hành bồi thường cho đương sự về quãng thời gian “mất tự do” ấy (!?). Thật là một bản án nực cười đậm màu sắc chính trị. Lúc đó, cơ quan bảo vệ pháp luật Bulgari hầu như đã bị cánh hữu thâu tóm. Đã đến thời điểm họ ra mặt công khai bảo vệ cho đám tay chân của mình khỏi cảnh “nằm ấp”.
Được thể, A. Rusov cùng A. Kichatov đều “mạnh mồm” đòi được bồi hoàn những thiệt hại về danh dự, thân thể vì bị xử oan của 4 năm trước. Đơn gửi Tòa án Tối cao Cộng hòa Bulgari của Rusov đòi 55 ngàn leva, còn Kichatov lại đòi tới 65 ngàn leva...
Công luận đang nóng lòng chờ phiên giám đốc thẩm thật xác đáng, hòng trừng trị nghiêm khắc những kẻ đã nhẫn tâm sát hại cố Thủ tướng Andrei Lukanov.
Nhưng liệu cơ quan bảo vệ pháp luật Bulgari có “ngả” theo hướng “cầm cân nảy mực” cần có không?