Hungary: Tại sao Thủ tướng Ferenc Gyurcsany từ chức?

Khó trụ vững trên chiếc ghế Thủ tướng

Việc từ chức của Thủ tướng Ferenc Gyurcsany đã và đang tạo ra những nhận định khác nhau. Trong khi giới bình luận coi đây là biện pháp để lấy lại sự ủng hộ của dư luận thì nhiều người lại có cách nhìn khác.

Phát biểu khi đệ đơn từ chức, Thủ tướng Ferenc Gyurcsany nhấn mạnh: áp lực từ cuộc khủng hoảng tài chính và những khó khăn nội tại đã khiến ông phải đưa ra quyết định kể trên. Ông Ferenc Gyurcsany không muốn trở thành rào cản cho những cải cách kinh tế và xã hội. Nhiều người coi tình hình hiện nay là tồi tệ nhất trong 20 năm qua tại Hungary.

Ông Ferenc Gyurcsany cho biết, đã giữ lời hứa đưa ra cách đây hơn 1 năm (tháng 1/2008) - sẽ thay đổi bộ máy lãnh đạo nếu như tỉ lệ ủng hộ đảng Xã hội cầm quyền không được cải thiện.

Thủ tướng Ferenc Gyurcsany.

Tỉ lệ ủng hộ ông Ferenc Gyurcsany đã giảm đáng kể sau khi Thủ tướng tăng thuế và cắt giảm chi tiêu trong vòng 3 năm qua. Theo kết quả điều tra mới đây, tỉ lệ ủng hộ chính phủ của ông Ferenc Gyurcsany chỉ khoảng 18%, mức thấp nhất so với kể từ năm 1990.

Nhưng chỉ vài giờ sau khi tuyên bố từ chức, ông Ferenc Gyurcsany lại tái đắc cử chức Chủ tịch đảng Xã hội với 80% số phiếu ủng hộ và điều này giúp ông có tiếng nói trong việc chọn người kế nhiệm. Dự kiến, việc chọn người kế nhiệm sẽ diễn ra trong vòng 2 tuần tới.

Theo thống kê, kể từ khi gia nhập Liên minh châu Âu, nền kinh tế Hungary luôn ở trong tốp những quốc gia nằm vị trí cuối bảng về tốc độ phát triển. Tính đến nay, Hungary là một trong nhiều nước ở Trung và Đông Âu chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ cuộc khủng hoảng tài chính.

Tháng 10/2008, Hungary buộc phải nhận khoản vay trị giá 25,1 tỉ USD từ Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và các tổ chức tài chính khác, nhưng khoản tiền này vẫn không đủ để vực dậy nền kinh tế đang tụt dốc. Kinh tế tăng trưởng chậm cùng với những biện pháp cải cách thiếu đồng bộ và dè dặt đã đẩy thâm hụt ngân sách của Hungary lên tới 9,2% (2006), tỉ lệ thâm hụt lớn nhất Liên minh châu Âu.

Tháng 3/2008, ông Ferenc Gyurcsany từng thất bại trong việc trưng cầu dân ý về 3 dự luật cải cách trong lĩnh vực y tế và giáo dục. Ngày 30/3/2008, Bộ trưởng Y tế Agnes Horvath, thành viên trong Liên minh Dân chủ tự do đã từ chức và đó được coi là dấu chấm hết đối với kế hoạch cải cách kinh tế mà Thủ tướng Ferenc Gyurcsany đang theo đuổi.

Đã có nhiều cuộc biểu tình diễn ra trong thời gian Thủ tướng Ferenc Gyurcsany nắm quyền (2004-2009).

Ông Ferenc Gyurcsany từng đề nghị Ủy ban An ninh quốc gia (19/9/2006) họp khẩn cấp để giải quyết tình hình hỗn loạn sau khi lời thú nhận của Thủ tướng được giới truyền thông Hungary đăng tải và bị phe đối lập lợi dụng.

Khi đó Thủ tướng Ferenc Gyurcsany thừa nhận, đã thường xuyên không nói đúng sự thật về tình trạng kinh tế đất nước để giành thắng lợi trong cuộc bầu cử Quốc hội hồi tháng 4/2006.

Tuy giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu tín nhiệm tại Quốc hội (tháng 10/2006), nhưng khoảng 80.000 người đã lập tức biểu tình.

Thủ lĩnh đảng Fidesz đối lập, cựu Thủ tướng Viktor Orban từng tuyên bố, đảng Xã hội đã nói dối về tình trạng kinh tế đất nước và điều này đang khiến ông Ferenc Gyurcsany phải trả giá.

Sớm thành đạt trên chính trường

Ông Ferenc Gyurcsany sinh ngày 4/6/1961, tại thành phố Papa, Hungary và sau khi lấy bằng cử nhân (1984) tại trường Đại học Pecs và bằng kinh tế (1990), ông bắt đầu tham chính. Ngay từ cuối thập niên 80 thế kỷ XX, ông Ferenc Gyurcsany đã là Bí thư Đoàn Thanh niên Cộng sản Hungary. Nhưng đầu thập niên 90, ông Ferenc Gyurcsany đã là Giám đốc, Tổng giám đốc và Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty kinh doanh tiền tệ quốc tế.

Ông từng nổi danh là trùm bất động sản và sản xuất kinh doanh. Là doanh nhân thành đạt và được mọi người gọi là "triệu phú Gyurcsany", ông Ferenc Gyurcsany cũng nổi tiếng là người hoạt bát, khéo ăn nói, có cá tính mạnh mẽ và không ngại đụng chạm.

Năm 2000, ông Ferenc Gyurcsany gia nhập đảng Xã hội và nhanh chóng trở thành một trong những lãnh đạo của đảng này. Năm 2002, ông Ferenc Gyurcsany được Thủ tướng Medgyessy Peter cử làm Chủ tịch ban cố vấn chiến lược.

Khoảng 1 năm sau (tháng 5/2003), Thủ tướng Medgyessy Peter bổ nhiệm ông Ferenc Gyurcsany làm Bộ trưởng Nhi đồng, Thanh niên và Giáo dục. Đến tháng 9/2004, ông được cử làm Chủ tịch đảng Xã hội và trở thành người thay thế Thủ tướng Medgyessy Peter kể từ đó đến nay.

Ông có số tài sản trị giá 14 triệu euro, khoảng 17 triệu USD và trở thành một trong những người giàu có nhất Hungary. Ferenc Gyurcsany còn được xem là Thủ tướng trẻ nhất trong lịch sử Hungary (43 tuổi). Ông Ferenc Gyurcsany có 4 con từ 2 đời vợ. Người vợ hiện nay của ông Ferenc Gyurcsany là bà Klara Dobrev, một luật sư đang giảng dạy tại Trường đại học Budapest.

Khi ông Ferenc Gyurcsany tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng (ngày 29/9/2004) đã giúp Hungary chấm dứt những bất ổn chính trị kéo dài, nhưng tuyên bố từ chức hôm 23/3/2009 không có phản ứng tương tự.

Khi mới đắc cử Thủ tướng, ông Ferenc Gyurcsany từng tuyên bố: "Chúng ta hãy cùng xây dựng đất nước Hungary hùng mạnh", nhưng thực tế hiện nay đang chứng minh ngược lại.

Những thành công trong cải cách kinh tế hồi cuối năm 2004, đầu năm 2005 vẫn không giúp ông Ferenc Gyurcsany cứu vãn được tình hình.

Và một trong những thất bại được coi là nghiêm trọng nhất của ông Ferenc Gyurcsany là không giành được sự ủng hộ của dư luận đối với những cải cách kinh tế rộng lớn cho dù Thủ tướng đã giảm được thâm hụt ngân sách