Hệ thống kinh doanh xăng dầu hiện nay đa tầng nấc, nhiều trung gian

Sáng 5/11, tại phiên chất vấn Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong, đại biểu Lê Hoàng Anh (Gia Lai) và một số đại biểu Quốc hội cho rằng việc cung ứng xăng dầu tại Hà Nội và TP  Hồ Chí Minh đang “có vấn đề”.

Đại biểu Lê Hoàng Anh cho biết, theo số liệu của Thư viện Quốc hội cung cấp từ nguồn của Bộ Tài chính cho biết, cơ quan Thanh tra Chính phủ trong 5 năm vừa qua, 2016 đến 2020 đã được thụ hưởng 388.000 triệu đồng. Từ đó, đại biểu Lê Hoàng Anh đề nghị Thanh tra Chính phủ cho biết việc đã bao giờ thanh tra việc sử dụng nguồn kinh phí này chưa? Đồng thời đánh giá việc trích lập, sử dụng kinh phí này như thế nào? Đại biểu cũng chuyển câu hỏi đến Bộ trưởng Bộ Công thương.

Trả lời câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, những ngày qua, tình hình thế giới và trong nước có những diễn biến mới, nguồn cung xăng dầu thế giới ngày càng khan hiếm. Tỷ giá ngoại tệ liên tục thay đổi, tăng cao trong tuần cao qua ảnh hưởng đến doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu. Cùng với đó, việc tiếp cận vốn ngoại tệ để được bảo lãnh nhập hỗ trợ thanh toán của các doanh nghiệp đầu mối và thương nhân phân phối cũng còn khó khăn bởi là do nhiều doanh nghiệp không đáp ứng được điều kiện cho vay và bảo lãnh của các ngân hàng của. Do đó, tình trạng đứt gãy ích cục bộ nguồn cung trong hệ thống tiếp tục diễn ra thêm ở một số nơi.

Về giải pháp, Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết, trước tình hình trên, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành chức năng vào cuộc và các ngành chức năng đều đã và đang làm tốt hơn chức trách, nhiệm vụ của mình, sự phối hợp giữa Bộ Công thương, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước và các ngành chức năng đã hiệu quả hơn.  Ngay trong chiều 4/11, Bộ Công Thương đã có ý kiến đồng thuận với Bộ Tài chính để trong kỳ điều hành ngày 11/11 tới thì sẽ cập nhật những chi phí phát sinh. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo cụ thể cho các ngân hàng thương mại xem xét, giải quyết đối với những doanh nghiệp khó khăn trong việc tiếp cận vốn và bảo lãnh cho việc thanh toán.

Mặt khác, Bộ Công Thương đã chỉ đạo lực lượng QLTT trong cả nước phối hợp với cơ quan chức năng tại địa bàn tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý theo quy định hiện hành. Bộ đã có văn bản đề nghị chính quyền các địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước theo thẩm quyền và phối hợp với Bộ Công thương cũng như các bộ ngành để giải quyết một cách dứt điểm. 

Chưa  hài lòng với phần trả lời của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) tranh luận cho rằng, việc điều hành giá xăng đã lạc hậu, nó không phù hợp; bên cạnh đó, Bộ Công thương đã cấp phép quá nhiều đầu mối xuất, nhập khẩu xăng dầu dẫn đến hệ lụy khó quản lý.

Trả lời phần tranh luận của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết, theo các quy định của pháp luật hiện hành theo đó 10 ngày một lần điều chỉnh giá xăng dầu một lần và căn cứ điều chỉnh là tính giá bình quân 10 ngày trước của thị trường thế giới. Đây là quy định thực hiện trong lúc bình thường.  “Tuy nhiên, thị trường xăng dầu có những dị biệt nhất là trong bối cảnh thế giới hỗn loạn cho nên quy định trên đã bộc lộ những khiếm khuyết. Chính phủ đã nhận thấy điều này và đã chỉ đạo Bộ Công thương chủ trì phối hợp với các bộ ngành nghiên cứu để mà sửa Nghị định 95 để phù hợp với thực tiễn” -  Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết và chia sẻ, thế giới thay đổi hằng ngày, thậm chí là hàng giờ nên dù có cố gắng đến đâu thì quy định pháp luật bao giờ cũng có độ trễ so với thực tiễn. 

Về việc cấp phép kinh doanh xăng dầu, Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết, việc cấp phép thực hiện theo đúng quy định hiện hành. Ban Cán sự và lãnh đạo Bộ chủ trương không cấp mới thêm mà chỉ cấp đổi giấy phép. “Hệ thống kinh doanh xăng dầu của nước ta hiện nay đa tầng nấc dẫn đến rối, nhất là trong bối cảnh phức tạp như hiện nay và dẫn đến làm tăng chi phí. Do đó, trong thời gian tới, cần xem xét sắp xếp lại hệ thống từ doanh nghiệp đầu mối cho đến đại lý và đến cửa hàng bán lẻ” – Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên trả lời.  

Về vấn đề khan hiếm xăng, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, ngành đang thực hiện Nghị định Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ giao, tiến hành thanh tra về công tác xăng dầu hiện nay. Ngành đang triển khai phối hợp với ngành Công thương để đảm bảo bình ổn cung ứng xăng dầu.