Chính trường Mỹ chia rẽ sâu sắc
Ngày 4-2, trước Quốc hội lưỡng viện Mỹ, ông Donald Trump đã đọc Thông điệp Liên bang lần thứ 3 và có thể là lần cuối cùng trong nhiệm kỳ tổng thống. Tổng thống Donald Trump được sự đón nhận nồng nhiệt của các thành viên phía Cộng hòa trong Quốc hội, với nhiều người hô hào “4 năm nữa”, trong khi phía Dân chủ đứng im lặng.
Trong bài diễn văn, Tổng thống Donald Trump tuyên bố Hoa Kỳ nay “mạnh mẽ hơn bao giờ hết” và đưa ra hình ảnh thăng tiến của quốc gia dưới sự lãnh đạo của ông khi nói rằng: “Kẻ thù của Hoa Kỳ đang bỏ chạy, sự thịnh vượng đang gia tăng và tương lai Hoa Kỳ sáng chói”.
“Chỉ trong 3 năm ngắn ngủi, chúng ta đã chặn đứng sự suy thoái của Hoa Kỳ và chúng ta bác bỏ việc chấp nhận sự co cụm của tương lai quốc gia. Chúng ta đang đi tới tương lai với tốc độ nhanh không thể tưởng tượng được, so với thời gian ngắn trước đây và chúng ta sẽ không quay đầu trở lui!”, Tổng thống Trump khẳng định.
| Khoảnh khắc bà Nancy Pelosi chìa tay ra với ông Donald Trump. |
Để minh chứng cho những điều này, ông Trump dẫn ra những thành công kinh tế, gồm cả mức thất nghiệp thấp, nhấn mạnh là điều này đã giúp cho thành phần lao động và trung lưu. Sau đó, Tổng thống cáo buộc đảng Dân chủ mềm mỏng với “tội phạm nguy hiểm người nước ngoài” và tìm cách phá hoại hệ thống chăm sóc y tế. Tổng thống Trump cũng nhắc lại các lập trường cứng rắn của ông về mặt di trú, đặc biệt là việc xây tường biên giới, cùng là chủ trương bảo vệ quyền giữ súng, một điều được phía đảng Cộng hòa coi là rất quan trọng.
Nhiều dấu hỏi đã được đặt ra đối với Tổng thống Donald Trump và thủ lĩnh đảng Dân chủ ở Quốc hội, bà Nancy Pelosi trong buổi đọc Thông điệp Liên bang tối ngày 4-2, với việc ông Trump từ chối bắt tay khi bà Chủ tịch Hạ viện đưa tay ra, rồi sau đó bà Pelosi xé toạc bản sao Thông điệp Liên bang của tổng thống trước lưỡng viện Quốc hội. Sau đó, bà Pelosi chỉ giới thiệu Tổng thống Trump bằng lời nói sơ sài, bỏ qua những danh từ trịnh trọng vẫn thường thấy trước đây.
Tổng thống Trump đã tránh nói đến cuộc luận tội ông trong bài diễn văn dài 80 phút nhưng những vết sẹo từ trận chiến giữa hai đảng hằn rõ với hình ảnh những người Cộng hòa liên tục đứng dậy tán thưởng phát biểu của tổng thống, trong khi phần lớn những người Dân chủ đối lập vẫn ngồi im.
Trong cuộc họp kín với các nghị sĩ đảng Dân chủ sáng 5-2, bà Pelosi chỉ trích Thông điệp Liên bang 2020 là “một nỗi nhục” và có quá nhiều sự giả dối. “Ông ấy đã xé nát sự thật nên tôi xé bài phát biểu của ông ấy”, bà Pelosi nói. Trong khi nhiều nghị sĩ đảng Cộng hòa chỉ trích Chủ tịch Hạ viện vì xé Thông điệp Liên bang ngay giữa quốc hội.
| Thời khắc Chủ tịch Hạ Viện Nancy Pelosi xé bản sao diễn văn ngay sau khi ông Donald Trump kết thúc đọc Thông điệp Liên bang, ngày 4-2. |
Thông điệp Liên bang của ông Trump phát đi ngay vào một thời điểm mang tính đột phá. Sau một thời gian bị luận tội bầm giập, ông được tuyên trắng án vào ngày 5-2. Ông được các thượng nghị sĩ cùng đảng Cộng hòa bênh vực, những người đã vận động bảo vệ Tổng thống suốt 9 tháng ròng trước khi ông Trump yêu cầu cử tri cho mình thêm một nhiệm kỳ nữa ở Nhà Trắng.
Cũng như 2 tổng thống từng bị xét xử luận tội trước đây, ông Trump, 73 tuổi, thoát hiểm trong phiên xử luận tội tổng thống lần thứ ba của lịch sử Hoa Kỳ và trong chương đen tối nhất của nhiệm kỳ tổng thống đầy sóng gió của chính mình.
Ông Trump được trắng án trên 2 điều khoản luận tội mà Hạ viện do phe Dân chủ nắm đa số đã thông qua ngày 18-12-2019. Theo Hiến pháp, để truất phế Tổng thống cần đạt được đa số 2/3 phiếu đồng thuận truất phế tại Thượng viện gồm 100 thành viên. Thượng viện đã biểu quyết với tỷ lệ 52-48 để tha bổng cho ông Trump về cáo trạng lạm dụng quyền hành xuất phát từ việc ông yêu cầu Ukraine điều tra đối thủ chính trị của mình là Joe Biden.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Mitt Romney đứng về phe Dân chủ trong việc bỏ phiếu buộc tội Tổng thống về cáo trạng này. Không một thượng nghị sĩ Dân chủ nào bỏ phiếu tha bổng cho ông Trump.
Đây là thắng lợi lớn nhất của ông Trump trước phe Dân chủ tại Quốc hội. Phe Dân chủ cho biết sẽ tiếp tục các cuộc điều tra và đang tranh đấu để được tiếp cận giấy tờ tài chính của ông Trump, đồng thời bày tỏ hy vọng rằng các dữ kiện thực tế được phơi bày sẽ giúp thuyết phục cử tri không bỏ phiếu cho ông Trump thêm một nhiệm kỳ thứ hai.
Tỷ lệ chấp thuận Tổng thống Trump tương đối nhất quán trong suốt nhiệm kỳ đầu của ông và trong suốt quá trình xét xử luận tội ông vì các ủng hộ viên bảo thủ cốt lõi vẫn trung thành với ông. Trong các phiên xét xử luận tội tổng thống trước đây, cựu Tổng thống Andrew Johnson được trắng án vào năm 1868 và cựu Tổng thống Bill Clinton được tha bổng vào năm 1999.
Ngày 3-2, đảng Dân chủ bước vào cuộc bầu cử sơ bộ chọn người ra chạy đua vào Nhà Trắng với ông Trump. Cuộc bầu chọn ứng cử viên này mở màn tại bang Iowa đã diễn ra trong bầu không khí khá lộn xộn, gây tranh cãi cùng kết quả ngoài dự kiến. Đây là một sự khởi đầu nan vất vả của phe Dân chủ trong cuộc đua còn dài nhất là khi ứng viên đương kim Tổng thống Donald Trump tiếp tục trên thế thượng phong. Chủ nhân Nhà Trắng đang trên đỉnh cao tín nhiệm với 49% ý kiến ủng hộ.