Xây dựng năng lực cấp cứu ngoại viện trong CAND là nhiệm vụ cấp thiết
Ngày 30/12, Bộ Công an đã tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia “Cấp cứu ngoại viện tại Việt Nam và yêu cầu đặt ra đối với công tác đào tạo cấp cứu ngoại viện cho lực lượng CAND”. Trung tướng Đặng Hồng Đức, Thứ trưởng Bộ Công an chủ trì hội thảo.
Điều hành tham luận hội thảo có các đồng chí: Thiếu tướng, TS Lê Minh Thảo, Giám đốc Học viện Kỹ thuật và Công nghệ an ninh; GS.TS. NGND Lê Ngọc Thành, Hiệu trưởng Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội; Thiếu tướng Phạm Thị Lan Anh, Cục trưởng Cục Y tế, Bộ Công an và GS.TS. BS Nguyễn Gia Bình, Trưởng Bộ môn Y học cấp cứu ngoại viện, Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Đặng Hồng Đức cho biết, cấp cứu ngoại viện được xem là khâu đầu tiên mang tính quyết định trong chuỗi cấp cứu trước bệnh viện, thành tố then chốt góp phần giảm thiểu thương vong, đảm bảo an sinh, an ninh và TTATXH. Tuy nhiên, tại Việt Nam cấp cứu ngoại viện còn là lĩnh vực mới, chúng ta chưa xây dựng được một bức tranh tổng thể về cấp cứu ngoại viện nói chung cũng như vai trò của lực lượng CAND trong cấp cứu ngoại viện nói riêng.
“Thực tế trên đòi hỏi cần định vị vai trò của cấp cứu ngoại viện như thế nào trong hệ thống y tế, vai trò của lực lượng CAND trong cấp cứu ngoại viện tại Việt Nam. Tại hội thảo cấp quốc gia đầu tiên được tổ chức ngày hôm nay, thay mặt Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an, tôi rất mong các nhà khoa học trong và ngoài lực lượng CAND, đặc biệt là các giáo sư, tiến sĩ, các thầy thuốc, nhà khoa học ngoài ngành Công an đóng góp ý kiến, đề xuất các giải pháp để đưa lĩnh vực cấp cứu ngoại viện tại Việt Nam phát triển trong thời gian tới; gợi mở thêm các nhiệm vụ, cách thức triển khai thực hiện để tăng cường hơn nữa sự đóng góp của lực lượng CAND đối với lĩnh vực này”, Thứ trưởng Đặng Hồng Đức nói.
Đề dẫn hội thảo, Thiếu tướng, TS Lê Minh Thảo, Giám đốc Học viện Kỹ thuật và Công nghệ an ninh cho biết, trong những năm gần đây, bối cảnh an ninh và y tế trên thế giới và khu vực xuất hiện nhiều thách thức mới, đa dạng và khó dự báo. Các thảm họa thiên tai, sự cố môi trường, tai nạn giao thông, cháy nổ, dịch bệnh, cùng các tình huống khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng diễn ra với tần suất ngày càng cao, đặt ra những yêu cầu cấp thiết đối với năng lực ứng phó, cấp cứu và bảo vệ tính mạng nhân dân.
Tại Việt Nam, nhiệm vụ bảo đảm an toàn, sức khỏe cho người dân không chỉ là trách nhiệm của ngành y tế mà còn là một bộ phận quan trọng trong nhiệm vụ bảo vệ ANQG và giữ gìn TTATXH của lực lượng CAND. Trước thực trạng về ANTT còn nhiều phức tạp, Việt Nam xác định công tác cấp cứu ngoại viện có vai trò rất quan trọng trong hệ thống y tế bảo vệ tính mạng, sức khỏe của người dân ngay tại cộng đồng hoặc hiện trường. Công tác này được triển khai trong khuôn khổ hệ thống pháp luật của Nhà nước, bước đầu hình thành hành lang pháp lý quan trọng, tạo nền tảng cho việc tổ chức và phát triển hệ thống y tế khẩn cấp. Tuy nhiên, cho tới nay, công tác cấp cứu ngoại viện còn tồn tại nhiều bất cập.
Bộ Công an đã xác định phát triển năng lực cấp cứu ngoại viện cho lực lượng CAND là một nhiệm vụ vừa cơ bản, vừa chiến lược, phù hợp với lộ trình xây dựng lực lượng CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới theo tinh thần Nghị quyết số 12 của Bộ Chính trị.
Hội thảo được tổ chức nhằm đánh giá đầy đủ thực trạng cấp cứu ngoại viện tại Việt Nam; phân tích những yêu cầu mới đặt ra đối với lực lượng CAND trong xử lý các tình huống khẩn cấp liên quan đến sức khỏe nhân dân; đồng thời đề xuất hệ thống giải pháp khoa học, khả thi cho công tác đào tạo, bồi dưỡng cấp cứu ngoại viện cho cán bộ, chiến sĩ CAND.
Chia sẻ tại hội thảo, GS.TS. BS Lê Ngọc Thành, Hiệu trưởng Trường Đại học Y Dược cho rằng, cấp cứu ngoại viện là điểm kết nối đầu tiên của người dân với hệ thống y tế trong các tình huống khẩn cấp gồm mạng lưới phối hợp cung cấp dịch vụ cấp cứu ngoài bệnh viện đáp ứng nhanh, cấp cứu tại hiện trường, vận chuyển đến bệnh viện, cơ sở y tế, góp phần hạn chế tử vong và tàn phế. Giới thiệu các mô hình tiên tiến về cấp cứu ngoại viện trên thế giới như Pháp, Anh và Mỹ, Nhật Bản, GS. Lê Ngọc Thành khuyến nghị Việt Nam lựa chọn mô hình đào tạo phù hợp nhất. Bộ Y tế cần phối hợp với các bộ, ban, ngành sớm hoàn thiện hành lang pháp lý, đào tạo nguồn nhân lực và bố trí kinh phí cho cấp cứu ngoại viện.
TS.BS Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh, Bộ Y tế khẳng định, cấp cứu ngoại viện là “tuyến đầu của tuyến đầu” quyết định khả năng sống sót và giảm di chứng gắn với an ninh kinh tế và an sinh xã hội. Tại Việt Nam, mạng lưới tổ chức hệ thống cấp cứu ngoại viện đang bước đầu được thiết lập, tuy nhiên hệ thống cấp cứu ngoại viện quốc gia vẫn đang đối mặt với nhiều hạn chế. Trước thực trạng trên, Bộ Y tế đã xây dựng Đề án phát triển hệ thống cấp cứu ngoại viện giai đoạn 2026-2030 với mục tiêu 100% tỉnh, thành phố kiện toàn hệ thống cấp cứu ngoại viện trên địa bàn; mã ngành, chương trình đào tạo cấp cứu ngoại viện được phê duyệt và triển khai thực hiện, 100% nhân viên cấp cứu ngoại viện có giấy phép hành nghề; 80% phương tiện cấp cứu đạt tiêu chuẩn; ít nhất 3 triệu người dân được đào tạo kỹ năng sơ cấp cứu cơ bản.
Để triển khai đề án thành công, lãnh đạo Cục Quản lý khám, chữa bệnh kiến nghị Bộ Công an sớm triển khai Tổng đài một số đầu mối quốc gia (dự kiến là 114) nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận thông tin cấp cứu ngoại viện trên toàn quốc; các bộ, ngành phối hợp chặt chẽ, nhất là Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Bộ GD&ĐT hoàn thiện hành lang pháp lý cho hoạt động cấp cứu ngoại viện; các tỉnh, thành phố ưu tiên nguồn lực đầu tư hạ tầng, phương tiện nhân lực, sớm đưa nội dung cấp cứu ngoại viện vào phát triển kinh tế-xã hội của địa phương; tăng cường hợp tác quốc tế trong hỗ trợ công nghệ, đào tạo, kinh nghiệm và nguồn lực cho hệ thống cấp cứu ngoại viện tại Việt Nam.
Đại tá Lê Thu Thủy, Phó Cục trưởng Cục Y tế, Bộ Công an cho rằng, lực lượng CAND với chức năng nòng cốt trong bảo vệ ANQG, giữ gìn TTATXH, là lực lượng đầu tiên có mặt tại hiện trường nhiều vụ việc khẩn cấp. Vì vậy, việc nâng cao năng lực chuyên môn về cấp cứu ngoại viện cho đội ngũ y tế trong CAND và xây dựng đội y tế phản ứng nhanh tại các địa phương không chỉ là yêu cầu cấp thiết mang tính thực tiễn, mà còn là nhiệm vụ chiến lược, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho cán bộ chiến sĩ và nhân dân trong những tình huống đặc biệt.
Đại diện Cục Y tế đề xuất cần đẩy mạnh hoạt động đào tạo, huấn luyện nghiệp vụ chuyên sâu cho đội ngũ cán bộ y tế; xây dựng đội ngũ cán bộ tế trong CAND đạt tiêu chuẩn chuyên môn trên cơ sở khung năng lực nghề nghiệp quốc gia, coi đây là nền tảng cho phát triển bền vững lực lượng CCNV; tăng cường ứng dụng công nghệ số trong công tác điều hành, quản lý hệ thống; đẩy mạnh đầu tư hạ tầng, phương tiện và trang thiết bị y tế chuyên ngành; tăng cường mở rộng hợp tác quốc tế, xây dựng hệ thống EMS phát triển và hiệu quả.
Từ thực tiễn của đơn vị, Đại tá Nguyễn Tiến Đạt, Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội cũng đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác cấp cứu ngoại viện như tiếp tục nâng cao chất lượng huấn luyện và đào tạo chuyên sâu về cấp cứu ngoại viện trong CAND, trong đó nội dung đào tạo phải phù hợp với từng lực lượng như CSGT, CSCĐ, Cảnh sát PCCC&CNCH, Công an cơ sở, đảm bảo mỗi cán bộ chiến sĩ đều có khả năng thực hành thuần thục các kỹ năng thực hiện thuần thục các kỹ năng sơ cứu cơ bản; tập huấn theo định kỳ hàng năm và chương trình công tác năm của lực lượng. Bên cạnh đó, cần đưa nội dung này vào chương trình đào tạo tại các học viện, trường CAND, coi đây là tiêu chí bắt buộc trong đào tạo và đánh giá cán bộ.
Từ góc độ chuyên môn, GS.TS Nguyễn Gia Bình, Trưởng Bộ môn Y học cấp cứu ngoại viện, Trường Đại học Y Dược và TS. BS. Đại tá Nguyễn Tiến Dũng, Bệnh viện Bỏng Lê Hữu Trác cũng đã chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn về tổ chức và điều hành dây chuyền cấp cứu ngoại viện, tổ chức cấp cứu ngoại viện trong thảm họa…
Phát biểu tổng kết hội thảo, Thứ trưởng Đặng Hồng Đức nhấn mạnh, nếu so với các nước phát triển, cấp cứu ngoại viện của Việt Nam còn khoảng cách rất xa, còn ngổn ngang, sơ sài, hành lang pháp lý cơ bản chưa đầy đủ, công tác đào tạo còn đang trong quá trình xây dựng, mã ngành đào tạo chưa được cấp phép. Trong khi đó, cấp cứu ngoại viện là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, trực tiếp liên quan đến tính mạng nhân dân. Đây là năng lực thiết yếu của một lực lượng vũ trang chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Trong nhiều tình huống khẩn cấp, CAND là lực lượng có mặt đầu tiên, trực tiếp tiếp cận nạn nhân, thực hiện sơ cứu ban đầu, bảo vệ hiện trường và tổ chức phối hợp với y tế, cứu nạn, cứu hộ. Vai trò này đặt ra yêu cầu cấp thiết xây dựng năng lực cấp cứu ngoại viện đồng bộ, chuyên nghiệp, hiện đại và bền vững.
Thứ trưởng Đặng Hồng Đức cũng đề nghị, sau hội thảo hôm nay, Cục Y tế, Cục Đào tạo và các đơn vị chức năng cần nghiên cứu đề xuất lãnh đạo Bộ Công an tính toán đưa nội dung cấp cứu ngoại viện vào chương trình đào tạo trong các học viện, trường CAND, xem đây là kiến thức, kỹ năng tối thiểu mà cán bộ chiến sĩ CAND đều phải biết để có thể đáp ứng tốt yêu, cầu nhiệm vụ sau khi tốt nghiệp.
Cùng với đó, rà soát các vướng mắc, xây dựng hành lang pháp lý, quy trình tác nghiệp, quy trình phối hợp liên ngành trong công tác cấp cứu ngoại viện; phối hợp với Học viện Kỹ thuật và Công nghệ an ninh hoàn thiện các điều kiện đảm bảo để tổ chức đào tạo, bồi dưỡng chuẩn hóa kỹ năng sơ cấp cứu cho lực lượng tuyến đầu. Trên cơ sở đó, xây dựng chiến lược phát triển năng lực cấp cứu ngoại viện của CAND và coi đây là một nội dung quan trọng trong chiến lược xây dựng lực lượng CAND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.
Thứ trưởng Đặng Hồng Đức mong muốn Bộ Y tế, các bộ, ban ngành trung ương, các chuyên gia, nhà khoa học ngoài lực lượng CAND tiếp tục quan tâm, ủng hộ, tạo điều kiện, hỗ trợ để lực lượng CAND có thể triển khai nhiệm vụ này một cách bài bản, thống nhất trên phạm vi cả nước.