Mỹ: Công tố viên đặc biệt Robert Mueller điều tra quyết liệt Paul Manafort

• Thách thức của công tố viên đặc biệt Robert Mueller
• Sợ bị điều tra, Trump sa thải công tố viên nổi tiếng chống tham nhũng

Những chi tiết mới xuất hiện trong cuộc điều tra không chứng minh được Paul Manafort, cựu Giám đốc điều hành Ban vận động tranh cử, câu kết với người Nga, nhưng lại cho thấy chiến thuật khai thác thông tin của Công tố viên đặc biệt Robert Mueller nhắm vào các phụ tá cũ của Tổng thống Trump.

Công tốt viên đặc biệt Robert Mueller đang tập trung nghiên cứu sâu các thông tin, tài liệu do Cục điều tra liên bang (FBI) cung cấp liên quan đến các trao đổi thư tín, email giữa ông Paul Manafort với các trung gian doanh nghiệp người Nga và Ukraina, cũng như những hoạt động của ông trước đây tại Ukraina để tìm bằng chứng chứng minh ông có hành động “câu kết với người Nga” can thiệp vào cuộc bầu cử năm 2016.

CNN cho biết, Manafort đã là mục tiêu theo dõi của FBI trong thời gian dài, bắt đầu từ năm 2014, về những hoạt động kinh doanh cũng như những nghi ngờ vi phạm pháp luật của ông. Tháng 7-2016, FBI đã đọc trộm thư điện tử của Manafort để theo dõi các mối quan hệ của ông với người Nga. Ngày 19-9, FBI đã công bố những email đọc trộm theo yêu cầu của các trợ lý của ông Manafort.

Bên cạnh các email, FBI và các công tố viên của ông Mueller còn thu thập được nhiều tài liệu liên quan đến hoạt động và các quan hệ, trao đổi của Manafort với các đối tác người Nga. Trong các email, tài liệu đó, các công tố viên điều tra của ông Mueller tập trung phân tích các email trao đổi giữa Manafort với nhân viên cũ của mình thời làm ăn ở Ukraina là Konstantin Kilimnik.

Hàng ngàn email mà FBI đọc trộm của Manafort đã cung cấp một bức tranh phức tạp, rất khó để kết luận những gì ông Manafort đã trao đổi với Kilimnik có liên quan đến cuộc bầu cử hay không. Do tất cả các email trao đổi giữa Manafort và Kilimnik đều không thể hiện cụ thể các nội dung trao đổi nên các nhà điều tra FBI cho rằng, ông Manafort đã sử dụng kỹ thuật ám thị, dùng từ ngữ “mã hóa” để trao đổi thông tin với Kilimnik.

Phần lớn nội dung email trao đổi giữa Manafort với Kilimnik liên quan đến việc thu hồi các khoản nợ mà các đối tác cũ đã nợ ông, trong đó có Deripaska. Báo chí Mỹ đã đưa tin đậm nét về nội dung một email trong đó Manafort viết như thế này: “Nếu ông ấy cần trao đổi cung cấp thông tin một cách riêng tư, chúng tôi có thể đáp ứng”.

Nhưng không ai giải thích chính xác được “ông ấy” là ai, nhân vật nào? Tờ Washington Post suy luận rằng đó có thể là Oleg Deripaska, ông vua sản xuất nhôm Nga, một đối tác làm ăn cũ của Manafort ở Ukraina và Nga. Còn thông tin mà Manafort dự định trao đổi riêng với Deripaska nếu ông ta đến Mỹ là thông tin gì thì cũng chẳng ai biết chính xác.

Nhưng ít nhất tờ báo Washington Post cho rằng, đó có thể là cuộc trao đổi về các khoản nợ còn tồn đọng từ thời kỳ làm ăn trước khi Manafort về Mỹ làm việc cho ông Trump.

Trong 1 email hồi tháng 4-2017, vài ngày sau khi Manafort được ông Trump chọn làm chiến lược gia tranh cử, Manafort đã “khoe” với Kilimnik về uy tín chính trị tăng cao khi về làm việc cho ông Trump. Tuy nhiên, cũng có những email mà nội dung có vẻ trái ngược với điều mà các nhà điều tra của ông Mueller đang tìm kiếm. Chẳng hạn, một email trong tháng 5-2017 cho thấy Manafort đã từ chối thẳng một đề xuất từ một cố vấn tình nguyện (không trả lương) rằng “ông Trump ra nước ngoài để gặp gỡ các lãnh đạo Nga”.

Và Manafort viết trong email “Chúng tôi cần ai đó để thông báo lại rằng ông Trump sẽ không thực hiện các chuyến đi này”. Trong một email khác ngày 29-7-2016, tức 8 ngày sau khi ông Trump được đảng Cộng hòa chọn đề cử ra tranh cử tổng thống, Kilimnik viết cho Manafort với nội dung thông báo ông ta vừa gặp một người “đã từng trao cho ông một lọ trứng cá đen lớn nhất cách đây vài năm”. Kilimnik nói, cần có thời gian để thảo luận về “chuyện dài trứng cá đen” và hai người thỏa thuận sẽ gặp nhau ở New York.

Món “trứng cá đen” mà Kilimnik đề cập trong email được hiểu là các khoản tiền mà các đối tác phải trả cho Manafort trong các thương vụ làm ăn trước đây ở Ukraina. Và các nhà điều tra FBI cho rằng, những nội dung câu chuyện liên quan đến “trứng cá đen” chứa đựng mối quan hệ làm ăn giữa Manafort với Deripaska.

Người phát ngôn Jason Maloni cũng như các trợ lý của Manafort đều khẳng định ông Manafort sử dụng các ngôn từ mang tính “mật mã” trong các email trao đổi với Kilimnik thực ra là vì lý do an ninh. Hai ông trao đổi những thông tin “nhạy cảm” trên môi trường mạng toàn cầu và muốn giữ bí mật những nội dung trao đổi.

Trên thực tế, cuộc gặp giữa Kilimnik với Manafort đã diễn ra trong tháng 8-2017 tại quán bar xì-gà mang tên Grand Havana Club ở khu Manhattan, trong đó hai người đã thảo luận về các hóa đơn chưa thanh toán.

Nhận định về các hoạt động điều tra mà công tố viên đặc biệt Mueller đang nhắm vào ông Manafort, một cựu công tố viên liên bang Mỹ cho rằng, ông Mueller - với sự giúp sức tích cực của truyền thông - đang “đánh cấp tập” vào Manafort nhằm mục đích rõ ràng: buộc ông Manafort phải hé răng cung cấp những thông tin mà ông nắm được về các hoạt động, các mối quan hệ của ông Trump với các đối tác nước ngoài, đặc biệt là Nga.

Trong tháng 7-2017, văn phòng của ông Mueller đã khám xét một căn hộ cao cấp của Manafort ở Alexandria, bang Virginia, và đây được xem là hành động quyết liệt trong hoạt động điều tra đối với một quan chức. Rồi ông Mueller còn triệu tập người phát ngôn Maloni và cựu luật sư của ông Manafort ra trước đại bồi thẩm để chất vấn.

Tháng 8, đội điều tra của Mueller thông báo với Manafort và các luật sư của ông này rằng, họ có thể bị truy tố hình sự, vì vậy “cần phải hợp tác với cơ quan điều tra bằng cách cung cấp thông tin về các thành viên khác của chiến dịch tranh cử”.

Ngày 20-9, công tố viên đặc biệt Mueller đã yêu cầu Nhà Trắng cung cấp các thông tin về hoạt động của Tổng thống Trump trong thời gian qua, trong đó có cả các cuộc họp, nói chuyện của ông với cựu Giám đốc FBI James Comey và cựu Cố vấn An ninh quốc gia Michael Flynn. Có vẻ như ông Mueller đang siết dần cái vòng thòng lọng quanh cổ ông Trump trong cuộc điều tra này.