Muôn kiểu lừa đảo bán đất dự án “ma”
Tỉnh Bình Dương có tốc độ đô thị hóa rất nhanh dẫn đến nhu cầu về nhà ở cũng bức thiết đặt ra. Những năm qua, đã có hàng trăm khu nhà ở phân lô bán nền hình thành tự phát mọc lên để đáp ứng nhu cầu thực tế. Nhiều cá nhân, tổ chức lợi dụng kẽ hở pháp luật, sơ hở trong công tác quản lý nhà nước và sự nhẹ dạ, cả tin, hám lợi, thiếu hiểu biết của một bộ phận người dân để thực hiện hành vi lừa đảo thông qua các dự án “ma”.
Thủ đoạn của tội phạm rất đa dạng, tinh vi như vẽ, in bản vẽ các dự án, sơ đồ phân lô bán nền trên đất của người khác hoặc không có thật, sau đó quảng cáo trên mạng Internet để bán hoặc làm giả tài liệu của cơ quan nhà nước (như quyết định chấp chủ trương, quyết định phê duyệt đồ án quy hoạch tổng thể mặt bằng tỷ lệ 1/500, giấy phép xây dựng...) để huy động vốn trái phép bằng các hình thức thu tiền để giữ chỗ, ưu tiên vị trí, đặt cọc, mua nhà ở hình thành trong tương lai... Một số đối tượng lập công ty “ma” thuê người làm chủ đầu tư dự án, tự vẽ ra dự án “ảo” trên đất của người khác rồi ung dung mang bán.
Sở dĩ các đối tượng thực hiện trót lọt ý đồ xuất phát từ sự thiếu hiểu biết pháp luật về đất đai của một bộ phận người dân; nhiều trường hợp hám lợi, chấp nhận rủi ro để chuyển nhượng đất đai trái phép để thu lợi cao; mua bằng giấy tay hoặc lập vi bằng nhà đất qua Văn phòng thừa phát lại khi giao dịch…
Mới đây, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương bắt tạm giam Nguyễn Văn Minh (SN 1983, quê Nghệ An) về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Minh là giám đốc Công ty TNHH Địa ốc Phúc Anh, trụ sở đặt tại đường Đồng Khởi, phường Hòa Phú, TP Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Năm 2021, Minh có môi giới bán một thửa đất tại huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương. Biết người mua ở xa, ít khi đến thăm khu đất nên Minh nảy sinh ý định lừa đảo.
Minh tự ý phân thửa đất thành 7 lô đất nhỏ rồi thông tin gian dối khu đất này thuộc quyền sử dụng của Công ty Phúc Anh và rao bán. Minh đã sử dụng pháp nhân Công ty Phúc Anh ký hợp đồng chuyển nhượng 1 lô đất trong thửa đất trên cho bà H. (Ngụ TP Tân Uyên, tỉnh Bình Dương) với giá 900 triệu đồng. Đợi mãi không thấy Minh giao đất và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất như đã cam kết, bà H. tố cáo đến cơ quan Công an.
Trước đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương cũng đã khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với Tôn Lâm Sỹ (SN 1993, quê Đồng Nai) về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tôn Lâm Sỹ là Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Đầu tư Xây dựng Địa ốc Á Châu Real Estate, trụ sở đặt tại phường An Bình, TP Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Trong khoảng thời gian từ tháng 6/2020 đến tháng 3/2022, Sỹ đã có hành vi gian dối trong việc ký hợp đồng chuyển nhượng đất nền để chiếm đoạt tiền của 37 người.
Cụ thể, Sỹ đã lập dự án “ma” Á châu Center 3 trên khu đất của một cá nhân đứng tên ở huyện Đồng Xoài tỉnh Bình Phước rồi ký hợp đồng chuyển nhượng cho khách hàng chiếm đoạt 7,8 tỷ đồng. Chủ sở hữu khu đất hoàn toàn không có ủy quyền nào cho sỹ để phân phối các nền đất trên. Đối với khu đất ở xã Minh Lập, huyện Chơn Thành (Bình Phước) và các lô đất tại xã Thanh Lương, thị xã Bình Long (Bình Phước) Sỹ có hợp đồng phân phối, môi giới cho chủ sở hữu. Tuy nhiên, khi nhận tiền của khách 8,4 tỷ đồng, Tôn Lâm Sỹ chỉ chuyển cho chủ sở hữu của các khu đất trên 1,8 tỷ đồng và chiếm đoạt 6,6 tỷ đồng. Tổng số tiền mà Sỹ lừa đảo chiếm đoạt tài sản của các nạn nhân là 14,4 tỷ đồng….
Theo Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Bình Dương, từ năm 2021 đến tháng 8/2023, đơn vị đã tiếp nhận 234 tố giác, trong đó có 82 tố giác liên quan đến quan đến lừa đảo trong lĩnh vực đất đai. Qua điều tra đã khởi tố 43 vụ lừa đảo, trong đó có vụ số nạn nhân lên đến hơn 500 người. Đó là vụ Nguyễn Thanh Hùng cùng 4 đồng phạm đã có hành vi gian dối để ký 495 hợp đồng chuyển nhượng 488 lô đất nền dự án không hợp pháp để chiếm đoạt của hơn 500 bị hại với số tiền trên 164 tỷ đồng.
Đáng nói hơn là có những vụ chính Văn phòng Công chứng là nơi tiếp tay cho đối tượng phạm tội. Mới đây Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Dương đã khởi tố bị can đối với Nguyễn Thị Gái, Trưởng Văn phòng Công chứng Nguyễn Thị Gái ở TP Thủ Dầu Một vì đã thiếu trách nhiệm trong việc quản lý, giám sát các hoạt động công chứng để tạo điều kiện cho kẻ lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Công an tỉnh Bình Dương đã chủ động triển khai nhiều biện pháp phòng, chống, ban hành danh sách phân cấp quản lý các dự án khu dân cư, các khu phân lô bán nền có dấu hiệu vi phạm pháp luật trên địa bàn; xây dựng, hoàn thiện văn bản pháp luật, chủ trương, chính sách, kế hoạch phòng, chống tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong lĩnh vực đất đai.
Công an tỉnh còn tổ chức nhiều hội thảo khoa học về phòng, chống tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong lĩnh vực đất đai với sự tham gia của các chuyên gia đến từ Trường Đại học Cảnh sát nhân dân, Trường Cao đẳng Cảnh sát nhân dân 2 và các sở, ban, ngành ở Bình Dương. “Hội thảo giúp cơ quan chức năng tìm ra nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động phòng, chống tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong lĩnh vực đất đai trên địa bàn tình Bình Dương trong tình hình hiện nay” - Đại tá, Tiến sĩ Trần Văn Chính, Phó Giám đốc Công an tỉnh Bình Dương cho biết.