Nhiều nhân chứng vắng mặt trong phiên tòa xét xử Nguyễn Thị Thanh Nhàn và đồng phạm

Bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng Giám đốc Công ty AIC) và bị cáo Trần Mạnh Hà (Phó Tổng Giám đốc Công ty AIC) bị xét xử về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và “Đưa hối lộ”.

Bị cáo Phan Huy Anh Vũ (cựu Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai, cựu Giám đốc Sở Y tế tỉnh Đồng Nai) bị xét xử về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và tội “Nhận hối lộ”.

Liên quan đến vụ án này, TAND TP Hà Nội xét xử 31 bị cáo khác về các tội: “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Thẩm phán Mai Văn Quang làm chủ tọa phiên tòa. Ba kiểm sát viên Viện KSND tối cao và hai kiểm sát viên của Viện KSND TP Hà Nội được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động xét xử.

Hội đồng xét xử triệu tập 12 cơ quan, đơn vị có quyền và nghĩa vụ liên quan đến phiên tòa, trong đó có  Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai, Công ty AIC, Công ty cổ phần Bất động sản AIC... Nguyên đơn dân sự trong vụ án là UBND tỉnh Đồng Nai được triệu tập và có mặt tại phiên tòa. Ngoài ra, Hội đồng xét xử cũng triệu tập khoảng 70 cá nhân và đại diện tổ chức tham gia tố tụng tại phiên tòa.

Hơn 30 luật sư tham gia tố tụng tại phiên tòa để bào chữa cho các bị cáo. 8 bị cáo bỏ trốn và bị truy nã, trong đó có Nguyễn Thị Thanh Nhàn đều được Hội đồng xét xử chỉ định luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho họ.

Theo báo cáo của Thư ký phiên tòa, nhiều người có quyền và nghĩa vụ liên quan đến vụ án, người làm chứng có đơn xin vắng mặt. Nhiều công ty, doanh nghiệp và tổ chức liên quan đến vụ án được triệu tập đến phiên tòa cũng có đơn xin vắng mặt.

Nêu ý kiến tại phiên tòa, luật sư bào chữa đề nghị Hội đồng xét xử cho bị cáo Trần Đình Thành (cựu Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai) được ngồi trong thời gian diễn ra phiên tòa. Lý do vì bị cáo Trần Đình Thành đang có nhiều bệnh nền, sức khỏe yếu. Một luật sư bào chữa khác đề nghị Hội đồng xét xử cho bị cáo Trần Đình Thành được ngồi ở khu vực riêng để nghỉ ngơi nếu bị cáo Trần Đình Thành bị thẩm vấn.

Một số luật sư bào chữa khác cũng đề nghị Hội đồng xét xử cho thân chủ của họ được ngồi trong thời gian xét xử vì sức khỏe của các bị cáo không tốt. Luật sư bào chữa cho bị cáo Đinh Quốc Thái (cựu Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai) đề nghị Hội đồng xét xử xác định tư cách bị đơn dân sự trong vụ án…

Về ý kiến của các luật sư và những người tham gia tố tụng, đại diện Viện kiểm sát thực hành quyền công tố tại phiên tòa đề nghị Hội đồng xét xử xem xét, quyết định theo quy định của pháp luật. Đại diện Viện kiểm sát cho biết, phần thủ tục phiên tòa đã được chủ tọa phiên tòa thực hiện đầy đủ, đúng pháp luật nên đề nghị Hội đồng xét xử tiếp tục phiên tòa. Trả lời câu hỏi của luật sư, chủ tọa phiên tòa cho biết, bị đơn dân sự trong vụ án được xác định là Công ty AIC.

Về sự vắng mặt của bị cáo Nguyễn Đăng Thuyết (Tổng Giám đốc Công ty Thành An, Hà Nội) tại phiên tòa, chủ tọa phiên tòa cho biết, bị cáo Thuyết đang ở nước ngoài và có đơn xin vắng mặt tại phiên tòa. Trong thời gian diễn ra phiên tòa, những vấn đề liên quan đến bị cáo Thuyết sẽ được Hội đồng xét xử cũng như đại diện Viện kiểm sát thực hành quyền công tố công bố lời khai trong bản cung.

Sau khi hội ý, Hội đồng xét xử cho biết, trong vụ án này, có một số bị cáo tuổi cao, sức khỏe không tốt nên trong thời gian diễn ra phiên tòa nếu các bị cáo muốn ngồi thì có thể đề nghị với Hội đồng xét xử.

Đối với các bị cáo đang bỏ trốn và bị xét xử vắng mặt trong vụ án này, Hội đồng xét xử tiếp tục kêu gọi các bị cáo hãy đến trình diện tại phiên tòa để tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Sau khi công bố nội dung trên, Hội đồng xét xử thông báo kết thúc phần thủ tục phiên tòa.

Theo cáo trạng của Viện KSND tối cao, Nguyễn Thị Thanh Nhàn thành lập và điều hành hoạt động Công ty AIC, đồng thời giữ chức danh Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc từ năm 2005 đến tháng 9/2020 và là người đại diện theo pháp luật của công ty.

Công ty AIC đăng ký nhiều ngành nghề kinh doanh, trong đó có kinh doanh trang thiết bị, dụng cụ y tế, thiết bị xử lý môi trường, xử lý nước thải. Quá trình điều hành công ty, Nguyễn Thị Thanh Nhàn yêu cầu lãnh đạo và nhân viên Công ty AIC phải thực hiện “Quy trình 70 bước thực hiện dự án thiết bị không có xây dựng” của Công ty cổ phần Tri thức và Công nghệ cao Quốc tế (viết tắt là Công ty TCI - công ty con của Công ty AIC), trong đó có nội dung thực hiện thông thầu và gian lận trong đấu thầu, trái quy định của Luật Đấu thầu.

Năm 2007, trước khi UBND tỉnh Đồng Nai phê duyệt Dự án Đầu tư xây dựng Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai, Nguyễn Thị Thanh Nhàn gặp và nhờ Trần Đình Thành (khi đó là Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai) mời lãnh đạo UBND tỉnh, các Sở, ngành của tỉnh Đồng Nai ăn trưa để giới thiệu Công ty AIC và nhờ sự quan tâm, tạo điều kiện cho Công ty AIC tham gia các dự án của tỉnh.

Nguyễn Thị Thanh Nhàn còn giới thiệu Hoàng Thị Thúy Nga (khi đó là Trưởng Ban quản lý Dự án phụ trách khu vực phía Nam của Công ty AIC) với Trần Đình Thành để phối hợp thực hiện. Sau đó, Nguyễn Thị Thanh Nhàn và Hoàng Thị Thúy Nga đã nhiều lần gặp gỡ Trần Đình Thành, Đinh Quốc Thái (khi đó là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai), Bồ Ngọc Thu (khi đó là Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đồng Nai), đề nghị tạo điều kiện để Công ty AIC tham gia đấu thầu và trúng các gói thầu thiết bị y tế tại Dự án Đầu tư xây dựng Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai.

Năm 2010, khi Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai chuẩn bị thực hiện thủ tục bổ sung vốn đầu tư thiết bị y tế chuyên môn vào dự án, Bồ Ngọc Thu báo cáo Trần Đình Thành về khó khăn trong việc bố trí nguồn vốn đầu tư thiết bị thì Trần Đình Thành điện thoại cho Nguyễn Thị Thanh Nhàn đề nghị Nhàn giúp tỉnh Đồng Nai xin vốn Trung ương hỗ trợ cho dự án và được Nguyễn Thị Thanh Nhàn đồng ý.

Trước khi UBND tỉnh Đồng Nai ra quyết định bổ sung đầu tư thiết bị y tế chuyên môn vào dự án (tháng 7/2010), Hoàng Thị Thúy Nga đến gặp và mời Trần Đình Thành ăn cơm trưa. Trần Đình Thành điện thoại cho Phan Huy Anh Vũ đến ăn cơm cùng tại một nhà hàng. Tại đây, Trần Đình Thành giao cho Phan Huy Anh Vũ tạo điều kiện để Công ty AIC trúng thầu các gói thầu thiết bị y tế của Dự án do Công ty AIC có khả năng và uy tín, có nhiều mối quan hệ với Trung ương và có công xin vốn cho tỉnh.

Đầu năm 2013, khi Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai được UBND tỉnh Đồng Nai chấp thuận cho thuê đơn vị tư vấn để điều chỉnh danh mục thiết bị y tế chuyên môn phù hợp với tình hình thực tế, Nguyễn Thị Thanh Nhàn giới thiệu Nguyễn Thị Dung, Giám đốc Công ty Liên doanh TNHH Tư vấn y tế Mediconsult Việt Nam (viết tắt là Công ty Mediconsult) với Phan Huy Anh Vũ để Vũ chỉ định công ty này thực hiện tư vấn điều chỉnh danh mục thiết bị y tế chuyên môn, lập hồ sơ mời thầu (viết tắt là HSMT) và đánh giá hồ sơ dự thầu (viết tắt là HSDT) các gói thầu thiết bị.

Nguyễn Thị Thanh Nhàn và Hoàng Thị Thúy Nga chỉ đạo nhân viên Công ty AIC phối hợp cùng nhân viên Công ty Mediconsult làm việc với bệnh viện về việc đề xuất danh mục thiết bị y tế cần điều chỉnh, bổ sung; thu thập báo giá thiết bị gửi cho Công ty Mediconsult để tư vấn cho chủ đầu tư lập tờ trình đề nghị phê duyệt danh mục thiết bị y tế của dự án.

Sau khi UBND tỉnh Đồng Nai phê duyệt danh mục thiết bị y tế và kế hoạch đấu thầu, Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Hoàng Thị Thúy Nga chỉ đạo nhân viên liên hệ các hãng, các đơn vị cung cấp để thu thập thông số kỹ thuật và đơn giá thiết bị; xác định lợi nhuận dự kiến để làm cơ sở cho việc xây dựng và phê duyệt dự toán gói thầu nhằm bảo đảm mức lợi nhuận mong muốn khi trúng thầu.

Phan Huy Anh Vũ giới thiệu để Hoàng Thị Thúy Nga thống nhất với Nguyễn Công Tiến, nhân viên Công ty Thẩm định giá Đồng Nai (sau này là Giám đốc Công ty Thẩm định giá Thế Hệ Mới) về việc lập Chứng thư thẩm định giá theo giá Công ty AIC đề nghị. Hoàng Thị Thúy Nga sau đó chỉ đạo nhóm kỹ thuật Công ty AIC lập các báo giá khống (báo giá được nâng từ 1,3 đến 2 lần so với giá thực tế của thiết bị) để gửi một số công ty ký xác nhận rồi chuyển cho Nguyễn Công Tiến để làm căn cứ xác định giá thiết bị trong Chứng thư thẩm định giá. Căn cứ vào các Chứng thư thẩm định giá này, chủ đầu tư phê duyệt dự toán các gói thầu, lập và trình phê duyệt HSMT.

Để đảm bảo Công ty AIC có đủ năng lực dự thầu, Nguyễn Thị Thanh Nhàn chỉ đạo Đỗ Văn Sơn, Kế toán trưởng và Lê Thị Hương, nhân viên kế toán chỉnh sửa các số liệu trong Báo cáo tài chính năm 2010, 2011, 2012, 2013 của Công ty AIC để làm tăng hệ số thanh toán nợ ngắn hạn (từ nhỏ hơn 1 thành lớn hơn 1) và tăng vốn chủ sở hữu so với báo cáo tài chính đã báo cáo cơ quan Thuế; sau đó thuê đơn vị kiểm toán là Công ty Kiểm toán TKV xác nhận báo cáo tài chính đã chỉnh sửa để đưa vào HSDT.

Ngoài ra, Nguyễn Thị Thanh Nhàn còn chỉ đạo Hoàng Thị Thuý Nga và nhân viên mua hồ sơ mời thầu, hồ sơ dự thầu cho cả công ty “quân đỏ” và công ty “quân xanh” để nộp hồ sơ dự thầu cho đủ số lượng theo quy định để Công ty AIC trúng 16 gói thầu thiết bị y tế.

Hành vi trên của Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Công ty AIC và các công ty do Công ty AIC chỉ định tham gia 16/19 gói thầu thiết bị y tế và trúng toàn bộ 16 gói thầu với tổng giá trị 665 tỉ đồng.

Ngày 3/11/2022, Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự tỉnh Đồng Nai ban hành 16 kết luận định giá xác định: 14/16 gói thầu nêu trên gây thiệt hại 148 tỉ đồng (gói thầu số 56 và số 65 không có thiệt hại). Ngoài ra, Nguyễn Thị Thanh Nhàn còn ký và chỉ đạo Trần Mạnh Hà ký các phụ lục hợp đồng với Chủ đầu tư để điều chỉnh mức phạt hợp đồng, điều chỉnh thời gian thực hiện hợp đồng trái quy định tại Điều 57 Luật Đấu thầu năm 2005 (tương ứng Điều 67 Luật Đấu thầu năm 2013), gây thiệt hại số tiền hơn 3,5 tỷ đồng. Tổng số tiền thiệt hại là hơn 152 tỷ đồng.

Đối với hành vi “Đưa hối lộ” của Nguyễn Thị Thanh Nhàn, cáo trạng xác định, để thực hiện quản lý việc thu, chi đối ngoại, Nguyễn Thị Thanh Nhàn thành lập Ban Thư ký tài chính do Nguyễn Thị Thu Phương làm Trưởng ban. Nguồn tiền do các công ty hợp tác chuyển về thông qua việc ký hợp đồng mua bán hàng hóa nâng giá trị hoặc ký hợp đồng mua hàng hóa với đối tác bên ngoài với giá cao, sau đó đối tác ký xác nhận giảm giá, chuyển lại tiền cho Công ty AIC, rồi được rút, chuyển nhập quỹ của Ban.

Để được tạo điều kiện trúng các gói thầu thiết bị y tế tại Dự án Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai, Nguyễn Thị Thanh Nhàn đã chi tiền hối lộ cho Trần Đình Thành, Đinh Quốc Thái, Phan Huy Anh Vũ tổng số 43,8 tỷ đồng.