Chủ tịch Quốc hội đề nghị làm rõ hiện tượng chứng khoán "sớm mưa, chiều nắng"
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá, tình hình thị trường chứng khoán quá bất thường, thiếu ổn định; đồng thời đề nghị đánh giá tác động của trái phiếu doanh nghiệp năm 2021 khi phát triển quá nóng...
Sáng 11/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về Báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) năm 2021; tình hình thực hiện những tháng đầu năm 2022.
Đánh giá cụ thể rủi ro đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế (UBKT) Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban cơ bản đồng tình với báo cáo của Chính phủ. Trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, bùng phát mạnh, chịu các tác động nghiêm trọng cả về y tế, KTXH, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quyết tâm và nỗ lực lớn của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng của Nhân dân, chúng ta đã vượt qua khó khăn, thách thức, đạt được nhiều kết quả, thành tích quan trọng.
Đạt và vượt 7/12 chỉ tiêu KTXH chủ yếu; kinh tế vĩ mô tiếp tục duy trì ổn định; tỷ giá, thị trường ngoại tệ, dự trữ ngoại hối Nhà nước tiếp tục được củng cố; CPI bình quân cả năm chỉ tăng 1,84%, thu Ngân sách Nhà nước (NSNN) tăng 202,9 nghìn tỷ đồng; GDP Quý IV tăng trưởng 5,22%, nền kinh tế đã xuất hiện những điểm sáng tích cực về sản xuất, đầu tư, thương mại và dịch vụ...
Bên cạnh đó, UBKT đề nghị Chính phủ cần bổ sung, đánh giá sâu sắc hơn về hiệu quả phân bổ NSNN, huy động, sử dụng nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch COVID-19; chỉ rõ tồn tại, hạn chế, các bộ, ngành, cơ quan, địa phương làm tốt, chưa tốt; tiến độ thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước tại doanh nghiệp Nhà nước; việc hoàn thiện quy định pháp luật về cổ phần hóa và sắp xếp, đổi mới các đơn vị sự nghiệp công còn rất chậm và không hoàn thành mục tiêu...
Đối với các tháng đầu năm 2022, Ủy ban bày tỏ nhất trí với báo cáo về KTXH Quý I/2022 tiếp tục thu được những kết quả tích cực, tốc độ tăng trưởng đạt khá, GDP ước tăng 5,03% so với cùng kỳ, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, thu NSNN 4 tháng đạt 46,6% dự toán, tăng 15,4%, số doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động, cao nhất cùng kỳ từ trước đến nay...
Tuy nhiên, thị trường chứng khoán đã xuất hiện các hiện tượng thao túng giá, làm giá ngày càng tinh vi; thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin của một số doanh nghiệp đại chúng, công ty niêm yết, nhà đầu tư còn chưa bảo đảm; số lượng lớn các nhà đầu tư mới (khoảng 1,5 triệu) không chuyên tham gia thị trường, nhưng thiếu kiến thức về tài chính hay ít quan tâm đến hiệu quả hoạt động kinh doanh sẽ dẫn đến những rủi ro thua lỗ, khiến thị trường tăng trưởng không bền vững, ổn định.
"Đề nghị đánh giá cụ thể những rủi ro đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong thời gian vừa qua, trong đó cần làm rõ rủi ro các doanh nghiệp không có khả năng trả nợ đến hạn và có các giải pháp phù hợp để giải quyết", Chủ nhiệm UBKT lưu ý. Ông cũng đề nghị báo cáo cần làm rõ hơn tình trạng đẩy giá đất trong đấu giá đất đai để trục lợi; hiện tượng môi giới bất động sản liên kết làm giá, gây sốt đất, làm bất ổn thị trường; việc giao đất không qua đấu giá làm thất thoát cho NSNN; hiệu quả sử dụng đất của các dự án dở dang còn nhiều hạn chế, các lô đất đã trúng thầu hoặc trúng đấu giá nhưng lại sang nhượng qua tay để thu lợi, đầu tư dở dang hoặc bỏ đất trống, gây lãng phí, không phát huy được nguồn lực quan trọng này...
Làm rõ hiệu quả phân bổ nguồn lực phòng, chống dịch; tình trạng trẻ em tự tử gia tăng
Thảo luận tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị, trước những hiện tượng thao túng giá, làm giá ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường chứng khoán thì cần phải nghiên cứu để có những giải pháp phù hợp, đồng thời bên cạnh trách nhiệm của các doanh nghiệp, cần làm rõ trách nhiệm của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước khi để xảy ra việc này. Bà cũng đề nghị Chính phủ có giải pháp giải quyết tình trạng sai phạm trong đấu giá đất, hiện tượng môi giới bất động sản liên kết với nhau đẩy giá đất lên cao, gây sốt đất và làm bất ổn thị trường.
Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh cho rằng, việc tổ chức, cá nhân tăng cường đầu tư vào thị trường chứng khoán, bất động sản cho thấy cung cầu tiêu dùng yếu, việc mở rộng sản xuất, kinh doanh kém hiệu quả, góp phần tạo nên bong bóng giá chứng khoán và bất động sản. Nội dung này cần nêu thêm: lượng vốn lớn đổ vào kinh doanh chứng khoán và bất động sản lớn nhất từ trước tới nay về quy mô và tỷ trọng; tốc độ tăng trưởng tín dụng bất động sản lên tới 17,14%, cao hơn mức tăng trưởng tín dụng bình quân của toàn hệ thống; dư nợ tín dụng đổ vào bất động sản chiếm tới 20,11% dư nợ toàn hệ thống...
"Vừa rồi, Chính phủ cũng đã có hội nghị chỉ đạo về vấn đề trái phiếu doanh nghiệp, rủi ro tín dụng ngân hàng, chứng khoán. Đây là nội dung mà đại biểu Quốc hội và dư luận Nhân dân quan tâm, do vậy cần chủ động cung cấp thông tin, Chính phủ cần báo cáo, đánh giá cụ thể, chi tiết hơn về vấn đề này", Trưởng Ban Công tác đại biểu nêu.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá, tình hình thị trường chứng khoán quá bất thường, thiếu ổn định, có phiên giảm đến hơn 4%, như ngày hôm qua "sáng mưa, chiều lại nắng". Cần đánh giá tác động của trái phiếu doanh nghiệp năm 2021 khi phát triển quá nóng, báo cáo Quốc hội tổng số phát hành là bao nhiêu, trái phiếu doanh nghiệp cho bất động sản là bao nhiêu, nợ đến hạn là bao nhiêu, nợ đến hạn không có khả năng thanh toán là bao nhiêu? "Nghị định vừa ban hành các đồng chí nói không chặt chẽ, ai chịu trách nhiệm? Không thể đổ thừa cho khách quan, cần quy định trách nhiệm của cơ quan nào, đối tượng nào chịu trách nhiệm, chứ không nói chung chung nữa", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị Chính phủ làm rõ hiệu quả của việc phân bổ nguồn ngân sách phòng, chống dịch COVID-19. "Báo cáo thẩm tra của 2 Ủy ban mới nói đến chuyện bao nhiêu tiền và danh mục chi chứ chưa đề cập đến hiệu quả. Tổ công tác có nhiều kiến nghị với Chính phủ nhưng đến giờ phút này báo cáo chưa đánh giá hiệu quả các gói chi phòng, chống dịch. Thủ tướng, các Phó Thủ tướng rất quyết liệt nhưng vì sao trễ như thế, các bộ ngành không làm thì cách giải quyết như thế nào?", Phó Chủ tịch Quốc hội đặt vấn đề.
Đồng quan điểm, Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh cho rằng báo cáo cần làm rõ hơn những vấn đề nổi cộm liên quan nội dung phòng, chống dịch, cũng là các hạn chế yếu kém, như vụ Việt Á, việc CDC các địa phương tham gia đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế phòng, chống dịch COVID-19.
Đề cập đến tác động của đại dịch COVID-19 đối với xã hội, đặc biệt hiện tượng học sinh, trẻ em tự tử, hiện tượng bạo hành, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, có thể liên quan đến sức khỏe tâm lý trong xã hội. "Vừa rồi chúng ta giải quyết các vấn đề hậu đại dịch, vấn đề này được giải tỏa bớt, nhưng ngành Y tế nên quan tâm phát triển hệ thống tư vấn sức khỏe tâm lý, đề nghị Chính phủ quan tâm chỉ đạo", ông nêu ý kiến. Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cũng đề nghị cần nghiên cứu vì sao tình trạng trẻ em bị đuối nước gia tăng và cần tuyên truyền chống đuối nước; làm rõ áp lực nào khiến tình trạng trẻ em tự tử gia tăng?
Phát biểu tại phiên họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, vừa rồi, Chính phủ đã đánh giá, chỉ đạo các ngành, các cấp kiểm soát thị trường vốn, tiền tệ, ngân hàng để không gây ảnh hưởng tới kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Chính phủ giao Bộ Tài chính xin ý kiến Bộ Tư pháp thẩm định, sửa đổi Nghị định 153 quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp. Trong lúc chưa sửa nghị định thì cần theo dõi sát tình hình, báo cáo đầy đủ tổng lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp cũng như thị trường tiền tệ cho vay của bất động sản. Những khoản nào tới hạn, những cái nào phát hành mới thì rà soát, đánh giá rủi ro để kiểm soát tốt nhất trong lúc chưa hoàn thiện thể chế. "Yêu cầu của thị trường vốn rất quan trọng trong hệ thống kinh tế thị trường, là kênh dẫn vốn trung và dài hạn, nếu không thị trường tiền tệ ngắn hạn không đáp ứng được", Phó Thủ tướng khẳng định.