Hạ viện Mỹ thúc đẩy điều tra luận tội ông Trump
Cương quyết đối đầu
Tổng thống Donald Trump không hề tỏ ra nao núng khi cho thấy ông sẽ cương quyết đối đầu với những cáo buộc của phe Dân chủ cho dù ông chủ Nhà Trắng cũng đã tuyên bố sẽ hợp tác với cuộc điều tra "một cách có điều kiện". Cụ thể, ông Trump nêu điều kiện rằng phe Dân chủ phải đảm bảo quyền lợi chính đáng của ông và các cộng sự, ám chỉ tới việc ông và đảng Cộng hòa cần có luật sư bào chữa.
Tuyên bố hợp tác điều tra "có điều kiện" này là tuyên bố mới nhất được ông Trump đưa ra sau khi Nhà Trắng gửi thư cho các lãnh đạo đảng Dân chủ cho rằng họ đã tước đi những nguyên tắc cơ bản của một cuộc điều tra, đó là không cho đảng Cộng hòa được có luật sư bào chữa.
Bức thư của Nhà Trắng cũng khẳng định lập trường của chính quyền ông Trump là không hợp tác với những nỗ lực nhằm phế truất tổng thống. Trong bức thư, chính quyền Tổng thống Trump đã bác bỏ toàn bộ tiến trình điều tra đang diễn ra tại Hạ viện nhằm đánh giá xem liệu Tổng thống có lạm quyền hay không khi gây sức ép buộc Chính phủ Ukraine phải mở cuộc điều tra đối với cựu Phó Tổng thống Joe Biden, ứng cử viên tiềm tàng của đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.
Bức thư có đoạn viết rằng đảng Dân chủ đã "sắp đặt và tiến hành cuộc điều tra theo cách vi phạm nguyên tắc công bằng cơ bản cũng như nguyên tắc xét xử công bằng theo hiến pháp".
Ngoài bức thư của Nhà Trắng, các động thái khác của Tổng thống Trump cũng cho thấy sự cứng rắn của nhà lãnh đạo này. Tổng thống Trump đã ngăn chặn phiên điều trần của Đại sứ Mỹ ở Liên minh châu Âu (EU) Gordon Sondland tại Quốc hội. Ông Gordon Sondland đã bay về Washington để dự định điều trần trước Quốc hội về những gì ông biết liên quan tới nỗ lực của ông Trump nhằm gây áp lực với Ukraine.
Bên cạnh nỗ lực ngăn chặn cuộc điều trần này, chính quyền của ông Trump cũng có những động thái rõ rệt khác trong chiến dịch phòng vệ. Trước đó, Ngoại trưởng Mike Pompeo đã trễ hạn nộp tài liệu theo yêu cầu của Hạ viện. Nhà Trắng, Bộ Quốc phòng, Văn phòng Quản lý và Ngân sách, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cùng nhận được yêu cầu của Hạ viện về việc cung cấp các tài liệu liên quan.
Tuy nhiên, ông Rudy Giuliani, luật sư riêng của ông Trump đã cho thấy phe của Tổng thống sẽ không ngoan ngoãn làm điều này, điều mà họ dự kiến làm là sẽ đưa sự việc ra tòa nơi mà họ tin rằng phe Dân chủ sẽ không dễ dàng "bắt nạt" ông Trump.
Thái độ của Tổng thống Trump và các cộng sự không hợp tác với cuộc điều tra là điều dễ hiểu mặc dù giới phân tích cho rằng điều này có thể gây bất lợi cho ông Trump và khiến phe Dân chủ càng thúc đẩy nhanh hơn tiến trình điều tra. Các nhà phân tích nhận định với chiến lược đối đầu thay vì né tránh hay làm chệch hướng hoặc giảm thiểu cáo buộc, Tổng thống Trump sẽ cùng lúc phải nỗ lực duy trì sự ủng hộ của công chúng, đồng thời tìm cách phong tỏa các phương cách mà Quốc hội do phe Dân chủ kiểm soát có thể thu thập bằng chứng chống lại ông.
Để làm được các việc này, ông Trump đương nhiên phải dựa rất nhiều vào các cộng sự của mình, những người cũng chắc chắn sẽ phải chịu áp lực ngày càng tăng của phe Dân chủ buộc họ phải ra làm chứng. Tuy nhiên, về phần công chúng, Tổng thống Trump đang có phần thất thế khi theo kết quả công bố cuộc thăm dò chung của tờ Washington Post và Trường Chính sách và Chính phủ Schar, đa số những người được hỏi hiện ủng hộ cuộc điều tra luận tội, chiếm 58%; số người phản đối là 38%.
| Ông Joe Biden. |
Thúc đẩy luận tội
Trong cuộc chiến luận tội mà thời gian đóng vai trò cốt yếu cho kết quả cuối cùng, phe Dân chủ chắc chắn không muốn chiến thuật “kéo dài thời gian” của ông Trump phát huy hiệu quả.
Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Adam Schiff, người dẫn đầu cuộc điều tra luận tội, khẳng định rằng sự vắng mặt của ông Gordon Sondland cũng sẽ chỉ đẩy nhanh quá trình luận tội. Ông Schiff nói: "Không cung cấp nhân chứng, không cung cấp tài liệu, chúng tôi xem đây là một bằng chứng mạnh mẽ nữa về việc cản trở Quốc hội thực hiện chức năng theo quy định của hiến pháp".
Trong khi đó, luật sư an ninh quốc gia Bradley Moss nhận định rằng ngay cả khi những nỗ lực bất hợp tác của ông Trump ngăn cản khả năng thu thập bằng chứng của đảng Dân chủ trong ngắn hạn thì điều đó vẫn có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của cáo buộc luận tội nhằm vào ông Trump.
Hầu hết Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ, 229 trong số 235 Hạ nghị sĩ, đã bày tỏ ủng hộ cuộc điều tra mà có thể dẫn đến cuộc bỏ phiếu luận tội chống lại ông Trump. Nếu tính cả nghị sĩ độc lập Justin Amash thuộc bang Michigan, người cũng ủng hộ cuộc điều tra, tổng số là 230 nghị sĩ.
Trong khi đó, đảng Dân chủ cần 218 phiếu để thông qua các điều khoản luận tội. Điều đó có nghĩa rằng, phe Dân chủ sẽ không ngồi yên để cho Tổng thống Trump thực hiện thành công chiến lược phong tỏa và kéo dài thời gian, những gì họ sẽ làm là thúc đẩy càng nhanh càng tốt tiến trình luận tội ông chủ Nhà Trắng. Và với những phản ứng của Tổng thống Trump và Nhà Trắng, phe Dân chủ sẽ không chỉ tập trung vào các cáo buộc liên quan tới Ukraine mà còn xoáy thêm vào tội cản trở công lý, tức là cáo buộc chính quyền của Tổng thống Trump ngăn cản Hạ viện điều tra những gì đã xảy ra.
Bản thân "người trong cuộc" - ông Joe Biden cũng đã lên tiếng. Trong phản ứng đầu tiên về cuộc điều tra, ngày 9-10, ông Joe Biden tuyên bố cần luận tội đương kim Tổng thống Trump, đồng thời cáo buộc nhà lãnh đạo Mỹ đã "phản bội tổ quốc" và vi phạm lời tuyên thệ nhậm chức.