Bố trí vốn hoàn thành 3 dự án thông tuyến đường Hồ Chí Minh
Chiều 10/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) tiếp tục Phiên họp thứ 9, cho ý kiến vào báo cáo Bổ sung, làm rõ một số nội dung về tổng kết, đánh giá tổng thể tình hình thực hiện Nghị quyết số 66/2013/QH13 đến năm 2020 - 2021 và kế hoạch triển khai dự án đường Hồ Chí Minh giai đoạn tiếp theo.
Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) Nguyễn Duy Lâm, dự án được khởi công xây dựng năm 2000. Nghị Quyết số 66/2013/QH13 ngày 29/11/2013 đặt mục tiêu đến năm 2020 phải hoàn thành nối thông toàn tuyến từ Pác Bó (Cao Bằng) đến Đất Mũi (Cà Mau), quy mô tối thiểu 2 làn xe với chiều dài khoảng 2.744 km.
Tuy nhiên đến nay mới chỉ hoàn thành 2.362 km/2.744 km, đạt 86,1% và khoảng 258 km tuyến nhánh; đang triển khai đầu tư 211 km; còn lại khoảng 171 km chưa bố trí được vốn để triển khai thực hiện.
Để thực hiện đầu tư nối thông tuyến đường Hồ Chí Minh thì ngoài việc đang triển khai 211 km/4 dự án thành phần còn phải cần tiếp tục đầu tư 3 dự án khác (đoạn Chợ Chu - Ngã ba Trung Sơn, đoạn Cổ Tiết - Chợ Bến và đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhất, Gò Quao - Vĩnh Thuận) dài khoảng 171 km với tổng mức đầu tư 10.770 tỷ đồng.
Báo cáo thêm tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể khẳng định quyết tâm tiếp tục đầu tư hoàn chỉnh dự án đường Hồ Chí Minh, song nguyên nhân chậm chủ yếu vẫn là vốn, khả năng rà soát để cân đối nguồn vốn cũng như huy động đầu tư tư nhân là rất khó.
Trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021 - 2025 cũng chỉ mới cân đối được 11.791 tỷ đồng, vẫn còn thiếu 10.770 tỷ đồng để đầu tư 3 dự án còn lại, đặc biệt là 2 dự án có ý nghĩa giáo dục truyền thống, lịch sử, góp phần tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội là đoạn Chợ Chu - Ngã ba Trung Sơn và đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhất, Gò Quao - Vĩnh Thuận (dài 83,5km).
Chính vì vậy, Chính phủ đề nghị Quốc hội cho phép sớm sử dụng nguồn vốn dự phòng chung kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 để đầu tư 3 dự án, trước mắt ưu tiên 2 dự án trên với tổng mức 5.570 tỷ đồng. Ngoài ra, Chính phủ cũng mong muốn chuyển đổi hình thức đầu tư các dự án trong giai đoạn tiếp theo thuộc đoạn Đoan Hùng - Chợ Bến sang hình thức đầu tư công.
Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KH,CN&MT) Lê Quang Huy nhận thấy, cho đến nay tiến độ triển khai Dự án đã chậm gần 2 năm so với yêu cầu theo Nghị quyết 66. Đối với phân kỳ đầu tư sau năm 2020, dự án được triển khai rất chậm so với yêu cầu đặt ra.
"Đề nghị cần phân tích rõ hơn một số nguyên nhân chủ quan: Vai trò, ý nghĩa của Dự án quan trọng quốc gia mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh còn chưa được nhận thức thật sự sâu sắc, đầy đủ và toàn diện nên chưa có sự quan tâm đúng mức; công tác chỉ đạo, tổ chức thực hiện còn chưa hết trách nhiệm, thiếu tập trung, quyết liệt và kịp thời; chưa đề xuất được các giải pháp khả thi, hiệu quả để bố trí vốn ngân sách nhà nước, huy động nguồn vốn ngoài ngân sách nhằm thực hiện đúng theo các mục tiêu đề ra tại Nghị quyết" – Chủ nhiệm Ủy ban KH,CN&MT nêu vấn đề.
Ủy ban KH,CN&MT cũng đề nghị Chính phủ xem xét, cân đối nguồn lực, bố trí nguồn vốn thích hợp và quyết tâm chỉ đạo hoàn thành các dự án thành phần còn lại trong giai đoạn 2021-2025, trong đó đề nghị Chính phủ bố trí đủ và kịp thời nguồn vốn để hoàn thành 3 dự án đoạn Chợ Chu - Ngã Ba Trung Sơn, Cổ Tiết - Chợ Bến và Rạch Sỏi - Bến Nhất - Gò Quao - Vĩnh Thuận.
Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến, hoàn thiện hồ sơ gửi cơ quan của Quốc hội thẩm tra chính thức để trình Quốc hội xem xét quyết định tại Kỳ họp thứ 3 vào tháng 5 tới.