Ông Trump có nguy cơ bị truy tố hình sự

Cuộc điều tra của Ủy ban tuyển chọn Hạ viện về vụ bạo loạn ngày 6-1-2021 trên Đồi Capitol (còn gọi là Ủy ban 6-1) đã có được những kết quả bước đầu khá quan trọng, với những phát hiện nghiêm trọng làm gia tăng khả năng sẽ phải mở cuộc điều tra hình sự và truy tố hình sự đối với cựu Tổng thống Donald Trump do âm mưu phạm tội hình sự liên quan đến kế hoạch ngăn chặn ông Joe Biden thắng cử.

Các bằng chứng về hành vi phạm tội của ông Trump đã được Ủy ban 6-1 trình lên tòa án hôm 2-3 trong đó cáo buộc ông Trump cùng các phụ tá tham gia vào một “âm mưu tội phạm” nhằm ngăn chặn Quốc hội thực hiện quy trình xác nhận kết quả thắng cử của ông Biden. Các cựu công tố viên Mỹ cho rằng những bằng chứng nộp tại tòa này có thể dùng để buộc tội ông và truy tố hình sự đối với ông. Cáo buộc này xuất phát từ việc ông Trump cùng với các phụ tá và đồng minh hàng đầu vận động quyết liệt để cản trở việc công nhận ông Biden thắng cử bằng cách đưa ra những tuyên bố sai sự thật về gian lận bầu cử.

Hồ sơ điều tra cho thấy trong khoảng thời gian từ ngày bầu cử năm 2020 đến ngày 6-1-2021, ông Trump và ban vận động tranh cử của ông đã đưa ra những tuyên bố sai sự thật rằng cuộc bầu cử đã bị nhiễm độc bởi gian lận tràn lan. Hàng loạt e-mail của ban vận động tranh cử của ông Trump đã khuyến khích người ủng hộ gây áp lực lên Quốc hội để ngăn cản việc công nhận ông Biden chiến thắng, nhằm giữ cho ông Trump tiếp tục làm tổng thống.

Tập hồ sơ dày 61 trang của Ủy ban 6-1 nộp lên tòa án đưa ra nhiều chứng cứ và lập luận nhằm buộc tội ông Trump và luật sư John Eastman, trưởng nhóm luật sư của ông. Hồ sơ cũng bao gồm cả chứng cứ buộc tội đối với nhóm gây rối Oath Keepers trong vụ bạo loạn Đồi Capitol.

Trong quá trình điều tra của Ủy ban 6-1, ông Trump và luật sư của ông (luật sư John Eastman) đã lợi dụng đặc quyền dành cho cựu tổng thống để chống lại các yêu cầu của Ủy ban 6-1 nhằm tiếp cận các hồ sơ và thư điện tử của Nhà Trắng mà ông Trump đã giao dịch trong thời gian tiến hành kế hoạch đảo ngược kết quả bầu cử. Tuy nhiên, sau khi cựu luật sư Giuliani phải ra điều trần trước Hạ viện, Ủy ban 6-1 đã bác bỏ lập luận của luật sư và buộc ông Trump phải cung cấp các hồ sơ theo yêu cầu. Ông Trump thậm chí còn kêu gọi những người ủng hộ ông biểu tình phản đối lớn ở các thành phố như New York, Washington DC, Atlanta để chống lại các cuộc điều tra của Bộ Tư pháp đối với các hoạt động sai luật của ông.

Bên cạnh cuộc điều tra của Ủy ban 6-1, Bộ Tư pháp Mỹ cũng đang tiến hành ít nhất 2 cuộc điều tra quan trọng có thể dẫn đến kết luận truy tố hình sự ông Trump. Một trong 2 cuộc điều tra đó nhắm vào cáo buộc tạo dựng cử tri giả, đã được Thứ trưởng Bộ Tư pháp Lisa Monaco công bố từ tháng 1-2022. Cuộc điều tra hình sự liên quan đến kế hoạch “đánh tráo cử tri” tại 7 bang ông Biden thắng cử do luật sư riêng của ông Trump lúc đó là Rudy Giuliani được giao phụ trách. Theo kế hoạch này, các cử tri hợp pháp đã bỏ phiếu bầu cho ông Biden sẽ được thay thế bằng những “cử tri giả” bầu cho ông Trump. Cuộc điều tra được tiến hành sau khi Bộ trưởng Tư pháp hai bang Michigan và New Mexico gửi khuyến nghị lên Bộ Tư pháp Liên bang yêu cầu điều tra.

Bên cạnh đó, đầu tháng 3-2022 Bộ Tư pháp Mỹ cũng thông báo đã ký “thỏa thuận nhận tội” với một số thành viên nhóm Oath Keepers đã bị buộc tội âm mưu xúi giục nổi loạn trong vụ tấn công bạo loạn ngày 6-1 trên đồi Capitol.

Ngoài ra, một tiến trình pháp lý khác cũng đang được tiến hành có thể góp phần củng cố thêm hồ sơ để truy tố hình sự ông Trump. Đó là việc một bồi thẩm đoàn đặc biệt ở bang Georgia do thẩm phán khu vực quận Fulton triệu tập để điều tra việc ông Trump đã liên tục gọi điện dồn dập đến Bộ trưởng Ngoại giao bang Georgia Brad Raffensperger vào ngày 2-1-2021 nhằm thúc giục ông này tìm cho được 11.780 lá phiếu ủng hộ ông để lật ngược thế thắng của ông Biden tại bang này.

Với việc Ủy ban 6-1 nộp lên tòa án hồ sơ điều tra với những phát hiện nghiêm trọng nêu trên, các cựu công tố viên đã kêu gọi Bộ Tư pháp đẩy nhanh tiến độ các cuộc điều tra của mình để tìm ra đầy đủ bằng chứng cho việc ông Trump đã sử dụng các thủ đoạn gian dối nhằm ngăn cản ông Biden thắng cử. Các cựu công tố viên cho rằng, các cáo buộc chi tiết của Ủy ban 6-1 có thể dẫn đến việc ủy ban này gửi khuyến nghị sang Bộ Tư pháp, từ đó các công tố viên xem xét một cách nghiêm túc và tiến hành hoạt động tố tụng. Có thể ông Trump sẽ bị truy tố hình sự với các tội danh liên quan đến hai cáo buộc “âm mưu xúi giục nổi loạn” và “lừa dối nước Mỹ”.

Vụ bạo loạn của nhóm người ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump tấn công vào Điện Capitol ngày 6-1-2021 được dư luận quan tâm và cả thế giới theo dõi. Vụ việc sau đó diễn biến ngày càng nghiêm trọng. Nhiều tiếng nói lên án những kẻ quá khích và đặc biệt là cáo buộc ông Trump đã kêu gọi những người ủng hộ mình gây rối nhằm ngăn cản Quốc hội thông qua nghị quyết xác nhận kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020 với chiến thắng thuộc về ông Joe Biden. Nghị sĩ đảng Dân chủ ở Hạ viện Adams Schiff đã phẫn nộ gọi cuộc tấn công trên Đồi Capitol là “cuộc tấn công vào nền dân chủ”, còn dư luận chung ở Mỹ và trên thế giới gọi đó là “cái tát vào nền dân chủ Mỹ”.