Giấc mơ hoang đường và thái độ của một nền bóng đá

• Việt Nam lần đầu tiên dự vòng chung kết U20 World Cup 1

Cơ hội nào cho U20 Việt Nam?

Ở Hàn Quốc, lá thăm may rủi đưa U20 Việt Nam vào bảng đấu với U20 Pháp - nhà vô địch giải trẻ 2013 cùng U20 New Zealand và U20 Honduras. Trong khi sức mạnh của U20 Pháp là khỏi phải bàn cãi thì U20 New Zealand và U20 Honduras vẫn còn là những ẩn số.

Trên lý thuyết, vượt qua vòng bảng không phải nhiệm vụ bất khả thi với U20 Việt Nam. New Zealand chưa bao giờ là quốc gia "cuồng" bóng đá, điển hình là trong suốt chiến dịch vòng loại, họ và đảo Fiji cùng Vanuatu đã sử dụng chung một SVĐ với góc khán đài là... những rặng dừa. Mãi tới khi Australia gia nhập Liên đoàn Bóng đá châu Á, bóng đá New Zealand mới được xem là "đại gia" thực thụ tại khu vực châu Đại Dương.

U20 Honduras là gương mặt quen thuộc của sân chơi U20 thế giới. Trong lịch sử, đội bóng này đã 6 lần tham dự giải đấu được đánh giá là quan trọng nhất trong hệ thống giải trẻ FIFA. Nhưng ở cả 6 lần tham dự ấy, U20 Honduras đều không qua nổi vòng bảng, ba trong số đó kết thúc với các kết quả toàn thua.

Những năm gần đây, đã có sự tiến bộ trông thấy ở tuyến trẻ Honduras mà kết quả hòa trước đội Olympic Argentina tại Thế vận hội mùa hè Rio 2016 là ví dụ. Nhưng nhìn chung, U20 Honduras cũng không cho thấy nhiều cách biệt về yếu tố kỹ-chiến thuật với U20 Việt Nam; có chăng là lợi thế thể hình và nền tảng thể lực đặc trưng của miền Bắc Trung Mỹ. Trên lý thuyết, giành vé đi tiếp là nhiệm vụ trong tầm tay của thầy trò ông Hoàng Anh Tuấn. Đấy có thể là ngôi nhì bảng hoặc chí ít là đội đứng thứ 3 có thành tích tốt nhất. So với 5 bảng đấu còn lại, bảng E của Việt Nam vẫn dễ thở hơn khá nhiều.

Từ lý thuyết tới thực hành

Trước ngày lên đường sang Hàn Quốc, HLV Hoàng Anh Tuấn khẳng định vượt qua vòng bảng không phải bất khả thi. Và cũng giống như lần phát biểu cách đây nửa năm của ông Tuấn, nhiều ý kiến cho rằng đấy chỉ là cách ông Tuấn lên dây cót tinh thần cho các em trong đội khỏi choáng ngợp ở sân đấu bóng đá lớn nhất hành tinh. Với nhiều khán giả và cả giới quan sát nhà nghề, U20 World Cup là chiếc áo quá khổ với bóng đá Việt Nam.

Việt Nam không phải nền bóng đá lớn khu vực, càng không có chuyện chúng ta dám tự tin vỗ ngực về trình độ chuyên môn với các anh hào trên mọi miền thế giới. Nhưng những thua thiệt thể hình và cách biệt lịch sử không nên và không thể là bức tường thành ngăn Việt Nam tiếp cận những giá trị văn minh và tân tiến của thế giới.

Xu hướng toàn cầu hóa và thế giới phẳng trao cơ hội bình đẳng cho tất cả. Và khi có cơ hội ấy trong tay, cần một thái độ nghiêm túc và quyết tâm chuyên nghiệp chứ không phải tâm lý "giao lưu học hỏi" như bao năm qua trước mỗi sân chơi quốc tế, Chính tâm lý e dè và thiếu sự quyết liệt hết lần này tới lần khác đã kìm hãm quá trình chuyên nghiệp hóa bóng đá Việt Nam trong hơn thập kỷ qua.

Từ việc đối phó qua ngày với Cúp C1 châu Á ở cấp câu lạc bộ tới bài ca "cọ xát" ở vòng loại Asian Cup cấp đội tuyển, bóng đá Việt Nam mãi sẽ chỉ là cái bóng của người hàng xóm Thái Lan (chưa nói tới phạm vi châu lục và thế giới) nếu chừng nào chúng ta chưa vượt qua mặc cảm tư tưởng do chính ta tạo ra. Vượt qua chính mình trước khi nghĩ tới việc lớn, đấy luôn là quá trình tất yếu của mọi cuộc cách mạng.

Những giấc mơ đẹp và trong sáng đáng được hoan nghênh, nhưng nếu lãng phí cơ hội hiện thực hóa giấc mơ ấy, đó là một tội ác. Trong nhịp sống hối hả của thời đại số, cơ hội không đến nhiều lần, huống chi là cơ hội ngàn năm có một. Không nghiêm túc lên kế hoạch dài hạn và xuyên suốt cho một sự kiện lớn như U20 World Cup, chúng ta sẽ thất bại từ lúc bóng còn chưa lăn.

Xin nhấn mạnh tới tính chất quan trọng của U20 World Cup. Trong tiến trình vận động của bóng đá nhân loại, chuẩn Olympic đã rút ngắn từ U23 xuống U20. Đâu ngẫu nhiên mà FIFA và Ủy ban Olympic quốc tế đang cân nhắc bỏ giới hạn độ tuổi dưới 23 ở các kỳ thế vận hội. Rất nhiều ngôi sao thế giới, điểm tựa của một nền túc cầu quốc gia đã bước ra từ sân chơi U20 như Messi, Aguero hay Pogba. Đội U20, nói cách khác, là bộ mặt và tương lai của một nền bóng đá.

U20 Việt Nam đang đứng trước ngưỡng cửa lịch sử. Sứ mệnh của họ không gói gọn trong khuôn khổ của điểm số và tấm vé đi tiếp. Màn trình diễn, thái độ tiếp cận giải đấu của ông Hoàng Anh Tuấn và các học trò còn đại diện cho giấc mơ dang dở bao năm qua: Có hay không khả năng bóng đá Việt Nam tiến lên mô hình chuyên nghiệp toàn vẹn?