Buôn bán pháo lậu, ẩn họa khôn lường

Chặt đứt nhiều đường dây buôn bán pháo nổ xuyên quốc gia

Những tháng cuối năm 2025, từ nguồn tin của quần chúng nhân dân về việc đối tượng Trần Văn Dũng (SN 2001), trú tại xã Quan Thành, tỉnh Nghệ An có dấu hiệu liên quan đến đường dây mua bán, tàng trữ pháo nổ số lượng lớn thâm nhập từ nước ngoài vào, có tính chất phức tạp, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình ANTT trên địa bàn, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nghệ An đã phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ và công an các xã để đấu tranh, triệt xóa.

Trần Văn Dũng là đối tượng đã đã có tiền án về tội tàng trữ trái phép chất ma túy nên quá trình hoạt động rất kín kẽ, cảnh giác và tinh vi. Mặc dù vậy, bằng các biện pháp nghiệp vụ, đầu tháng 11/2025 trinh sát xác định đối tượng đã móc nối, thu gom được một số lượng pháo nổ từ Lào rất lớn, “đối tác” đã đóng thành 4 thùng rồi ngụy trang thành hàng hóa chuyển về Việt Nam bằng xe khách liên vận.

Rạng sáng 27/10, khi “hàng” được vận chuyển về đến địa phận xã Yên Thành, Dũng nhờ một người khác nhận giúp thì bị bắt giữ với tang vật là 107kg pháo nổ. Mở rộng điều tra, đến ngày 4/11 lực lượng chức năng đã bắt giữ Trần Văn Dũng để điều tra về hành vi "Buôn bán hàng cấm".

Cũng trong ngày 27/10, đối tượng Lê Văn Cầm (SN 1964), trú Bản Vều 1, xã Anh Sơn cũng đã bị Công an Nghệ An khởi tố về tội “Tàng trữ hàng cấm” khi đang vận chuyển hơn 23kg pháo hoa nổ. Số pháo này được đối tượng mua của một người Lào không quen biết tại khu vực biên giới, đưa về cất để sử dụng vào dịp tết và làm quà tặng người thân.

Trước đó, cuối tháng 9/2025, lợi dụng mưa bão liên miên xảy ra trên địa bàn, Phan Thành Minh (SN 1989), trú tại xã Quảng Châu, tỉnh Nghệ An đã liều lĩnh vận chuyển số lượng pháo nổ lớn từ Lào về nhưng hành vi này đã bị phát hiện.

Cụ thể, vào ngày 29/9 là thời điểm bão số 10 Bualoi đổ bộ vào Nghệ An. Qua theo dõi và củng cố nguồn tin từ trước nên rạng sáng cùng ngày, trong điều kiện mưa to, gió lớn song khi phát hiện xe ôtô đầu kéo BKS 34C-072.78 kéo theo rơmoóc chứa container BKS 37R-027.42 đang lầm lũi xé màn mưa hướng trên Quốc lộ 46 đoạn qua xã Hưng Nguyên, lực lượng chức năng đã dừng phương tiện, tiến hành kiểm tra và bắt quả tang Phan Thành Minh đang vận chuyển 30kg pháo nổ cùng 99 viên hồng phiến.

Khám xét khẩn cấp nơi ở của đối tượng tại xã Quảng Châu, lực lượng chức năng tiếp tục phát hiện và thu giữ thêm 95,34kg pháo nổ các loại. Minh khai nhận, bản thân làm nghề lái xe container đường dài, thường xuyên qua lại giữa hai nước Việt Nam và Lào. Nhận thấy pháo nổ có nguồn gốc nước ngoài giá thành rẻ hơn trong nước, được nhiều người săn lùng nên Minh đã nổi lòng tham, lợi dụng mưa bão đã thu gom rồi vận chuyển về nước để tiêu thụ.

Chuyên án lớn nhất trong năm 2025 mà Công an Nghệ An triệt xóa liên quan đến pháo nổ là vào tháng 5/2025. Theo đó, vào khoảng 18h ngày 14/5, tại khu vực đường Hồ Chí Minh thuộc địa phận xã Yên Xuân, Công an Nghệ An đã bắt giữ thành công đối tượng Hoàng Cảnh Ước (SN 1981) và Cao Thanh Hòa (SN 1994), cùng trú tại tỉnh Gia Lai khi đang thực hiện hành vi vận chuyển pháo nổ trái phép. Quá trình vây bắt, các đối tượng đã chống trả quyết liệt hòng bỏ trốn nhưng với tinh thần quyết tâm, lực lượng chức năng đã bắt giữ thành công, di lý các đối tượng về trụ sở. Tang vật thu giữ gồm 198 hộp pháo hoa nổ loại 49 quả, 768 hộp pháo hoa nổ loại 36 quả với tổng trọng lượng khoảng 1.500kg. Đấu tranh ban đầu, các đối tượng thừa nhận là thành viên của đường dây vận chuyển, buôn bán pháo nổ trái phép từ nước ngoài về Việt Nam tiêu thụ.

Từ đầu năm đến nay, lực lượng Công an các cấp trên địa bàn đã phát hiện, bắt giữ giữ 23 vụ, 37 đối tượng, thu giữ gần 2.000kg pháo nổ. Riêng trong dịp tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, Công an Nghệ An đã bắt 160 vụ, 209 đối tượng; thu 1,6 tấn pháo nổ nhập lậu các loại.

Cảnh báo vấn nạn tàng trữ, mua bán và chế tạo pháo nổ dịp tết

Điều đáng báo động, trước sự vào cuộc quyết liệt của ngành chức năng dẫn đến nguồn cung về pháo lậu trong nước khan hiếm, trong khi nhu cầu của một bộ phận không nhỏ vẫn rất lớn. Trước tình trạng này, nhiều đối tượng, trong đó phần lớn là học sinh, sinh viên và thanh thiếu niên đã đặt thuốc nổ, dây cháy chậm trên các trang mạng xã hội rồi lén lút chế tạo pháo nổ, tiềm ẩn nhiều rủi ro, thậm chí đe dọa đến tính mạng.

Hồi tháng 7/2025, đối tượng Phan Minh Quang (SN 2008), trú xã Kim Bảng, tỉnh Nghệ An đã bị bắt giữ, khởi tố khi chế tạo pháo rồi lên mạng xã hội rao bán thông qua mạng xã hội Facebook có tên “Hùng Văn”.

Lực lượng chức năng đã bắt quả tang Phan Minh Quang khi đang vận chuyển pháo nổ, thu giữ 2 hộp pháo hoa nổ, 94 quả pháo bi và 51 quả pháo tự chế. Tiến hành khám xét nơi ở của đối tượng, lực lượng chức năng thu giữ được một số dụng cụ để sản xuất pháo tự chế. Mới đây nhất, tối ngày 3/10, Công an phường Thành Vinh bắt giữ 2 đối tượng Nguyễn Văn G.B (SN 2005), trú tại xã Tiên Đồng và Vũ Thanh N. (SN 2003), trú tại xã Quỳ Hợp, thu giữ 31 quả pháo tự chế; túi nilông chứa chất sử dụng để chế tạo pháo và một số tang vật liên quan khác.

Cũng trên địa bàn Nghệ An, lực lượng chức năng đã bắt giữ Phan Tiến Phi (SN 2004), trú tại xã Vạn An về hành vi sản xuất, tàng trữ các loại hóa chất để sản xuất thuốc pháo. Tang vật thu giữ gồm 890 kg hóa chất các loại để pha trộn thành thuốc pháo cùng 1.000m dây cháy chậm, 5.000 vỏ hộp các-tông, 30kg túi zip cùng nhiều nguyên liệu, dụng cụ để chế tạo pháo. Hồi đầu năm, Phạm Văn Tâm (SN 1984), trú tại xã Tân Kỳ cũng bị bắt giữ về hành vi tương tự khi đang tàng trữ tại nhà riêng 12 giàn pháo hoa, 42 quả pháo nổ tự chế, 4 bịch pháo bi nổ tự chế và 2 kg thuốc nổ với tổng khối lượng 55kg.

Theo khuyến cáo của ngành chức năng, việc chế tạo pháo nổ tiềm ẩn nhiều nguy cơ về cháy nổ, gây hậu quả vô cùng lớn, đe dọa tính mạng của chính người chế tạo lẫn những người xung quanh. Tại Nghệ An, hai vụ nổ kinh hoàng xảy ra tại nhà ông Hoàng Văn Quang (SN 1964), trú tại xã Tam Hợp và Lô Văn Hưng (SN 1997), trú tại xã Quỳ Châu đã cướp đinh sinh mạng của 4 người, 2 người khác bị thương nặng chỉ cách nhau 4 tháng trong năm 2024 đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về vấn nạn tàng trữ, chế tạo và sử dụng pháo nổ. Cơ quan chức năng sau đó đã vào cuộc và xác nhận, các vụ nổ này đều liên quan đến quá trình sản xuất, chế tạo thuốc pháo nổ.

Để phòng, chống tội phạm liên quan pháo nổ, Công an Nghệ An nói riêng và Công an các tỉnh biên giới Việt - Lào là Hà Tĩnh, Quảng Trị... cũng đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt, thường xuyên trao đổi thông tin, tăng cường tuần tra và kiểm soát tại các tuyến trọng điểm, đường mòn, lối mở. Bên cạnh đấu tranh với tội phạm, lực lượng công an các cấp đã đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức người dân về tác hại của pháo nổ, xử lý nghiêm các vi phạm và phát động phong trào toàn dân tố giác tội phạm, góp phần ngăn chặn kịp thời hành vi buôn bán, tàng trữ và sử dụng pháo trái phép.

Ông Nguyễn Bá Trung, Phó đội trưởng Hải quan Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo cho biết, nguyên nhân pháo lậu hằng năm tuồn qua cửa khẩu Cầu Treo là do pháo ở Lào hiện được bán khá rẻ và dễ tìm mua, nên nhiều người lợi dụng dịp cuối năm thu mua, cất giấu trong hàng hóa hoặc khoang kín để đưa về Việt Nam chia nhỏ bán kiếm lời. Để gom hàng, tội phạm không chỉ chọn những tháng cuối năm mới rậm rịch, mà hoạt động này đã diễn ra xuyên suốt của các tháng trong năm. Pháo thường được giấu dưới hộc tự chế, trong thùng hàng hoặc trà trộn với hàng cồng kềnh nên rất khó phát hiện.

Để ngăn chặn, lực lượng Hải quan đã thường xuyên phối hợp với Công an, BĐBP duy trì trực 24/24 giờ, nắm chắc tình hình hai bên cánh gà cửa khẩu, tăng cường soi chiếu hàng hóa, sử dụng các công cụ hỗ trợ để kiểm soát chặt chẽ hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa. Qua đó, góp phần ngăn chặn kịp thời hành vi buôn bán, tàng trữ và sử dụng pháo trái phép.