Cú đấm từ giới trẻ bất mãn

• Thủ tướng Tây Ban Nha bị tấn công khi đang vận động tranh cử
• Thủ tướng Tây Ban Nha nguy cơ mất chức vì nghi án tham nhũng
• Đảng Xã hội của Thủ tướng Tây Ban Nha tái đắc cử

Theo tờ The Guardian của Anh dẫn lại nguồn thông tấn Reuters, sự việc diễn ra quá nhanh và quá bất ngờ, khi ông Rajoy đang đi bộ giữa đám đông trên đường phố trong chuyến vận động tại thành phố Pontevedra, thuộc vùng Galicia, Tây Bắc Tây Ban Nha, thì cậu thiếu niên (không nêu họ tên) tiến đến gần bên Rajoy như mọi cử tri bình thường khác và bất ngờ tung ra cú đấm.

Cú đấm mạnh làm văng chiếc kính của ông Rajoy, để lại trên thái dương và vùng má bên trái của ông vết bầm ửng đỏ. Cậu thiếu niên ngay sau đó đã bị cảnh sát bắt giữ và đưa vào trường cải tạo thanh thiếu niên.

Mặc dù ông Rajoy vẫn tiếp tục cuộc vận động tranh cử sau khi sự việc bất ngờ xảy ra, nhưng báo chí cũng đã kịp đưa ra những bình luận không hay về hình ảnh "ăn đấm" của ông. Cú đấm đó không chỉ giáng vào ông Rajoy về mặt thể chất, nó còn có thể được xem là cú đấm của một bộ phận nhân dân Tây Ban Nha giáng vào uy tín của bản thân ông và đảng Nhân dân cầm quyền của ông.

Báo chí nhận định, trong cuộc bầu cử Chủ nhật tới, đảng Nhân dân (PP) chắc chắn sẽ tiếp tục giành chiến thắng, nhưng sẽ gặp nhiều khó khăn hơn, tỉ lệ phiếu bầu được dự đoán là sẽ giảm mạnh so với cách đây 4 năm (2011), và nhiều khả năng sau bầu cử, PP sẽ phải liên minh với một đảng nhỏ hơn để bảo đảm thế đa số quá bán (176 trên 350 ghế hạ viện).

Thống kê theo dõi từ năm 2011 đến nay, đảng Nhân dân và đảng Công nhân Xã hội Tây Ban Nha (PSOE) chưa bao giờ mất ưu thế nổi trội trên chính trường. Nhưng tình hình hiện tại thì điều đó khó được bảo đảm. Tây Ban Nha vừa trải qua khủng hoảng nhẹ về tài chính trong làn sóng khủng hoảng chung của châu Âu, tuy không phải "gọi cấp cứu" như Italia hay Hy Lạp, Bồ Đào Nha, nhưng các chỉ số kinh tế - xã hội của nước này hiện đang được đánh giá là tồi tệ nhất. Cho dù GDP năm nay được dự báo tăng trưởng khá cao so với mặt bằng chung khối EU, nhưng tình trạng thất nghiệp đang là vấn nạn khiến người dân Tây Ban Nha có cái nhìn không tốt đối với sự lãnh đạo của PP.

Các con số thống kê kinh tế - xã hội trong nhiệm kỳ vừa qua do PP lãnh đạo cho thấy tỉ lệ thất nghiệp chung cả nước đã lên đến đỉnh điểm 27% vào năm 2013, còn tỉ lệ thất nghiệp trong thanh niên 25 tuổi trở xuống là cực kỳ đáng báo động: 50%, tức là một nửa thanh niên trẻ tuổi của Tây Ban Nha không có công ăn việc làm ổn định. Hiện nay, nhờ kinh tế phục hồi nhưng vẫn chậm và tỉ lệ thất nghiệp vẫn còn cao trên 20%, với khoảng 2,7 triệu người không có công ăn việc làm, và theo dự báo của IMF thì đến năm 2020, tỉ lệ thất nghiệp vẫn còn trên 16%.

Trong khi đó, ở một khung trời đối diện, các đảng chính trị lâu nay vốn bị xem là "ngoài lề" như đảng trung dung Ciudadanos (Công dân) và đảng cánh tả Podamos đang nổi lên như một thách thức đáng ngại. Gần đây, Ciudadanos và Podamos đã nổi lên như hai hiện tượng, từ những đảng địa phương vươn lên thành những đối thủ toàn quốc, đương đầu với hai "ông lớn" truyền thống là PP và PSOE. Đảng cánh tả Podemos là một đảng rất trẻ, mới ra đời từ đầu năm 2014, nhưng chỉ sau một năm, đảng này đã biến phong trào phản kháng của nhân dân lao động Tây Ban Nha thành một mô hình chính trị công dân hiệu quả.

Chỉ 5 tháng sau khi thành lập, đảng này đã giành được 8% phiếu bầu và 5 ghế trong Nghị viện châu Âu. Còn tại Tây Ban Nha, Podamos hiện đang nắm giữ đến hơn 100 ghế trong các nghị viện khu vực, khi tạo nên cơn địa chấn chính trị hồi tháng 5-2015, với việc một nữ ứng cử viên của đảng này và đảng Barcelona en Comu (có đường lối thiên tả giống nhau) giành ghế thị trưởng hai thành phố lớn nhất Tây Ban Nha là Madrid và Barcelona.

Sự xuất hiện của 2 hiện tượng Ciudadanos và Podamos đã làm cho cục diện chính trường Tây Ban Nha đang thay đổi, khiến cho cuộc bầu cử vào ngày 20-12 tới trở nên khó đoán. Albert Rivera, Chủ tịch đảng Ciudadanos phân tích: "Thay vì chỉ chọn lựa bầu cho ai giữa PP và PSOE, giờ đây cử tri sẽ định hướng lại là sẽ bầu cho sự thay đổi hay giữ theo cái cũ”. Đảng Ciudadanos của ông đang có tỉ lệ cử tri ủng hộ tăng cao trong năm nay, từ 3% lên 19% tính đến trước ngày bầu cử 20-12.

Cùng với Podemos, Ciudadanos cũng là một trong những đảng phái theo chiều hướng "thay đổi" tạo nên bầu không khí chính trị mới đầy sinh khí. Nếu Podemos chủ trương giành quyền lợi chính đáng cho nhân dân lao động, thì Ciudadanos chống lại chủ nghĩa ly khai vốn đang lên cao tại vùng Catalan. Sự vươn lên của Ciudadanos mang ý nghĩa quan trọng là đây sẽ là một đảng "dựng vua".

Và người ta dự đoán, nếu tiếp tục giành chiến thắng trong ngày bầu cử 20-12, PP chắc chắn sẽ phải liên minh với Ciudadanos để thành lập chính phủ đa số. Và điều này sẽ có lợi cho tương lai của đất nước Tây Ban Nha.