Chọn đúng thời điểm, chớp được thời cơ
Chớp thời cơ ngoạn mục
Theo kết quả chính thức, đảng Dân chủ tự do (LDP) của Thủ tướng Shinzo Abe giành được 283 ghế. Với nền tảng này, LDP có thể sẽ kiểm soát tất cả ủy ban lập pháp tại Hạ viện. Đảng Công minh trong liên minh cầm quyền được 29 ghế. Như vậy, liên minh cầm quyền giành được tổng cộng 312/465 ghế tại Hạ viện, vượt mức đa số 2/3 cần thiết để có thể dễ dàng thông qua các quyết sách của chính phủ.
Chiến thắng lần này còn có ý nghĩa củng cố cơ hội của Thủ tướng Shinzo Abe tiếp tục đứng đầu LDP trong cuộc bầu cử Chủ tịch đảng vào tháng 9-2018, mở đường cho kỷ lục là Thủ tướng cầm quyền lâu nhất trong lịch sử Nhật Bản. Theo kế hoạch, ông Shinzo Abe sẽ được chọn tiếp tục làm Thủ tướng trong phiên họp đặc biệt của Hạ viện, dự kiến diễn ra vào ngày 1-11.
Phát biểu trong cuộc họp báo ngày 23-10, Thủ tướng Shinzo Abe cho biết, Nhật Bản hiện đang phải đối mặt với 2 thách thức cơ bản, đó là mối đe dọa quân sự từ Triều Tiên và vấn đề già hóa dân số. Ông Shinzo Abe cho biết sẽ lập tức bổ nhiệm nội các ngay sau khi Hạ viện họp phiên đặc biệt để tái bổ nhiệm ông làm Thủ tướng ngày 1-11.
Dự kiến, ông Abe sẽ giữ lại hầu hết các thành viên trong nội các hiện nay, bao gồm Bộ trưởng Tài chính Taro Aso và Bộ trưởng Ngoại giao Taro Kono cũng như ban lãnh đạo LDP với ông Toshihiro Nikai giữ vị trí chủ chốt là Tổng thư ký.
| Liên minh đảng cầm quyền nhật bản giành chiến thắng vang dội. Ảnh: Nikkei. |
Trước thời điểm cuộc bầu cử, những biến động trên chính trường Nhật Bản khiến không nhiều người nghĩ liên minh cầm quyền của Thủ tướng Shinzo Abe lại có thể giành chiến thắng “ngọt ngào” như vậy. Nghệ thuật chọn thời điểm, quyết định chớp thời cơ ngoạn mục cùng những quyết định đúng đắn là điều được nhắc tới trong chiến thắng này.
Chiến thắng cũng cho thấy sự sáng suốt của Thủ tướng Shinzo Abe khi ông quyết định giải tán Hạ viện, mở đường cho một cuộc tổng tuyển cử sớm. Nhìn vào “sóng gió” mà ông Shinzo Abe và LDP đã trải qua, khi tỷ lệ tín nhiệm giảm xuống dưới 30% trong tháng 7 vừa qua, cho thấy cách ông cùng LDP vượt qua khủng hoảng để giành chiến thắng thật ngoạn mục.
Chiến thắng chắc chắn sẽ giúp tỷ lệ ủng hộ Chính phủ và LDP tăng lên rất nhiều, nhất là sau khi các đảng đối lập lớn nhất đang khủng hoảng, khó có cơ hội hợp tác với nhau để có thể “soán ngôi” của LDP. Hơn nữa, “nước cờ” giải tán Hạ viện còn giúp phe đối lập không còn điều kiện truy vấn những rắc rối của Thủ tướng Shinzo Abe về các vụ bê bối liên quan tới Viện Giáo dục Kake và Tổ chức giáo dục Moritomo Gakuen.
Cuộc bầu cử đã được tính toán rất kỹ càng khi chọn đúng “điểm rơi vàng”. Tăng trưởng kinh tế, chỉ số chứng khoán sở hữu những con số đẹp như mơ sau nhiều tháng sụt giảm. Sự ổn định chính trị trong nước, cách xử lý mối quan hệ quốc tế phức tạp một cách hài hòa với mục tiêu bảo đảm an toàn cao nhất cho người dân Nhật Bản, trong bối cảnh khu vực Đông Bắc Á đầy biến động. Thêm vào đó, các đối thủ chính trị trong nước không còn đủ mạnh bởi chia rẽ...
Tất cả các yếu tố trên hội tụ tiếp sức cho liên minh cầm quyền của Thủ tướng Shinzo Abe giành thắng lợi trọn vẹn.
Cải cách Hiến pháp
Với việc liên minh cầm quyền đang chiếm đa số tại Thượng viện, chiến thắng của LDP tại Hạ viện vừa qua đã chứng tỏ sự ủng hộ của đa số cử tri dành cho Thủ tướng Shinzo Abe tiếp tục duy trì các chính sách đối nội và đối ngoại, trong đó đáng chú ý là chính sách kinh tế Abenomics với mục tiêu lớn nhất là đưa nước Nhật thoát khỏi tình trạng giảm phát; cải cách hiến pháp và gia tăng sức ép trong vấn đề đối phó với Triều Tiên.
Về mặt đối ngoại, chắc chắn là việc tiếp tục thiết lập mối quan hệ mật thiết với đồng minh Mỹ, đặc biệt trong bối cảnh Đông Bắc Á đầy biến động như hiện nay. Một trong số những chính sách mà Thủ tướng Shinzo Abe quyết làm cho bằng được, đó chính là tăng quyền cho quân đội. Bộ luật an ninh mới tại Nhật Bản đã cho phép Lực lượng Phòng vệ nước này được mở rộng quyền hạn và thừa nhận quyền phòng thủ tập thể, rất có thể tới đây, sẽ còn nhiều sự mở rộng hơn nữa.
| Thủ tướng Shinzo Abe và những người ủng hộ ở tỉnh Iwate. Ảnh: Nikkei. |
Chiến thắng vang dội của LDP là thời cơ tốt để Thủ tướng Shinzo Abe quyết định xây dựng lại nền tảng chính trị tại Hạ viện nhằm hỗ trợ thuận lợi cho đảng cầm quyền điều hành đất nước; hoàn thành các mục tiêu đối nội và đối ngoại mà ông đề ra. Đặc biệt, điều này giúp Thủ tướng Shinzo Abe gặp nhiều thuận lợi trong việc thuyết phục Quốc hội thông qua kế hoạch sửa đổi Hiến pháp nhằm tăng cường sức mạnh quân đội Nhật mà ông Shinzo Abe ấp ủ bấy lâu.
Cải cách Hiến pháp, mặc dù được LDP nêu lên trong cương lĩnh tranh cử, song sẽ là vấn đề mà Thủ tướng Abe phải xử lý thận trọng nhất. Việc thay đổi bản chất của bản hiến pháp hòa bình được duy trì 70 năm qua, bằng việc nâng cấp lực lượng phòng vệ thành một lực lượng quân đội đóng vai trò chủ động hơn, đã khiến không ít người lo ngại về nguy cơ cải cách hiến pháp sẽ làm tăng nguy cơ Nhật Bản can thiệp vào các cuộc chiến tranh.
Nếu thành công, ông Abe có thể trở thành thủ tướng đầu tiên sửa đổi hiến pháp thời hậu chiến. Theo nhiều nhà quan sát, cùng với những vấn đề kinh tế, xã hội khác, việc sửa đổi hiến pháp một lần nữa chiếm ưu thế trong chương trình nghị sự của Chính phủ Nhật Bản vào năm 2018.
Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu, Thủ tướng Abe sẽ phải vượt qua nhiều thách thức bởi quan điểm của một số chính trị gia đối lập vẫn phản đối việc sửa đổi hiến pháp. Kết quả khảo sát của báo Asahi mới đây cho thấy, khoảng 37% người trả lời ủng hộ ông trong khi đó đến 40% người phản đối.
Rõ ràng liên minh cầm quyền của Thủ tướng Nhật Bản Abe mặc dù giành thắng lợi vang dội, song cũng sẽ phải đối mặt với không ít thách thức cả về đối nội và đối ngoại trong thời gian tới.