Khi lòng dân trở thành “phên dậu” nơi biên giới Hà Tiên
Buổi tối ở Hà Tiên (tỉnh An Giang), gió từ biển thổi vào mang theo vị mằn mặn quen thuộc. Trên những con đường nhỏ dẫn về các khu phố Xà Xía, Thạch Động…, ánh đèn vàng hắt xuống từng mái nhà, quán nước. Giữa nhịp sống tưởng chừng yên ả ấy, một lực lượng âm thầm hoạt độngvà đang trở thành “cánh tay nối dài” quan trọng trong việc giữ gìn an ninh trật tự (ANTT) trên địa bàn phố biển, đó là Đội dân phòng cơ động phường Hà Tiên.
Mô hình hiệu quả trên tuyến biên giới
Phường Hà Tiên được thành lập trên cơ sở sáp nhập 4 phường cũ của thành phố Hà Tiên (tỉnh Kiên Giang trước đây), gồm Bình San, Đông Hồ, Pháo Đài và Mỹ Đức. Địa bàn phường có tuyến biên giới bộ dài hơn 14km, tiếp giáp với 3 xã thuộc huyện Kampong Trach, tỉnh Kampot (Campuchia). Khu vực giáp biên phía bên kia hiện có nhiều casino đang hoạt động, thu hút lượng lớn người qua lại, tiềm ẩn nguy cơ phức tạp về tội phạm và tệ nạn xã hội.
Những năm qua, Công an phường Hà Tiên đã chủ động tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai đồng bộ nhiều giải pháp bảo đảm ANTT, gắn công tác phòng, chống tội phạm với phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Một trong những cách làm nổi bật là xây dựng và duy trì mô hình Đội dân phòng cơ động tuyên truyền, phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội tuyến biên giới (gọi tắt là Đội dân phòng cơ động).
Được thành lập từ tháng 3/2021, nhiệm vụ chính của Đội dân phòng cơ động là hỗ trợ chính quyền và lực lượng chức năng trong công tác phòng, chống dịch COVID-19 trên tuyến biên giới. Khi dịch bệnh được kiểm soát, từ yêu cầu thực tiễn bảo đảm ANTT tại địa phương, mô hình này từng bước được kiện toàn, điều chỉnh mục tiêu, chuyển trọng tâm sang phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội, giữ gìn ANTT khu vực biên giới.
Dưới sự hướng dẫn trực tiếp của lực lượng Công an, đặc biệt là cảnh sát khu vực, Đội dân phòng cơ động đã từng bước phát huy vai trò là lực lượng hỗ trợ đắc lực cho Công an phường trong công tác bảo đảm ANTT tại cơ sở. Hiện nay, phường Hà Tiên có đội có 11 thành viên, chủ yếu là những người có uy tín trong đồng bào dân tộc Khmer, am hiểu địa bàn, phong tục tập quán và có tiếng nói trong cộng đồng dân cư dọc tuyến biên giới.
Trong năm 2025, Đội dân phòng cơ động đã phối hợp cùng Cảnh sát khu vực, Biên phòng và lực lượng an ninh cơ sở tham gia 175 cuộc tuần tra nhân dân, với 1.039 lượt người tham gia. Qua đó, kịp thời phát hiện, giải tán 5 nhóm thanh thiếu niên tụ tập đêm khuya, 2 điểm đánh bạc nhỏ lẻ; phối hợp mời gọi, cảm hóa, giáo dục 69 đối tượng; phát hiện 12 lượt đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy và tham gia đưa 12 đối tượng đi cai nghiện bắt buộc…
Bên cạnh công tác tuần tra, Đội dân phòng cơ động còn tham gia 472 cuộc tuyên truyền tại các điểm họp Tổ Nhân dân tự quản và hàng trăm lượt tuyên truyền trực tiếp tại hộ dân. Nội dung tập trung vào phổ biến pháp luật; cảnh báo thủ đoạn của các loại tội phạm, nhất là lừa đảo trên không gian mạng; trộm cắp, cướp, cướp giật tài sản; vi phạm xuất, nhập cảnh trái phép; vận động người dân không mua bán, vận chuyển hàng cấm, vũ khí, vật liệu nổ, pháo; hướng dẫn cài đặt định danh điện tử VNeID và thực hiện dịch vụ công trực tuyến…
Đội dân phòng cơ động cũng kịp thời cung cấp 35 lượt tin về ANTT và thông tin cư trú cho lực lượng Công an, góp phần giải quyết nhiều vụ việc ngay tại cơ sở. Không chỉ vậy, các thành viên Đội dânphòng cơ động còn tham gia hỗ trợ ngày công lao động trong chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát” tại 5 căn nhà trên địa bàn biên giới và tích cực tham gia các hoạt động phong trào khác của địa phương.
Những “người gác cửa” thầm lặng
Theo ông Si Phon, thành viên Đội dân phòng cơ động, tội phạm trên tuyến biên giới ngày càng hoạt động tinh vi, khó lường. Chúng lợi dụng địa hình có nhiều đường mòn, lối mở và sự thiếu hiểu biết của một bộ phận người dân để lôi kéo, dụ dỗ vận chuyển hàng lậu, ma túy hoặc tổ chức xuất, nhập cảnh trái phép. Đáng lo ngại hơn, nhiều đối tượng nhắm vào phụ nữ, trẻ em bằng những lời mời gọi “việc nhẹ, lương cao”, quà tặng hoặc lợi ích trước mắt…
Thành viên Đội dân phòng cơ động đã đến từng khu dân cư, từng hộ gia đình, nhất là khu vực đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống dọc biên giới, để nhắc nhở người dân không tham gia, không tiếp tay, không bao che cho các hành vi vi phạm pháp luật; cảnh giác với người lạ; không cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng; không truy cập các đường link, ứng dụng, tệp đính kèm không rõ nguồn gốc. Các buổi tuyên truyền được thực hiện bằng nhiều hình thức linh hoạt, gần gũi, từ sinh hoạt tổ dân cư đến những cuộc trò chuyện đời thường.
Ông Trần Văn Chéo (SN 1964), tham gia Đội dân phòng cơ động từ tháng 3/2021, hiện là Trưởng khu phố Thạch Động, chia sẻ thêm rằng, thành viên đội luôn nỗ lực làm mới các cách tuyên truyền để cho người dân dễ nghe, dễ hiểu và dễ nhớ. “Nhiều khi trong lúc ngồi uống nước chè, tôi vẫn lồng kể các câu chuyện khác nhau để bà con ý thức và không qua lại biên giới bằng đường vòng, tiểu ngạch; không tiếp tay đưa người trái phép; không nghe lời của mấy người dụ dỗ”, ông Chéo nói và cho biết, nhờ cách làm bền bỉ ấy mà nhiều hộ dân ở khu vực Bến Xuồng đã hiểu rõ, cam kết không tham gia vận chuyển người trái phép hay buôn lậu…
Trung tá Châu Văn Nát, người dân tộc Khmer, Cảnh sát khu vực khu phố Xà Xía, người thường xuyên làm việc với Đội dân phòng cơ động cho hay, lực lượng này đã giúp cảnh sát khu vực rất nhiều trong việc tiếp cận và tạo niềm tin với bà con sinh sống vùng biên giới. Do đó, công tác vận động, tuyên truyền cũng hiệu quả hơn, giúp đảm bảo an ninh ngay từ cơ sở.
Nói thêm về hoạt động của Đội dân phòng cơ động, Trung tá Ngô Kim Thảo, Phó Trưởng Công an phường Hà Tiên cho hay, dù không có lương hay phụ cấp, các thành viên Đội dân phòng cơ động vẫn hoạt động rất trách nhiệm, trên tinh thần tự nguyện, tự giác.
“Đội dân phòng cơ động đã phối hợp, hỗ trợ tốt cho lực lượng Công an trong công tác bảo đảm ANTT khu vực biên giới, góp phần giữ vững an ninh chính trị tại địa phương. Công an phường Hà Tiên vẫn đang tiếp tục hướng dẫn các thành viên Đội dân phòng cơ động về nội dung, hình thức và biện pháp tuyên truyền phù hợp; kịp thời cung cấp thông tin về phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm; tăng cường quản lý, cảm hóa, giáo dục các đối tượng có nguy cơ vi phạm. Qua đó, nâng cao hơn nữa ý thức chấp hành pháp luật và sự tham gia chủ động của người dân trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, Trung tá Ngô Kim Thảo nhấn mạnh.
Bên cạnh đánh giá của lực lượng Công an, chính quyền địa phương cũng khẳng định rõ hiệu quả thực tiễn của mô hình này. Ông Phạm Khắc Phara, Phó Chủ tịch UBND phường Hà Tiên cho biết, mô hình Đội dân phòng cơ động rất phù hợp với điều kiện địa bàn và đã phát huy hiệu quả rõ nét trong thời gian qua.
“Thực tế cho thấy, Đội dân phòng cơ động không chỉ hỗ trợ tốt cho lực lượng Công an mà còn tạo được sự đồng thuận, tham gia tích cực của người dân trong việc giữ gìn ANTT ngay từ cơ sở. UBND phường Hà Tiên sẽ tiếp tục quan tâm củng cố, đồng thời nghiên cứu nhân rộng mô hình để phù hợp với yêu cầu bảo đảm ANTT trong tình hình mới”, ông Phạm Khắc Phara khẳng định.
Hoạt động thầm lặng, bền bỉ, không đòi hỏi quyền lợi, những thành viên Đội dân phòng cơ động đã và đang góp phần dựng xây “phên dậu” vững chắc từ lòng dân, giữ gìn sự bình yên nơi tuyến đầu biên giới Hà Tiên.