Liên minh cầm quyền Đức bị tê liệt?

Báo chí Đức nhìn chung cho rằng sự ra đi của ông Franz Muntefering sẽ làm cho công việc của bà Angela Merkel trở nên khó khăn hơn bao giờ hết, và rằng đây là một sự rút lui không phải vì lý do cá nhân như những gì vị Phó thủ tướng tuyên bố.

“Vợ tôi, Ankepetra, đã phải chịu một chứng bệnh ung thư từ nhiều năm nay và bà ấy lại vừa phải trải qua lần phẫu thuật thứ 5. Trách nhiệm quan trọng nhất của tôi lúc này là ở bên bà ấy trong thời kỳ dưỡng bệnh”. Đó là những gì ông Franz Muntefering đưa ra nhằm giải thích cho quyết định từ chức của mình trong một cuộc họp báo sáng ngày 13/11 tại thủ đô Berlin.

Ngay sau tuyên bố từ chức của ông Franz Muntefering, đảng SPD đã có sự bổ nhiệm mới, theo đó Bộ trưởng Ngoại giao Frank-Walter Steinmeier, 51 tuổi, được chỉ định làm Phó thủ tướng và Olaf Scholz, 49 tuổi, một trong những người đứng đầu nhóm nghị sĩ của đảng SPD tại Bundestag, được giao phụ trách Bộ Lao động.

Ông Franz Muntefering và bà Angela Merkel.

Một số nhà bình luận chính trị cho rằng, sự ra đi của ông Franz Muntefering mang đậm màu sắc chính trị. Bởi lẽ, theo những người này, ông Franz Muntefering vừa phải chịu hai thất bại liên tiếp trong nội bộ đảng SPD và sự ra đi của những thành viên bảo thủ trong liên minh cầm quyền.

Là người nổi tiếng với tinh thần trách nhiệm cao, đương nhiên, ông Franz Muntefering không muốn chọn sự ra đi vì những lý do trên. Tuy nhiên, nghĩa vụ đối với gia đình dường như đã khiến ông Muntefering không còn sự lựa chọn nào khác là từ chức.

Thêm vào đó, sự căng thẳng trong quan hệ giữa các thành viên trong Chính phủ Đức hiện nay có thể đã làm cho ông Franz Muntefering nghĩ rằng trong hai năm còn lại của nhiệm kỳ thủ tướng, bà Merkel cùng nội các của bà sẽ khó lòng đưa ra được những chính sách cải cách quan trọng.

Từng là một trợ thủ đắc lực nhất của cựu Thủ tướng Gerhard Schroder và thậm chí còn được coi là đồng tác giả của những chính sách cải cách do ông Schroder ban hành khi nắm quyền, ông Franz Muntefering vừa được bầu làm Phó chủ tịch đảng SPD hồi cuối tháng 10.

Mối quan hệ của ông với đương kim Thủ tướng Angela Merkel từ lâu đã không có bất cứ một sự căng thẳng ra mặt nào. Tuy nhiên, thời gian gần đây, mối quan hệ này có một chút rạn nứt nhỏ do xuất phát từ những bất đồng của các bộ trưởng thuộc hai phe.

Ông Kurt Beck.

Từng là đại biểu Quốc hội của vùng bắc Rhénanie-Westphalie, ông Franz Muntefering là người đối đầu trực tiếp với ông Kurt Beck, Chủ tịch đảng SPD và cũng là đối thủ của bà Merkel trong cuộc bầu cử Quốc hội diễn ra vào năm 2009. Ông Kurt Beck chủ trương quay lại với những giá trị của phe cánh tả Đức.

Đêm 12/11, liên minh cầm quyền Đức đã thông qua dự luật kéo dài thời gian trợ cấp thất nghiệp cho những người cao tuổi. Quyết định này như cổ vũ cho quan điểm của ông Kurt Beck nhưng ngược lại như một gáo nước lạnh dội vào đề xuất về mức lương tối thiểu cho những lao động đang làm việc, một ý tưởng được ông Franz Muntefering hết mực quan tâm xây dựng.

Trước đây, ông Franz Muntefering cho rằng, đề xuất cải cách kinh tế trên sẽ đem lại những kết quả khả quan trong phát triển kinh tế và giải quyết nạn thất nghiệp. Sau khi thuyết phục được Thủ tướng Angela Merkel, ông Franz Muntefering đã tiếp tục duy trì quan điểm cứng rắn về vấn đề ngân sách, điều này trái ngược hẳn với quan điểm của ông Kurt Beck.

Nhưng tháng 10 vừa qua, ông Franz Muntefering đã bị chính nội bộ đảng của mình không tán thành. 95,5% đảng viên đảng SPD bỏ phiếu cho chính sách của ông Kurt Beck.

Theo đó, chính sách “thắt lưng buộc bụng” về ngân sách do Franz Muntefering đề xướng bị dỡ bỏ, thay vào đó là chính sách kéo dài thời gian trợ cấp thất nghiệp cho những người trên 50 tuổi. Trước đây, quyết định giảm thời gian trợ cấp thất nghiệp này là một biện pháp hàng đầu của cựu Thủ tướng Gerhard Schroder.

Bà Angela Merkel giờ đây đã mất đi một đối tác quan trọng, mặc dù giữa hai đảng CDU-CSU và SPD trong liên minh cầm quyền vẫn còn nhiều điểm bất đồng. Phát biểu với báo giới, bà Merkel cho biết, bà rất lấy làm tiếc về việc ông Franz Muntefering từ chức và tiếc là họ không thể tiếp tục sát cánh bên nhau.

Về phần mình, ông Franz Muntefering nói vui rằng, quyết định của ông đã được vợ ông “phê chuẩn” chứ không phải do bà Thủ tướng đồng ý