Khóa 31 nghìn thuê bao phát tán cuộc gọi rác
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), từ đầu năm 2023 đến nay, tổng đài 5656/156 của Bộ TT&TT đã tiếp nhận hơn 570 nghìn phản ánh, trong đó có hơn 104 nghìn phản ánh về các cuộc gọi, tin nhắn có dấu hiệu lừa đảo, chiếm 18% tổng số phản ánh.
Hiện Bộ TT&TT đã và đang phối hợp với Bộ Công an nhằm quản lý chặt chẽ và có biện pháp xử lý nghiêm đối với những thuê bao phát tán cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo.
Để ngăn chặn tình trạng tin nhắn rác và cuộc gọi rác, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo, bên cạnh việc tập trung triển khai các quy định của pháp luật, Bộ TT&TT đã chủ động nghiên cứu, chỉ đạo các đơn vị, các doanh nghiệp viễn thông triển khai nhiều biện pháp, tiêu biểu như kết nối, xác thực cơ sở dữ liệu thông tin thuê bao với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư do Bộ Công an quản lý nhằm chuẩn hoá thông tin thuê bao, xử lý các trường hợp vi phạm.
Kết quả bước đầu cho thấy, tính đến tháng 7/2023, các doanh nghiệp viễn thông di động đã loại khỏi hệ thống hơn 7,5 triệu thuê bao có thông tin chưa trùng khớp với thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Bên cạnh đó, Bộ TT&TT cũng đã chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông thường xuyên, chủ động rà soát, nâng cao năng lực các hệ thống chặn lọc tin nhắn rác, cuộc gọi rác. Trung bình mỗi tháng các các doanh nghiệp viễn thông chặn, khóa 31 nghìn thuê bao có dấu hiệu phát tán cuộc gọi rác, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo. Đặc biệt, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2023, các doanh nghiệp viễn thông đã thực hiện chặn 291 triệu tin nhắn rác.
Cùng với đó, các các doanh nghiệp viễn thông đã ký biên bản ghi nhớ (MOU) cam kết cùng thực hiện loại bỏ SIM rác tồn kênh và đã thu hồi được 265.000 số, tương đương 26.500 số/tháng, đồng thời xử lý các thuê bao phát tán cuộc gọi rác và thu hồi được 290.000 số, tương đương 29.000 số/tháng.
Các đơn vị chức năng của Bộ TT&TT và doanh nghiệp viễn thông cũng đã tổ chức sàng lọc, xác thực, chuyển hơn 30 nghìn phản ánh về các cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo đến các đơn vị của Bộ Công an để phối hợp điều tra xử lý; tuyên truyền, cảnh báo người sử dụng dịch vụ viễn thông về các cuộc gọi lừa đảo; thực thi quy định về quảng cáo chính danh (brandname) theo quy định tại Nghị định số 91/2020/NĐ-CP.
Rõ ràng, với các biện pháp mạnh của Bộ TT&TT thời gian qua như loại bỏ hàng triệu SIM không chính chủ ra khỏi hệ thống, khoá hàng ngàn thuê bao phát tán cuộc gọi rác, chặn hàng chục triệu tin nhắn rác, vấn nạn tin nhắn rác, cuộc gọi rác nhìn chung đã giảm mạnh so với trước song vẫn chưa triệt để.
Lý giải về vấn đề này, ông Nguyễn Phong Nhã, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông, Bộ TT&TT cho rằng, trong thực tế, tin nhắn rác, cuộc gọi rác là các bản tin hoặc cuộc gọi không mong muốn. Các tin nhắn, cuộc gọi rác này có thể bị phát tán từ các thuê bao không chính chủ và cả thuê bao chính chủ. Nguyên nhân của thực trạng này một phần là bởi sự xuất hiện của hoạt động quảng cáo, tiếp thị từ xa qua điện thoại. Hiện không chỉ Việt Nam mà cả thế giới đều đang phải “đau đầu” trước vấn nạn này.
Cũng theo lãnh đạo Cục Viễn thông, các tin nhắn, cuộc gọi rác chủ yếu xuất phát từ các doanh nghiệp có nhu cầu quảng cáo. Hoạt động này đã được quy định rõ trong Nghị định 91/2020. Theo Nghị định này, doanh nghiệp gửi tin nhắn hay thực hiện cuộc gọi quảng cáo đều sẽ phải có brandname (tên định danh).
Bộ TT&TT sẽ tăng cường thanh tra, nếu cuộc gọi quảng cáo không đăng ký brandname sẽ bị xử phạt hành chính; tiếp tục chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông thường xuyên cập nhật, nâng cao năng lực hệ thống chặn lọc tin nhắn rác, cuộc gọi rác như áp dụng các công nghệ mới để đạt hiệu quả tối đa việc chặn lọc tin nhắn rác, cuộc gọi rác; chủ động theo dõi, kịp thời cảnh báo, tuyên truyền tới người dân các hình thức, dấu hiệu lừa đảo mới.
Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Đức Long cho biết: Đối với các tin nhắn, cuộc gọi lừa đảo, kẻ xấu chủ yếu mạo danh các cơ quan công quyền như Công an, Cảnh sát giao thông, Viện Kiểm sát, Ngân hàng, Bộ TT&TT đã trao đổi với các đơn vị có liên quan để tiến hành thí điểm định danh cuộc gọi của các đơn vị này.
Các nhà mạng đã xây dựng xong giải pháp kỹ thuật và dự kiến trong thời gian tới sẽ triển khai đến các cơ quan quản lý nhà nước, các bộ, ngành, địa phương có liên hệ với người dân. Các cơ quan nhà nước khi gọi đến công dân đều phải có định danh, cuộc gọi phải hiện tên đích danh cơ quan. Khi đó, bất cứ số máy lạ, không hiển thị brandname gọi đến xưng danh đại diện cơ quan công quyền đều là lừa đảo. Với các cuộc gọi được phản ánh có dấu hiệu lừa đảo, các đơn vị của Bộ TT&TT sẽ tiếp tục phối hợp các cơ quan chức năng của Bộ Công an để xử lý.