Đằng sau sự ra đi bất ngờ của Ngoại trưởng Canada

Thủ tướng Canada Stephen Harper tuyên bố đã chấp nhận đơn từ chức của Ngoại trưởng Baird.

Thủ tướng Harper cũng bày tỏ lấy làm tiếc về quyết định của ông Baird và đánh giá cao năng lực của chính khách này.

Bộ trưởng Thương mại Ed Fast sẽ tạm thời đảm nhận vị trí Ngoại trưởng trong thời gian Thủ tướng Harper tìm kiếm một ứng cử viên thay thế.

Đài Truyền hình Quốc gia Canada CBC dẫn lời phát biểu của ông Baird tại Hạ viện nhấn mạnh, hiện tại là thời điểm thích hợp để ông rút lui sau hai thập niên tham gia chính trường.

Việc rời nội các của ông Baird cùng với việc từ chức trước đó của Bộ trưởng Tài chính Jim Flaherty (18/3/2014) cho thấy, chỉ trong gần 1 năm đã có 2 bộ trưởng quyền lực nhất rời chính phủ của Thủ tướng Harper.

Cùng với đó, đảng Bảo thủ (PC) của ông Harper phải "chiến đấu" trong cuộc bầu cử liên bang diễn ra vào ngày 19/10 tới mà thiếu đi hai bộ trưởng xuất sắc.

Sự ra đi của ông Baird sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới những tính toán của ông Harper và PC cho cuộc tranh cử này, cũng như ảnh hưởng không nhỏ đến định hướng chính sách chung của chính phủ.

Tuy nhiên, trong bối cảnh quốc tế chứa đựng nhiều bất ổn cùng những mối đe dọa từ chủ nghĩa khủng bố, các chính sách hiện nay của Thủ tướng Harper và PC vẫn mang lại nhiều lợi ích. Theo đó, họ sẽ không dễ dàng bị đánh bại ở lần bầu cử tới.

Việc Bộ trưởng Baird từ chức hoàn toàn bất ngờ với mọi người, kể cả bạn bè và đồng nghiệp của ông. Được coi là một trong những người thân tín nhất của Thủ tướng Harper, John Baird đã phục vụ trong nội các của Thủ tướng Harper kể từ sau cuộc bầu cử liên bang 23/1/2006.

Tuy nhiên, Hãng tin Reuters dẫn nguồn tin đáng tin cậy cho biết, mối quan hệ giữa Ngoại trưởng Canada và Văn phòng Thủ tướng nước này đã xấu đi nhiều trong những tháng gần đây, chủ yếu liên quan tới chính sách ứng xử với Nga.

Cũng theo CBC, quyết định từ chức của ông Baird sẽ có hiệu lực ngay chỉ trong vài ngày tới khiến dư luận trong nước đồn rằng ông đã tính toán trước cho mình một nhiệm vụ mới sau khi rời nhiệm sở.

Sinh ngày 26/5/1969 tại Nepean, Ontario, ông Baird sử dụng gần như toàn bộ quãng đời trưởng thành của mình hoạt động thuần túy trong tư cách một chính trị gia.

Ông bắt đầu con đường chính trị của mình tại tỉnh Ontario dưới thời Thủ hiến Mike Harris vào năm 1995 trước khi chuyển sang chính trị liên bang vào năm 2005. Ngày 13/7/1995, Baird được bổ nhiệm làm trợ lý Bộ trưởng Lao động Canada.

Tới tháng 11/1997, ông lại được giao trách nhiệm làm trợ lý Bộ trưởng Tài chính. Hai năm sau, năm 1999, ông tham gia nội các của ông Harris với vai trò là Bộ trưởng Bộ Dịch vụ Xã hội và Công cộng.

Là một trong số ít các bộ trưởng có khả năng nói lưu loát hai ngoại ngữ, ông đồng thời được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Ngoại giao khối Pháp ngữ của Canada.

Ngày 6/2/2006, ông được bổ nhiệm làm Chủ tịch Hội đồng Quản trị Kho bạc Canada. Cũng trong năm 2006 ông được bầu làm nghị sĩ Quốc hội và liên tiếp được bổ nhiệm nắm giữ nhiều cương vị quan trọng dưới quyền Thủ tướng Harper từ đó đến nay.

Trên cương vị Bộ trưởng Ngoại giao, Baird đã trải qua sự nghiệp chính trị khá bận rộn. Từ việc giải quyết các vấn đề ứng xử ngoại giao của Canada với cuộc chiến tại Libya, tới cuộc khủng hoảng tại Ukraine và gần đây nhất là vụ việc liên quan tới nhà báo người Ai Cập gốc Canada Mohamed Fahmy làm cho Hãng Al-Jazeera bị bắt giam.

Theo lời kể của một người bạn, Ngoại trưởng Baird quyết định từ giã sự nghiệp chính trị để chuyển sang lĩnh vực kinh doanh.

Có nhiều yếu tố tác động tới quyết định từ chức vào thời điểm này. Đầu tiên, Ngoại trưởng Baird không nằm trong quy hoạch thay thế lãnh đạo PC.

Nếu tiếp tục tranh cử, Ngoại trưởng Baird buộc phải chuyển sang vùng cử tri Nepean, Ontario vì hiện giờ ông là Thượng nghị sĩ PC đại diện cho vùng Ottawa West-Nepean.

Tiếp đó, ngày càng có nhiều nghị sĩ quyết định không tiếp tục tham gia tranh cử bởi nhiều lý do, nổi bật là bởi những thay đổi sắp tới trong kế hoạch lương hưu của các nghị sĩ, theo đó, nếu các nghị sĩ quyết định nghỉ hưu sớm sẽ có lợi hơn là tiếp tục theo đuổi sự nghiệp chính trị.

Cuối cùng, đã có tấm gương điển hình thành công sau khi rời khỏi chính trường, đó là cựu Thủ tướng Jim Prentice, nay là Thủ hiến bang Alberta.

Sau khi ông rời chính trường vào năm 2010, Prentice được bổ nhiệm làm Phó chủ tịch cấp cao và Giám đốc điều hành Ngân hàng Thương mại Hoàng gia Canada.